De Lieste van Swadesh is 'n liest mee 207 vee gebruukte woorden. Ze wier in de jaeren vuuftig opgesteld deu d'n Amerikaonse taelkundige Morris Swadesh, mee as doel woordeschatten van taelen overzichtelijk en oppervlakkig verglieke te kunnen. De woorden die d'rop stae komme in de meêste taelen wè vò, in ieder geval bie volken die minstens toet de landbouwsaemenlevienge gekomme bin.
'Ier lae me de lieste zieë vò 't Zeêuws, 'n paer van zien zusters (inclusief d' oôrsproenkelijke definities in 't Iengels) en zien voôrouwers 't Middel- en Oudnederlands. Van 't Zeêuws è me de situatie vreêd versimpeld: a je elke meugelijke dialectvariant meeneemt, oor de kolom endeloôs breêd en verlies de tabelle d'r overzichtelijk'eid. Van 't Oudnederlands bin, zòa je zieë kunt, lang nie aolle woorden overgeleverd. Die bin dan gereconstrueerd; dat stae angegeve mee 'n asterisk (*). Somtieds bin die woorden toch gelienkt; dan is t'r in ieder geval 'n verwant woord bekend en kan d'r toch nog 'n lemma geschreve ore.
No.
Zeêuws
Iengels
Nederlands
Afrikaons
Limburgs (AGL)
Duuts
Fries
Middelnederlands
Oudnederlands
1
ik
I
ik
ek
ich
ich
ik
ic(k)
ic
2
jie
thou (iv)
jij , je (aolledaegs) ,u (beleefd)
jy (aolledaes) ,u (beleefd)
doe , Geer
du (aolledaegs) , Sie (beleefd)
do , dû ,jo (beleefd)
du , g(h)i
thū
3
'ie
he
hij
hy
hae
er
hy
hi
hē
4
oôns , wulder
we
wij , we
ons
veer
wir
wy
wi
wī
5
julder
you (mv)
jullie , u
julle (aolledaegs) , u (beleefd)
geer
ihr ,Sie (beleefd)
jimme
g(h)i (Ingweoons *ji)
gī
6
'ulder , ze
they
zij , ze
hulle
zie
sie
hja
si
sia
7
deze , dit
this
deze , dit
hierdie
deze(n) , dees , dit
dieser
dizze , dit
dese
thie , thise
8
die , dat
that
die , dat
dié , daardie
dae , die , det
der
dy , dat
die
thie , thē
9
'ier
here
hier
hier
hie
hier
hjir
hier
*hier
10
dae
there
daar
daar
dao
da , dort
dêr
daer
thār
11
wien
who
wie
wie
wae
wer
wa
wie
wie , wē
12
wat
what
wat
wat
wat
was
wat
wat
wat
13
wae
where
waar
waar
wo
wo
wêr
waer
wār
14
'oeneêr
when
wanneer
wanneer
wienie
wann
wannear
wanneer , wan eer , hoeneer
wanne
15
'oe
how
hoe
hoe
wie
wie
hoe
hoe
huo
16
nie , niet
not
niet
nie
neet
nicht
net
niet , Vmnl. ok niwet
nie , niewiht
17
aol
all
alles
alles
al(les)
alles
alles
al
al
18
vee
many
veel
baie , vele
väöl
viel
folle , in soad
vele
filo
19
sommige , ienkelde
some
enkele , sommige
party , sekere , sommige
inkel
einige , manche
guon
enige
*einige
20
weinig
few
weinig
min
min , winnig
wenig
wennich
luttel , weinich , wenich
*luttil
21
aor , ander
other
ander
ander
anger
anderer
oar
ander , Ingweoons *aer
andar
22
êne , eên
one
één
een
ein
ein
ien
een
ein , ēn
23
tweêë , tweê
two
twee
twee
twie
zwei , zwo
