Wt/zea/do
Nie-taelgebonde[edit | edit source]
Etymologie[edit | edit source]
In de zestienden eêuw bedocht deu Giovanni Battista Doni as vervangienge van 't ouwere ut, meedat dat makkelijk te zeien zou weze. Afgekort uut Dominus 'ʻêre'.
Omschrievienge[edit | edit source]
do
- relatief: d'eêste neut van ielke majeurtoônladder / ionische toôntladder
- absoluut: de neut c
Opmerkienge: bet. 2 is in de Romaonse landen en Belgen gebrukelijk. In de Germaonse landen (ok in Nederland) oort dat gebruuk afgeraeje.
Uutspraek[edit | edit source]
[do(ː)], [doʊ] (Zeêuws)
Synoniem[edit | edit source]
Etymologie[edit | edit source]
- vònaemwoôrd
Over Oudfrans thu van Oergermaons *þū; uutendelienge van Oer-Indo-Europees *tuH. Begon in aolle bekende Germaonse taelen mee 'n zachte th, wat-a verklaer waerom-at de th- 'ier 'n d- is g'ore en gin t-.
- veugel
Over Oudfrans *duva van Oergermaons *dūbōn. Buten de Germaonse taelen gin verwanten bekend.
Omschrievienge[edit | edit source]
do
- persoonlijk vònaemwoôrd jie Kleivries, Zuudwest'oeks, Terschelliengs, Schiermonnikoôgs
- zelfstandig naemwoôrd g duve
- zelfstandig naemwoôrd g douw (ongebrukelijk)
- zelfstandig naemwoôrd g do (meziekneut)
Opmerkienge: do oor gebruuk as vònaemwoôrd onder bekenden en tegen kinders. De beleefde vurm is jo. 't Verschil trekt op 't Nederlands jij tegen u, mae de Vriezen zeie minder gauw do as d'Ollanders jij. Vroeger wier tegen God ok do gezeid; in modern Vries is 't naebie altoos jo.
Uutspraek[edit | edit source]
- vònaemwoôrd
[do], [dou], [dɔu] (Barradeêl)
- aore beteikenissen
[dou], [dɔu] (Barradeêl)
Verbugienge[edit | edit source]
- vònaemwoôrd
dy datief/accusatief; dyn bezittelijk
Opmerkienge: as 'n spreker do gebruukt, spreekt 'n de vòwerpsvurm as dij uut. De spelliengsregels van 't Vries bepaele da je in dat geval toch dy schrieft.
- zelfstandig naemwoôrd
dowen meêrvoud, doke verkleinwoôrd
Varianten[edit | edit source]
- vònaemwoôrd
- dû Woudvries, Hindeloôpers
- veugel
Synoniemen[edit | edit source]
- vònaemwoôrd
- jo (beleefd)