't Middelduus bin de Duutse dialecten tussen de Benrather Linie (de grens tussen maeke en machen ) en de Speyerer Linie (de grens tussen pond en Pfund ). De dialecten staen dus tussen 't Zeêuws/Nederlands/Nederduus en 't Standaerdduus/Opperduus in, awast trekke ze in 't gemeên wè meêr op 't Standaerdduus. D'r is vreêd 'n variaotie in, wat-a verklaert waerom at de tabel zò breêd is. Wae meugelijk è me gekoze vò 'n standaerdtaele, zòdan me kieze konde uut eên standaerdvurm. Zo dient de Luxemburgse standaerdtaele as vòbeêld vò 'eêl de Moezelfrankische groep, die-a z'n eige nog 'n ende nae 't oôsten uutstrekt.
Middelduutse dialecten van verschillende statuur ore veraol in Duusland gesproke, maer ok in ('eêl) Luxemburg, in 'oekjes van Nederland, Belgen en Frankriek en in migrantengemeênschappen in Amerika en Brazielje. Ok 't Jiddisch, d'ouwe taele van jôden in grôte dêlen van Europa, is Middelduus van aerd. Vroeger wiere ze ok gesproke in wat-a noe Polen en Tsjechië is, mae die sprekers bin d'r mee 't ende van d'n Tweêde Waereldoôrlog naebie aollemaele uutgejoge. 'Ulder dialecten bin biezonder genoeg om d'r 'ier tweê van op te nemen. 't Berliens is in zòvarre 'n butenbeêntje dat 't pas van d'n achttienden eêuw is ontstae uut vermengienge van de volkstaele (Nederduus) en d'oftaele ('Oôgduus), twint dan d'aore taelen 'ier a vreêd oud bin.
Om te kieken waer-at die variaotie vandaene komt, è me ok Middel'oôgduus en Oud'oôgduus opgenome, Daer è me zòvee meugelijk gekoze vò de varianten die-a in dit gebied gebruukt wiere.
No.
Zeêuws
Kerkraods (Ripuaorisch)
Keuls (Ripuaorisch)
Luxemburgs (Moezelfrankisch)
Hunsrückisch
Pennsylvaons (Paltsers)
Jiddisch
Mainzers (Hessisch)
'Oôgsaksisch
Berliens
'Oôgpruus
Wymysorys
Middel'oôgduus
Oud'oôgduus
1.
ik(ke)
iech
ich
ech
äisch
ich
איך (ikh)
ich
ich
ick (icke )
ech , öch
ych
ich
ih
2.
jie
doe (uur )
du (ehr )
du (dir )
dou (deer )
du
דו (du)
du
du
du
du
du
du
dū , thū
3.
'ie
heë
hä
hien
dää
eah
ער (er)
er
er , or
er
he , er , a , da
hār
er
ēr
4.
oôns
vier
mer
mir
meer
miah
מיר (mir)
mir
mir
wir
wer
wir
wir
5.
julder
uur
ehr
dir
deer
diah
איר (ir)
ihr
ihe , eech , eih
ihr
ehr
jyr
ir
ir
6.
'ulder
zie
se
si
se
si
זיי (zey)
sie
sei
sie
zej
sie
sie
7.
deze(n), dit
dizze , dis , dit
dä , die , dat
dësen , dës , dëst
dää , die , dat
deah , dee , dess
דער , די , דאָס (der, di, dos)
dieser , diese , dieses
dersch , der , desse
dieser , diese , dit
dirre , diser , dise
desēr , dese
8.
die(n), dat
deë , die , dat
deen , déi , dëst
sellah , selli , sell
יענער , דער , דאָס (yener, der, dos)
der , die , das
dor , dä , des
der , die , det
jer , jeny , jes
jener , jene , jenes
jenēr , genēr
9.
'ier
hei
hee
hei (elei )
hie , (eh) looh
do
דאָ (do)
hier
hier
hier
hier
10.
dae
doa
do
do
do
anna , datt
דאָרט (dort)
do
da
da
da , do
dār , thār
11.
wien
weë
wä
ween , wien
wer
veah
ווער (ver)
wer
wer
wer
waor
wer
wēr
12.
wat
wat
wat
wat (t)
wat
vass
וואָס (vos)
wass
wat
waos
waz , wat
waz , wat
13.
wae
woa(r)
wo
wou
wo
vo
וווּ (vu)
wo
wo
wo , wa(r)
(h)wār
14.