twa
twe(e)
*twē , twi
24
drieë , drie
three
drie
drie
drie
drei
trije
drie
thrie
25
viere , vier
four
vier
vier
veer
vier
fjouwer
vier
viwar , vier
26
vuve , vuuf
five
vijf
vyf
vief
fünf
fiif
vijf
vive
27
groôt
big
groot
groot
groet
groß
grut
groot
mikkil , grōt
28
lank
long
lang
lank , lang
lank (afstand) , lang (tied)
lang
lang
lang
lang
29
breêd , wied
wide
breed , wijd
wyd
breid , wied
breit , weit
bried
breet
brēt
30
dikke
thick
dik
dik
dik
dick
tsjok
dick
thic
31
zwaer
heavy
zwaar
swaar
zjwaor
schwer
swier
swaer
*swār
32
klein
small
klein
klein
klein
klein
lyts
cleen , clein
smal , cleyn
33
kort
short
kort
kort
kort
kurz
koart
cort
curt
34
smaol
narrow
smal
nou , smal
sjmaal
schmal
smêl
eng(he) , smal
*enge
35
dinne , dunne
thin
dun
dun
dun
dünn
tin
dunne
*thunne
36
vrouwe , wuuf
woman
vrouw
vrou
vrouw , vroumes
Frau
frou
wijf
quena
37
man , vent , vint
man (adult male)
man
man
man , manskaerel
Mann
man
man
man , helt , rinc
38
mèns(e)
man (human being)
mens
mens
minsj
Mensch
minske
man , mensche
man , mennisko
39
kind
child (a youth)
kind
kind
kèndj
Kind
bern
kint
kint
40
wuuf , echte
wife
vrouw , echtgenote
vrou , gade , eggenoot
vrouw
Frau
frou
wijf
ēhto , quena
41
man , echte
husband
man , echtgenoot
man , gade , eggenoot
man
Mann
man
man , (ge)gade
ēhto
42
moer , moeder
mother
moeder
moeder
mojer , moder
Mutter
mem
moeder
muodir
43
vaer , vaoder
father
vader
vader
vajer , vader , fatter
Vater
heit
vader
fadar , fader
44
beêste
animal
dier
dier
deer , bies
Tier
bist
dier
dier
45
vis
fish
vis
vis
vèsj
Fisch
fisk
vis(ch)
fisk
46
veugel
bird
vogel
voël
voegel
Vogel
fûgel
vogel
fogal , vogal
47
'ond
dog
hond
hond
hóndj
Hund
hûn
hont
hunt
48
luus
louse
luis
luis
loes
Laus
lûs , biter
luus
*lūs
49
slange
snake
slang
slang
sjlang
Schlange
slang
slange
slango
50
wurm
worm
worm
wurm
wórm
Wurm
wjirm
worm
wurm , nesso
51
boôm
tree
boom
boom
boum
Baum
beam
boom , boem
bōm , boum
52
bos , bus
forest
woud
woud , bos
bósj
Wald
bosk
bus(ch) /bos(ch) , vorst /foreest , hout , loo , wout
*busc , forest , holt , lō(n) , nimit , walt , wavar (?), widu
53
stok
stick (of wood)
stok
stok
sjtek
Stock
stôk
stoc(k)
stoc
54
vrucht
fruit
fruit , vrucht
vrug
vröch
Frucht
frucht
vrucht , ooft
fruht , ovit
55
zaed
seed
zaad
saad
zaod
Saat
sied
saet
kunni , sāmo
56
blad
leaf
blad
blaar
blaad
Blatt
blêd
blat
*blat
57
wortel
root
wortel
wortel
wortel
Wurzel
woartel
wortel
*wurtila
58
schosse
bark (of tree)
schors
bas
sjèl
Rinde
skors , bast
scorse , bast
rinda
59
blomme
flower
bloem
blom
bloom
Blume
blom
bloeme
bluome
60
gos
grass
gras
gras
graas
Gras
gers
gras , gars , gers
gersa
61
touwe , koôrde
rope
touw , koord
tou , koord
touw
Seil , Tau
tou
touwe , seel
rēp
62
vel , 'uud
skin (of a person)
huid
vel
vel , hoed
Haut
hûd
huut
hūd
63
vleis
meat (as in flesh)
vlees
vleis
vleisj
Fleisch
fleis , fleask
vlees(ch)
flēsk
64
bloed
blood
bloed
bloed
blood
Blut
bloed
bloet
bluot
65
beên
bone
bot
been
knaok
Knochen
bien
been
bein
66
vet
fat (noun)
vet
vet
vèt
Schmalz
fet
vet
fēt
67
ei
egg
ei
ei
ei
Ei
aai
ei/ey
*ei
68
'oôrn
horn
hoorn
horing
haore
Horn
hoarn
horn , horen
horn
69
staert
tail
staart
stert
sjtart
Schwanz
sturt
stert , staert , start
stert
70
plume
feather (rather not down)
veer
veer
vaer
Feder
plom
veder(e)
fethera
71
'aer
hair
haar
haar
haor
Haar
hier
haer
hār , fas
72
'oôd
head
hoofd , kop
kop
kop , huid
Kopf Haupt
holle
hovet
hovit , howot
73
oôr
ear
oor
oor
oer
Ohr
ear
ore
ōra
74
oôg
eye
oog
oog
oug
Auge
each
oghe
ouga
75
neuze
nose
neus
neus
naas
Nase
noas
nose , nuese
nasa
76
mond
mouth
mond
mond
móndj
Mund
mûle
mont
munt
77
tand
tooth (rather not molar)
tand
tand
tandj
Zahn
tosk
tant
tant
78
toenge
tongue
tong
tong
tóng
Zunge
tonge
tunge , tonghe
tunga
79
naegel
fingernail
vingernagel
nael , vingernael
nagel
Fingernagel
neil
nagel
nagel
80
voet
foot
voet
voet
voot
Fuss
foet
voet
fuot
81
beên
leg
been
been
bein
Bein
skonk
been
bēn , bein
82
knie
knee
knie
knie
knee
Knie
knibbel
knie
knī
83
'and
hand
hand
hand
handj
Hand
hân
hant
hant
84
vleke , vlerke
wing
vleugel
vlerk
vleugel
Flügel
wjuk
vloghel , vlueghel , wieck(e) , vlerc
fetherac , *wieca
85
buuk , poke
belly
buik
maag
boek
Bauch Magen
bûk
buuc
būc
86
dermen
guts
ingewanden
ingewande
derm
Eingeweide
termen
derme(n) , darme(n)
therme
87
nikke
neck
nek
nek
nak
Nacken
nekke
nacke
hals , halter
88
rik , rugge
back
rug
rug
rök
Rücken
rêch
rugg(h)e , rigghe
ruggi
89
bost
breast
borst
bors
brós , broos
Brust
boarst
borst
brust
90
'arte
heart
hart
hart
hert
Herz
hert
herte
herta
91
lever
liver
lever
lewer
laever
Leber
lever
levere
*livera
92
drienke
to drink
drinken
drink
drinke
trinken
drinke
drinken
drincan
93
ete
to eat
eten
eet
aete
essen
ite
eten
eton
94
biete
to bite
bijten
byt
biete
beissen
bite
biten
*bītan
95
zuge
to suck
zuigen
suig
zoeke
saugen
sûge
sug(h)en
sūgan
96
spieë , spoege
to spit
spuwen
spoeg
sjpieje
spucken
spuie
spu(w)en , spien
*spūan
97
spieë , spoege
to vomit
braken , overgeven
kots , opgooi , braak
kótse
kotzen, erbrechen
spuie
spu(w)en , spien
*spūan
98
waoie
to blow (as wind)
waaien
waai , blaas
blaoze
wähen
blaze
waeyen
wāion
99
aeseme
to breathe
ademen
asemhaal
aome
atmen
sykhelje
adem , asem haelen ; ademen /asemen
*adom halon
100
lache
to laugh
lachen
lag
lache
lachen
laitsje
lachen
*lahhon
101
zieë
to see