'oeneêr
wienieë
wann
wann
wann
vann
ווען (ven)
wann
wann
wann
wanne
15.
'oe
wie
wie
wéi , ewéi
wie
vi
ווי (vi)
wie
wie
wie
wie
hwio
16.
nie
nit
nit
net
nit , nidd
naett
ניט , נישט (nit, nischt)
nit
nich
nich
ny
niht
niwiht , niowiht
17.
aol(les)
al
all
alles
alles
alles
אַלע (ale)
alles
alls
ołłys
alles
al
18.
vee
vöal , vul
vill
vill
viel
feel
פֿיל , אַ סך (vil, a sakh)
viel
ville , vülle
viel
manag , filo
19.
somste
(manche )
munnech
manisch
dayl , samm
עטלעך (etlekhe)
manche
wetche
sum
20.
weinig
winnieje
winnije
wénig
wenig
vennich
ווייניק , ווינציק (veynik, vintsik)
wenig , en bisje
wenije
fao
21.
aor
anger
ander
aner
ana
annah
אַנדער (ander)
onner
anner
ander
ander
andar
22.
êne
ee
eins
eent
äns , änd
ayn
איינס (eyns)
eins
eens , eene
eens
een
ān
ein
ein
23.
tweêë
tswai
zwei
zwee
zwo , zween
zvay
צוויי (tsvey)
zwei
zwee (je)
zwee
cwe
zwene , zwo , zwei
zwēne , zwō , zwei
24.
drieë
drei
drei
dräi
dräij
drei
דרײַ (dray)
drei
drei (e)
drei
draj
dri
drī , thrī
25.
viere
vier
vier , veer
véier
viea
viah
פֿיר (fir)
vier
vier (e)
vier
fiyr
vier
fior
26.
vuve
vunnef
fünf
fünnef
fünef
fimf
פֿינף (finf)
fimf
fimf (e)
fümf
fynf
vinf , vünf
fimf
27.
groôt
jroeës
jroß
grouss
groß
grohs
גרויס (groys)
groß
groß , jroß
grauß
grūs
groz
grōz
28.
lank
lang , lank
lang
laang
lang
lang
לאַנג (lang)
long
lang
lang
lang
29.
breêd
breed
breid
breet
brääd
brayt
ברייט (breyt)
breit
breet
breet
braat
breit
breit , wīt
30.
dikke
dik
dick
déck
dick
dikk
דיק (dik)
dick
dick
dick
dicke
dicchi , thichi
31.
zwaer
sjwoar
schwer
schwéier
schwer
shveah
שווער (shver)
schwer
schwär
schwer
swar , swer
swār
32.
klein
kling
klein , petitt
kleng
klään
glay
קליין (kleyn)
klein
gleen
kleen
klien
klīn
klein , smal
smal
33.
kort
kót , kóts
koot
kuerz
kords
katz
קורץ (kurtz)
kurz
gurz
kurz
kurz
kurz , scurt
34.
smaol
sjmaal
schmal
enk
schmawl , eng
שמאָל , ענג (shmol, eng)
schmol
schmal
schmal
enge
engi
35.
dinne
dun
dönn
dënn
dinn
dinn
דין (din)
dinn
dinne
dünn
dünne
dunni
36.
vrouwe
vrauw
Frau , Frauminsch
Fra , Framënsch
Fraa , Fraamänsch
fraw , veib , veibsmensch
פֿרוי (froy)
Fraa
Frau
Frau
Frau
fraoj , bōw
wib , vrouwe
quena , wīb
37.
man
man , manskeël
Mann , Kääl
Mann , Maanskärel
Mann
man , mannskal
מאַן (man)
Monn
Mann
Mann
menś
man
gomo
38.
mens
miensj
Minsch
Mënsch
Mänsch
mensh
מענטש (mentsh)
Mensch
Mansch
Mensch
menś
man , mensch(e)
man , mennisco
39.
kind
kink
Kind , Kingk
Kand
Kind
kind
קינד (kind)
Kind
Gind
Kind
Kin(g)d
kind
kind
40.