zien
sien
zeen
sehen
sjen
sien
sian
102
'ôre
to hear
horen
hoor
hure
hören
hearre
horen
hōron
103
wete
to know (a fact)
weten
weet
weite
wissen
wite
weten
witon
104
dienke
to think
denken
dink
dènke
denken
tinke
denken , dinken
thencon
105
ruke
to smell (sense odor)
ruiken
ruik
ruke
riechen
rûke
rieken , ruken
riecan , ruecon
106
vrêze
to fear
vrezen
vrees
vreize
fürchten
bang wêze
vresen
drādan , forhten
107
slaepe , slaope ; meure
to sleep
slapen
slaap
sjlaope
schlafen
sliepe
slaepen
slāpan , fakon
108
leve
to live
leven
lewe
laeve
leben
ljibbe
leven
levan , libbon
109
sturve , sterve
to die
sterven
sterf , doodgaan
sjterve
sterben
stjerre
sterven
stervan , anagān , giwandilon
110
doôddoeë
to kill
doden
doodmaak
doede
töten , totmachen
deadzje
doden
slān , tefellen
111
vechte
to fight
vechten
veg
vechte
fechten
fjochtsje
vechten
fechtan
112
jaege
to hunt (transitive)
jagen
jag
jage
jagen
jeie
jaeghen
*jagon
113
slae
to hit
raken
slaan , tref
houwe , sjlaon
schlagen
slean
slaen , smiten
slān , houwan
114
snieë
to cut
knippen , snijden
knip , sny
sjnieje
kneifen, schneiden
snide
sniden , kerven
snīthan
115
splisse
to split
splijten
kloof
sjpliete
splitzen
ferdiele
spliten , splitten , spletten
tedelen , slētan , *splītan
116
steke
to stab (or stick)
steken
steek
sjtaeke
stechen
stekke
steken
stecan
117
kraeuwe
to scratch (an itch)
krabben
krap
kretse , kratse
greifen
skraabje
cra(u)wen
cratton
118
graeve
to dig
graven
graaf
grave
graben
grave
graven
*gravon
119
zwemme
to swim
zwemmen
swem
zjwömme
schwimmen
swimme
swemmen
*swimon
120
vliege
to fly
vliegen
vlieg
vlege
fliegen
fleane
vlieghen
fliugon
121
gae , lôpe
to walk
lopen , stappen
loop , stap , wandel
gaon , loupe
gehen
rinne
gaen , lopen
gān , loupon
122
komme
to come
komen
kom
kómme
kommen
komme
comen
cuman
123
leie , ligge , legge
to lie (as on one's side)
liggen
lê
ligke *
liggen
lizze
ligghen , legghen
*liggon
124
zitte
to sit
zitten
sit
zitte
sitzen
sitte
sitten
sitton
125
stae
to stand
staan
staan , opstaan (action)
sjtaon
stehen
stean
staen
stān
126
draoie
to turn (change direction)
draaien
draai
drieje
drehen
draaie
draien
thrāen , tūmon , upkēren
127
vaolle , stuke
to fall (as in drop)
vallen
val
valle
fallen
falle
vallen
fallan
128
geve
to give
geven
gee
gaeve
geben
jaan
geven
givon , gevan
129
vast'ouwe
to hold (in one's hand)
houden
hou
hauwe
halten
hâlde
houden
haldan
130
niepe
to squeeze
knijpen
druk
pitsje
kneifen
knipe
nipen
*(c)nīpon
131
vrieve , vruven
to rub
wrijven
vryf
vrieve
reiben
wriuwe
wriven , striken
*strīcon, *wrīvon
132
wasse
to wash
wassen
was
wesje
waschen
waskje
waschen
waskan
133
vege
to wipe
vegen