(echte)vrouwe
(ieë)vrauw
Frauminsch
Fra
Fraa
fraw , veib
פֿרוי , ווײַב (froy, vaib)
Fraa
Frau
Frau , Olle
fraoj
kone , wib , vrouwe
wīb
41.
(echte)mann
(ieë)man
Mann
Mann
Mann
mann
מאַן (man)
Mann
Mann , Monn
Mann , Oller
menś
man
(brūtigomo )
42.
moeder
mam
Mooder , Moo
Mamm
Mudder
muddah
מאַמע , מוטער (mame, muter)
Mudder
Mamma , Mudder
Mutter
müter
muoter
muoter
43.
vaoder
pap
Vatter , Pap
Papp
Vadder
faddah
טאַטע , פֿאָטער (tate, foter)
Vadder
Babba , Vadder
Vater
Vauter
foter
vater
fater
44.
beêste
deer
Dier
Béischt , Déier
Dieer
diah
חיה (khaye)
Dier
Dier
Tier
tier
tior
45.
vis
visj
Fesch
Fësch
Fisch
fish
פֿיש (fish)
Fisch
Fisch , Füsch
fejś
visch
fisc
46.
veugel
voeëjel
Vugel
Vugel
Vool
fohl (fokkel )
פֿויגל (foygel)
Vogel
Vorel
Vorel
fȫguł
vogel
fogal
47.
'ond
hónk
Hungk
Hond
Hund
hund
הונט (hunt)
Hund
Hund
Hun(g)d
hund
hunt
hunt
48.
luus
loes
Luus
Laus
Lous
laus
לויז (loyz)
Laas
Laus
łaojs
lus
lūs
49.
slange
sjlang
Schlang
Schlaang
shlang
שלאַנג (shlang)
Schlang
Schlange
Schlange
yter
slange
slango
50.
wurm
worm
Wurm
Wuerm
Woorem
voahm
וואָרעם (vorem)
Wurm
Wurm
Wurm
wüm
wurm
wurm
51.
boôm
boom
Baum
Bam
Baam
bohm
בוים (boym)
Baam
Boom
Boom
baojm
boum
boum
52.
bos
busj
Bösch
Bësch
Wald
bush
וואַלד (vald)
Wald
Wald
Wald , Pusch
pūś
walt , forst
wald , forst
53.
stok
sjtek
Stock , Klöppel
Stock , Klëppel
Stock
shtekka
שטעקן (shtekn)
Stock
Stock
stoc
stoc
54.
vrucht
vrucht
Fruch , Frooch
Fruucht
Fruchd
frucht
פֿרוכט (frukht)
Frucht
Frucht
obez
obaz
55.
zaed
zoam
Soot
Som
Soome
sohma
זוימען (zoymen)
Samen
Same
same
sāmo
56.
blad
blad
Bladd
Blat
Blad
blatt
בלאַט (blat)
Blad
Blatt
błot
blat , loub
blat , loub
57.
wortel
(moer )
Woozel
Wuerzel
Worzel
vatzel
וואָרצל (vortsl)
Wurzel
Wurzel
Zwassel
wurzel
wurzil
58.
schosse
Koosch
קאָרע (kore)
Rinde
Bark
rinde
rinda
59.
blomme
blom
Blom
Blum
blumm
בלום (blum)
Blum
Blume
Blume
blueme
bluomo
60.
gos
jraas
Jras
Gras
Gras
graws
גראָז (groz)
Gros
Gras , Jras
gros
gras
gras
61.
touwe
koad , zeel
Tau
Seel
Sääl
shtrikk
שנור , שטריק (shnur, shtrik)
Strick
Strick
tou , reif
tou , reif
62.
vel
vel , pel , hoed
Fell , Hugg
Haut
Hout
haut
הויט (hoyt)
Haat
Haut
hut
hūt
63.
vleis
vleesj
Fleisch
Fleesch
Flääsch
flaysh
פֿלייש (fleysh)
Fleisch
Fleesch
Fleesch
fłaś
vleisch
fleisc
64.
bloed
blód
Blod
Blutt
Blut
bloot
בלוט (blut)
Blut
Blut
błüt
bluot
bluot
65.
beên (bot)
knoak
Knoche
Knach , Schank
Knoche , Krääde
gnocha
ביין (beyn)
Knochn
knoche
knohha
66.
vet
vet , sjmalts
Fett
Fett
Fädd
fett
שמאַלץ , פֿעץ (shmalts, fets)
Fett
Fett
fett
smalz
smalz
67.
ei
ai
Ei
Ee
Ei
oi
איי (ey)
Ei
Ei
ē
ei
ei
68.
'oôrn
heur
Hoon
Har
Hore
hann
האָרן (horn)
Horn
Horn
horn
horn
69.
staert
sjtats
Stätz
Schwanz
Schwanz
shvans
עק (ek)
Schwonz
Schwans , Schwonz
Schwans
Zagel
sterz , swanz
sterz
70.
plume
plüm , veer
Fedder
Fieder , Plaum , Plomm
feddah
פֿעדער (feder)
Feder
veder(e)
fedara
71.
'aer
hoar
Hoor
Hor
Hoor
hoah
האָר (hor)
Hoor
Haar
har
hār
72.
'oôd
kop
Kopp , Haup
Kapp , Kopp , Heed
Kobb
kobb
קאָפּ (kop)
Kopp
Kopp
Kop
hiöt
houbet , houpt
houbit
73.
ôre
oer
Uhr , Ohr
Ouer
Ohr
oah
אויער (oyer)
Ohr
Ohr
Ohr
ür
or(e)
ōra
74.
ôge
oog , ouw
Aug
A
Au
awk
אויג (oyg)
Aach
Ooge
Ooge
aojg
ouge
ouga
75.
neuze
naas
Nas
Nues
Nahs , Nas
naws
נאָז (noz)
Nos
Neese
nōs , nōz
nase
nasa
76.
mond
mónk
Mungk
Mond
Moul
maul
מויל (moyl)
Mund , Schnut
Mund , Schnute
moüł
mund
mund
77.
tand
tsak , tsank
Zant
Zant
Zann
zoh
צאָן (tson)
Zoon
Zahn
cōn
zant , zan
zand , zan(t)
78.
toenge
tsong
Zung
Zong
zung
צונג (tsung)
Zung
Zunge
cung
zunge
zunga
79.
naegel
naal
Nähl
Nol
Nahl
nakkel , nawwel
נאָגל (nogl)
Nogel
Nagl
nagel
nagal
80.
voet
vós
Foß
Fouss
Fuß
foos
פֿוס (fus)
Fuß
Fuß
Fuß , Hess
füs
vuoz
fuoz
81.
beên
bee
Bein
Been
Bähn
bay
פֿוס (fus)
Bein
Been
Been
bein
bein
82.
knie
knei
Knee
Knéi
Knie
gnee
קני (kni)
Knie
Knie
kni
knie
kneo
83.
'and
hank
Hand
Hand
Hand
hand
האַנט (hant)
Hond
Hand
haond
hant
hant
84.
vleke
vlüejel
Flögel
Fligel
Fidische
flikkel
פֿליגל (fligl)
Fliegel
Flüjel
fłygel
vlügel
fedarach
85.
buuk
boech
Buch , Panz
Bauch
Bouch
bauch
בויך (boykh)
Bauch
buch
būh
86.
dermen
derm
Darm
Daarme
Daareme
deahm
קישקע , געדערעם (kishke, gederem)
darm
darm
87.
nikke
nak
Nacke
Hals
Hals
hals
האַלדז (haldz)
Hals , Nacke
naoka
hals
hals
88.
rik
rök
Rögge
Réck
Rigg
bukkel
רוקן , פּלייצע (rukn, pleytse)
Rückn
ryk
rücke , rugge
(h)ruggi
89.
bost
brós
Bross , Bosch
Broscht
Brust
brusht
ברוסט (brust)
Brust
Brust
brust
brust
90.