vee
kaere , vaege
fegen
feie
vegen
*fegon
134
trekke , snokke
to pull
trekken
trek
trèkke
ziehen
lûke
trecken , tien
tian
135
douwe
to push
duwen
stoot
sjtoete
stoßen
triuwe
duwen
thuwon
136
gooie , smiete
to throw
werpen , gooien
gooi
sjmiete , goeje
werfen
goaie , smite
werpen ,
werpan
137
vastbinde , knôpe
to tie
knopen
bind , knoop
bènje
knüpfen , binden
fêstbine
binden
*bindon
138
naoie
to sew
naaien
naai
nieje
nähen
naaie
naien , naeyen
*nāen
139
telle
to count
tellen
tel
tèlle
zählen
telle
tellen
tellon
140
zeie , zegge
to say
zeggen
sê
zègke *
sagen
sizze
segghen
sagen , *seggon
141
zienge
to sing
zingen
sing
zinge
singen
sjonge
singhen
singan
142
spele
to play
spelen
speel
sjpele
spielen
boartsje
spelen , Vmnl. ok spilen
*spilon
143
drieve
to float
zweven
dryf , sweef
sjweve
schweben
driuwe
driven
driuen , flietan
144
vloeie
to flow
vloeien
vloei
sjtruime , sjtroume
fließen
streame
vloeyen , stromen
flietan
145
vrieze
to freeze
vriezen
vries
vrere
frieren
frieze
vriesen
*friuson
146
opzwelle
to swell
zwellen
swel
sjwelle
schwellen
swelle
swellen
*swellon
147
zunne
sun
zon
son
zón
Sonne
sinne
sonne
sunna
148
maen
moon
maan
maan
maon
Mond
moanne
mane , maen
māno
149
starre
star
ster
ster
sjtar
Stern
stjer
sterre
sterno , sterro
150
waeter
water
water
water
water
Wasser
wetter
water
watar
151
regen
rain
regen
reën
raenge
Regen
rein
reghen
regan
152
rivier
river
rivier
rivier
reveer
Fluss
rivier
rivi(e)re , aa
ā , fluot
153
meêr
lake
meer
meer
maer
See
mar
meere
meri
154
zeê
sea (as in ocean)
zee
see
zie
Meer
see
see
sēo
155
zout
salt
zout
sout
zaut
Salz
sâlt
sout
salt
156
steên
stone
steen
klip
sjtein
Stein, Klippe
stien
steen
stēn , stein
157
zand
sand
zand
sand
zandj
Sand
sân
sant
sant
158
stof
dust
stof
stof
sjtöb , sjtaof
Staub
stof , moude , túch
stof
stubbi
159
aerde
earth (as in soil)
aarde
grond
aerd
Erde , Grund
ierde , grûn
erde , aerde , gront
ertha
160
wolk
cloud
wolk
wolk
wouk
Wolke
wolk
wolke
wulco
161
mist
fog
mist , nevel
mis
mis , nevel
Nebel
dize
mist , nevel
*mist, *neval
162
locht , lucht
sky
lucht
lug
loch
Luft
loft
logt , lucht , hemel
himel , *luft
163
wind
wind (as in breeze)
wind
wind , briesie
wind
Wind
wyn
wint
wint
164
sneêuw , sneê
snow
sneeuw
sneeu
sjnie
Schnee
snie
sne(e) , sne(e)u
snēo
165
ies
ice
ijs
ys
ies
Eis
iis
ijs
*īs
166
roôk
smoke
rook
rook
rouk
Rauch
reek
rooc
rouc
167
vier
fire
vuur
vuur
vuur
Feuer
fjoer
vuur , vier
fiur
168
assie
ash
as
as
esj
Asche
jiske
assc(h)e
asca
169
brande
to burn (intransitive)
branden
brand
brenne , borre
brennen , branden
baarne
barnen , bernen
brennan
170
wegt , pad
road
weg
pad
waeg
Weg , Pfad
wei
wech , pat
weg , path