'arte
hats
Hätz
Häerz
Herz
hatz
האַרץ (harts)
Herz
haoc
herze
herza
91.
lever
leëver
Levver
Liewer
Läwer
levvah
לעבער (leber)
Lebber
Leber
łaower
leber(e)
lebara
92.
drienke
drinke
drinke
drénken
drinke
drinka
טרינקעּן (trinken)
trinkn
trynkia
trinken
trinkan
93.
ete
èse
esse
iessen
esse
essa
עסן (esn)
esse
essn
aosa
ezzen , eszen
ezzan
94.
biete
biese
bieße
bäissen
bäiße
beisa
בײַסן (baysn)
beiße
beißn
bajsa
biszen
bīzan
95.
zuge
zoege
sauge
saugen , sückelen
nuggelle , suggelle
sukla
זויגן (zoygn)
saugn
sugen
sūgan
96.
spieë (uut de mond)
sjpeie
späue , speie
späizen
spoudse
spautza
שפּײַען (shpayn)
spien , spiwen
spī(w)an
97.
spieë (uut de maeg)
kotse
üvvergeve , breche , kotze
briechen
koddse
kotza
אויסברעכן , ברעכן ((oys)brekhn)
kotze
kotzn
spien , spiwen , ko(p)tzen
spī(w)an
98.
blaeze
bloaze
blose
blosen
bloose
blohsa
בלאָזן (blozn)
blose
blasn
błöza
blasen
blāen , plāsan
99.
aeseme
oame
odeme
ootmen , otemen
shnaufa
אָטעמען (otemen)
otme
apmen
öduma
atemen
ātamōn
100.
lache
laache
laache
laachen
lacha
לאַכן (lakhn)
lachn
łaocha
lachen
hlahhan
101.
zieë
zieë
sinn
gesinn
siehn
sayna
זען (zen)
sehe
sehn
zaon
sehen
sehan
102.
'ôre
hure
hüre
héieren
heere
heahra
הערן (hern)
here
hörn
fulgia
hören
hōrran
103.
wete
wisse
wesse
wëssen
vissa
קענען , וויסן (kenen, visn)
wissn
wizzen
wizzan , kennan
104.
dienke
denke , dinke
denke
denken
denke
denka
דענקען , טראַכטן (denken, trakhtn)
denkn
denken
dankjan
105.
ruke
rüche
ruche
richen
riesche
shmakka
שמעקן (shmekn)
riechn
riechen
rioh(h)an
106.
vrêze
floep han
Angs han
fäerten
feicha , firchta
מורא האָבן (moyre hobn)
Angst ham
vürhten
fur(i)htan
107.
slaope
sjloffe
schlofe
schlofen
schlofe
shlofa
שלאָפֿן (shlofn)
schlofe
schlafn
śłöfa
slafen
slāfan
108.
leve
leëve
levve
liewen
lääwe
layva
לעבן (lebn)
lem
łaowa
leben
lebēn
109.
sterve
sjterve
sterve , stirve
stierwen
shtauva , shteava
שטאַרבן (shtarbn)
sterbn
sterben
sterban
110.
doôddoeë
doeëd maache
mööde , ömbränge
déiden , dout maachen
dore
doht-macha , umbringa
אומברענגען , טייטן (umbrengen, teyten)
töten
töden , töten
tōden
111.
vechte
ziech klöppe
kämfe
kämpfen
kämpfe
fechta
קעמפֿן (kemfn)
kämfen
kempfen
*kempfan
112.
jaege
jage
jage
joen
jäe
hunda
יאָגן (yogn)
jang
jagen
jagon
113.
slae
sjloa
schlonn , schlaje
schloen , hoen
schlaan
shlauwa , dreffa
שלאָגן (shlogn)
schmeiße
schlang
schlao(ge)
slahen
slahan
114.
snieë
sjnieje
schnijje
schneiden
schnibbele , schnäide
shnidda
שנײַדן (shnaydn)
schnien
sniden
snīdan
115.
splête
sjpliese
spließe , spalde , kiele
räissen , splécken
räisse
shpalda
שפּאַלטן , טיילן (shpaltn, teyln)
spaltn , teiln
teilen
teilen
116.
steke
sjtèche
steche
stiechen
shtekka
שטעכן (shtekhn)
giebsen
stechn
stechen
stehhan
117.
kraeuwe
kratse
kratze
krazen , rëffelen
schrabbe
gratza
קראַצן (kratzn)
krassn
krazzen
krazzon
118.
delve
jrave
jrave
gruewen
grawe
grawva
גראָבן (grobn)
gram
grōwa
graben
graban
119.
zwemme
zjwemme
schwemme
schwammen
shvimma
שווימען (shvimen)
schwimmen
swimmen
swimman
120.
vliege
vleie , vlüjje
fleeje
fléien
fliehe
fleeya
פֿליִען (flien)
flügn
fliegen
fliogan
121.
gae (lôpe)
joa , lofe
jonn
goen
gehn
lawfa (gay )
גיין (geyn)
gehe
jehn
gehe
(łaojfa )
gan , gen
gān , gēn
122.
komme
kómme
kumme
kommen
kumme
kumma
קומען (kumen)
kumme
gommen
kommen
kuma
komen , quemen
kweman
123.
leie (ligge)
ligke
lije
leien
läije
leiya
ליגן (lign)
lieng
liggen
liggan
124.
zitte
zitse
setze
sëtzen
setze
hokka
זיצן (zitsen)
sitze
sitzn
sitzen
sizzen
125.
stae
sjtoa
stonn
stoen
stehn
staya
שטיין (shteyn)
stehe
stehn
stan , sten
stān
126.
draoie
drieëne
drihe
dréien
drähe
drayya
דרייען (dreyen)
drehn
dräjen , drän
drāen
127.
vaolle
valle
falle
falen
falle , bloddse
falla
פֿאַלן (faln)
falle
falln
vallen
fallan
128.
geve
jeëve
jevve
ginn
gänn
gevva
געבן (gebn)
gebbe
jehm
gann , gaon
geben
geban
129.
vast'ouwe
haode , hauwe
halde
halen
halle
hayva
האַלטן (haltn)
holte
halln
halten
haltan
130.
niepe
kniepe
petsche , kniefe
pëtzen
päddse , petsche
petza
קוועטשן (kvetshn)
drücken
drucchan
131.
vrieve
vrieve
rieve
reiwen , rëffelen
räiwe
reiva
רײַבן (raybn)
reim
raiwe
riben
rīban
132.
wasse
wèsje
wäsche
wäschen
wäsche
vesha
וואַשן (vashn)
waschen
waschen
wascan
133.
vaege
kere
kerre , kehre ; fäge
kieren
kehre
keahra
ווישן (vishn)
kerhn
wischen
wiscan
134.
trekke
trekke
trecke
zéien
ziehe
zeeya
ציִען (tsien)
ziehn
cin
ziehen
ziohan
135.
douwe
duie
däue
stoussen ; técken , tucken
duddse , tubbe , stoße
sheeva , pusha
שטופּן (shtupn)
stoßn
stozen
stozan , sciopan
136.
goôie
werpe
werfe , wirfe ; schmieße
wärfen , schmäissen
schmäiße , worre
shmeisa
וואַרפֿן (varfn)
schmeißn
werfen
werfan
137.
knôpe
kneufe
binge
bannen
binna , gnibba
בינדן (binden)
knuppen , binnen
binge
bynda
binden
bintan
138.
naoie
nieëne
nihe
néien
nayya
נייען (neyen)
nehn
nyn
näjen , nän
nā(j)en
139.
telle
tselle
zälle
zielen
ziele
zayla , kaunda
ציילן (tseyln)
zehln
zellen
zellen
140.
zeie
zage
sage
soen , seeën
sahn
sawwa
זאָגן (zogn)
sooge
sang
sagen
sagēn
141.
zienge
zinge
singe
sangen
singe
singa
זינגען (zingen)
singe
singen
singen
singan
142.
spele
sjpieële , sjpille
spille
spillen
shpeela
שפּילן (shpiln)
spieln
spilen
spilon
143.
drieve
drieve
drieve
dreiwen
dräiwe
שוועבן (shvebn)
treibn
triben , sweben
swebēn
144.
vloeie
sjtreume
fleße , plaate
fléissen
לויפֿן , שטראָמען , פֿליסן (loyfn, shtromen, flisn)
fließn
vliezen
fliozan
145.
vrieze
vreze
freere
fréieren
frääre
friahra
פֿרירן (frirn)
friern
friese
vriesen , vrieren
friosan
146.
zwelle
zjwelle
schwelle
schwellen
kshvilla
ווערן געשוואָלן (geshvoln vern)
schwelln
swellen
swellan
147.
zunne
zon
Sonn
Sonn
Sonn
sunn
זון (zun)
Sunn
Sonne
zunn
sunne
sunna
148.