171
berg
mountain
berg
berg
berg
Berg
berch
berch
berg
172
roôd
red
rood
rooi
roed
rot
read
root
rōt
173
groen
green
groen
groen
greun
grün
grien
groen
*gruon
174
geel
yellow
geel
geel
gael
gelb
giel
gele
gelo
175
wit
white
wit
wit
wit
weiß
wyt
wit
wit, wīt
176
zwart
black
zwart
swart
zjwart
schwarz
swert
swart
swart
177
nacht
night
nacht
nag
nach
Nacht
nacht
nacht
naht
178
dag
day (daytime)
dag
dag
daag
Tag
dei
dach
dag
179
jaer
year
jaar
jaar
jaor
Jahr
jier
jaer
jār
180
waerm
warm (as in weather)
warm
warm
werm
warm
waarm
warm , werm
warm , werm
181
koud
cold (as in weather)
koud
koud
kaud
kalt
kâld
coud
kalt
182
vol
full
vol
vol
vol
voll
fol
vol
fol
183
nieuw
new
nieuw
nuut , nuwe
nuuj
neu
nij
nie , nieu
niuwi
184
oud
old
oud
oud
aud
alt
âld
out
alt
185
goed
good
goed
goed
good
gut
goed
goet
guot
186
slecht
bad
slecht
sleg
sjlech
schlecht
sljocht , min
quaet , qualic , euel
uvil , *quāt
187
vrot , rot
rotten (as, a log)
rot
vrot
verrot
faul , verrottet
ferrotte
verrottet
*farrotet
188
vuul
dirty
vuil
vuil
vies , (voel )
schmutzig
smoarch
vuul
fūl
189
recht
straight
recht
reguit
rech , rechoet
recht
rjocht
recht
reht
190
rond
round
rond
rond
róndj
rund
rûn
ront
sinowalt
191
scherp
sharp (as a knife)
scherp
skerp
sjerp
scharf
skerp
scherp , scharp , schaerp
skarp
192
bot
dull (as a knife)
stomp , bot
stomp
bot
stumpf
dôf
stomp
*stump
193
glad
smooth
glad
glad
glaat
glatt
glêd
glat
glat
194
nat
wet
nat
nat
naat
nass
wiet
nat
nat
195
droôg
dry (adjective)
droog
droog
dreug
trocken, dürr
dreach
droge
druge
196
juust , sjuust
right (correct)
juist , correct
reg , korrek
waor , rech , richtig
richtig
krekt
juust
reht
197
kortbie
near
dichtbij
naby
kórtbie
nahe
deunby , tichtby
na bi
*nā
198
varre , vaore
far
ver
ver
wied
fern , weit
fier
verre
ferro
199
rechts
right (side)
rechts
regs
rechs
rechts
rjochts
rechtes
tesla , testar
200
lienks , aevereks
left (side)
links
links
links
links
links
linc((ke)s)
slinc
201
an , bie
at
aan , te , bij
by
bie
an , zu , bei
oan , by
ane , aen , bi
ana , an , bi
202
in
in
in
in , binne
in
in
yn
in
in
203
mee , mie
with (accompanying)
met
met
mit
mit
mei
met
mith , mit
204
en , in
and
en
en
en
und
en
ende
inde , enda , ande
205
a , as
if
als , indien
as
es
wenn
as
als , alse Vmnl.
also
206
meedat , wan
because
omdat
omdat
ómdet
weil
om't
di wile dat , ombe dat , overmits , want
bithiu , wanda
207
naem
name
naam
naam
naam
Name
namme
name , naem
namo
Opmerkienge: 't AGL (Algemein Gesjreve Limburgs) schrief likge en zèkge vò. M'è 'ier toch mae vò de spèllienge mee gk gekoze, om'at dit beter ansluut bie de Veldeke-schriefwieze, daerin de dialecten geschreve ore.