maen
mond
Mond
Mound
Mond
לבֿנה (levone)
Mond
Mond
Maund
mon , mane
māno
149.
starre
sjteer
Stään
Stär
Stär
shtann
שטערן (shtern)
Stern
Stern
śtaom
sterne , sterre
sterno
150.
waeter
wasser
Wasser
Waasser
Wasser
vassah
וואַסער (vaser)
Wasser
Wasser
woser
wazzer
wazzar
151.
regen
reen
Rään
Reen
Rän
reyya(h)
רעגן (regn)
Reng
regen
regan
152.
riviere
vlós
Floss
Floss
revvah
טײַך (taykh)
Fluß
fłūs
vluz
fluz , fluot
153.
meêr
meer
Sie
Séi
אָזערע (ozere)
See
se
sēo , lacha
154.
zeê
zieë
Sie
Mier
say
ים (yam)
Meer
Meer
mjer
se , mer
sēo , meri
155.
steên
sjtee
Stein
Steen
Stään
shtay
שטיין (shteyn)
Steen
śtaen
stein
stein
156.
zout
zaots
Salz
Salz
Salz
sals
זאַלץ (zalts)
Sals
zaołc
salz
salz
157.
zand
zand , zank
Sand
Sand
Sand
sand
זאַמד (zamd)
Sand
zaond
sant
sant
158.
stof
sjtub
Stöbb
Stëbs
Schdab
shtawb
שטויב (shtoyb)
Staub
stoup
stoup
159.
aerde
eëd
Ääd
Äerd
eaht
ערד (erd)
Erd
Erde
aot
erde
erda
160.
wolk
wolk
Wolk
Wollek
Wollik
volk
וואָלקן (volkn)
Wolk
Wolke
gywylk
wolken
wolkan
161.
mist
nieëvel
Nevvel
Niewel , Niwwel
Näwel
nevvel
נעפּל (nepl)
Nebbel
Nebel
naowuł
nebel
nebul
162.
lucht
loeët , lóf
Luff , Looch
Loft
Luffd , Wind
luft
הימל (himl)
Luft , Himmel
hymuł
himel
himil
163.
wind
wink
Wind
Loft , Wand
Wind
vind
ווינט (vint)
Wind
wint
wint
164.
sneêuw
sjnei
Schnei
Schnéi
Schnie
shnay
שניי (shney)
Schnii
Schnee
śnej
sne
snēo
165.
ies
ies
Ies
Äis
אײַז (aiz)
Eis
Eis
ajs
is
īs
166.
roôk
rooch
Rauch
Damp , Reez
Rouch
shmohk
רויך (roykh)
Raach
Rooch
raojch
rouch
rouh
167.
vier
vuur
Füür , Föör
Feier
Fouer
feiyah
פֿײַער (fayer)
Feier
Feier
Feuer
faojer
viur , vi(w)er
fiur
168.
assie
èsj
Äsch
Äschen
esh
אַש (ash)
Asch
Asche
oś
asche
asca
169.
brande
brenne
brenne
brennen , flamen
brenna
ברענען (brenen)
brenne
brenn
brinnen
brinnan
170.
wegt
wèg
Wäg
Wee , Trajet
Wääsch
vayk
װעג (veg)
Weg
Wäsch
Wech
waog
weg
weg
171.
berg
berg
Berg , Birg
Bierg
Berisch , Bersch
berg
באַרג (barg)
Berg
Berch
berg
berg
172.
roôd
roeë(d)
rud
rout
rohd
roht
רויט (royt)
rot
rot
rut
rot
rōt
173.
groen
jrun
jrön
grén
grien
gree
גרין (grin)
grien
grün , jrün
grin
grüene
gruoni
174.
geêl
jeël
jääl
giel
gäl
gayl
געל (gel)
jelb
gaoł
gel
gelo
175.
wit
wies
wieß
wäiss
wäiß
veis
ווײַס (vays)
weiß
wajs
wiz
(h)wīz
176.
zwart
sjwats
schwaatz
schwaarz
schwads
shvatz
שוואַרץ (shvarts)
schwarz
śviöc
swarz
swarz
177.
nacht
naat
Naach
Nuet , Nuecht
Naachd
nacht
נאַכט (nakht)
Nacht
Nacht
nocht , naocht
nacht
naht
178.
dag
daag
Dag
Dag
Daach
dawk
טאָג (tog)
Dog
Tach
Dach
taog
tag , tac
tag
179.
jaer
joar
Johr
Joer , Jor
Johr
yoah
יאָר (yor)
Joor
Jahr
jür
jar
jār
180.
waerm
werm
wärm
waarm
waarem
voahm
וואַרעם (varem)
warm
(haas )
warm
warm
181.
koud
kaod
kald
kal
kall
kald
קאַלט (kalt)
kalt
kaołt
kalt
kalt
182.
vol
vol
voll
voll
voll
foll
פֿול (ful)
voll
voll
voll
foll
183.
nieuw
nui
neu
nei
nouw
nei
נײַ (nay)
nei
neu
neu , nei
niuwe
niuwi
184.
oud
aod
ald
al
al
ald
אַלט (alt)
ald
alt
aołd
alt
alt
185.
goed
jód
jod
gutt
gud
goot
גוט (gut)
gut
jut
güt
guot
guot
186.
slecht
sjleët
schlääch
schlecht
schläschd
shlecht
שלעכט (shlekht)
schlecht
schlacht
schlecht
ślaht
übel , *üvel, slecht
ubil
187.
vrot
rót , voel
fuul
faul
foul
faul
פֿאַרפֿוילט (farfoylt)
faul
molsch
vul
fūl
188.
vuul
vieës
dreckelig , schmuddelig
knatschteg
dreggisch
drekkich
שמוציק (shmutsik)
babbisch
vul
fūl
189.
recht
reët
jrad
grued , riicht
rieschd
grawt
גראָד , גלײַך (grod, glaykh)
grad
grade
grad , jrad
richt
recht
*strak
190.
rond
rónk
rund
ronn
rund
rund
קײַלעכיק (kaylechik)
rund
rund
rund
runt
kreizig
191.
scherp
sjerp
schärp
schaarf
schareb
shauf
שאַרף (sharf)
scharf
scharf
scharf
scarf
192.
bot
sjtómp
stump
stompeg
shtumb
טעמפּ (temp)
stump
stump (f)
slēo
193.
glad
jlat
jlatt
glat
(gliddschisch )
glatt
גלאַט (glat)
jlatt
głot
glat
glat
194.
nat
naas
naaß
naass
nass
nass
נאַס (nas)
nass
noss
naz
naz
195.
droôg
drüeg
drüg
dréchen
drugge
drukka
טרוקן (trukn)
trockn
treig , trucke
dyrr
trucken
trukkan
196.
juust
reët , riechtieg
rääch
richteg
rischdisch
recht
ריכטיק (rikhtik)
recht , richtig
recht
reht
197.
kortbie
noa
noh
no
nah
nayksht
נאָענט , בײַ (noent, bay)
no
nah
nah
nāh
198.
varre
wied
wigg , fään
fären
veit
ווײַט (vayt)
weit
weit , fern
ferne
ferrana
199.
rechts
reëts
rähts , rächs
rechts , riets
rechts
rechts
רעכץ (rekhts)
rechts
rechts
reht
200.
lienks
links
links
lénks
links
lings
לינקס (links)
links
lings
linx
*linc
201.
an
a
an , aan
un
an
anna
אויף , בײַ (oyf, bay)
an , uff
an , äuf
an , uff
uf
uf
an , up
az
202.
in
i
in
an
in
in
אין (in)
in
en
in
en
yn
in
in
203.
mee
mit
met
mat
mirr
mitt
מיט (mit)
mit
mid
mit
met
myt , zamt
mit
mit(i)
204.
en
en
un
a , an
unn
un
און (un)
un
un
un
on
ana , an
un , und(e)
unti
205.
as
wen(t)
wann
wann
wann
vann
טאָמער , באם (tomer, be'im)
wann
wann
wann
wann
ibu
206.
meedat
umdat , wail
zemol , weil
well , ewell
veil
צוליב , ווײַל (tsulib, vayl)
weil
wall
wȧjł
wil
wanta
207.
naeme
naam
Name
Numm
Nam
nohma
נאָמען (nomen)
Nom (?)
Name
Name
noma
name
namo