Wt/zea/in

Zeêuws

Etymologie

1. (vòzessel) Komt in aolle Germaonse taelen vromme en bestaet ok in vee aore Indo-Europese taelen, zò as Latijn (in) en Grieks (ἐν en).
2. (voegwoord) Uut Middelnederlands ende (somtieds en), van Oudnederlands inde, enda, ande uut Oergermaons *andi, ouwer *anþi. Ze dienke dat 't verwant is mee 't Latijnse ante 'tege'; dan zou 't ooit 'maer', 'daetegenover' beteêkend 'ebbe moete.

Omschrievienge

in

1. vòzessel an de binnekante van
   • D'n boer zit in de kerke
2. vòzessel van butenaf nae de binnekante van iets (dikkels as achterzessel gebruuk)
   • Noe rap je bedde in!
3. voegwoôrd Goerees, Flakkees, Schouwen-Duvelands, Tools in Fluplands, Land-van-Axels, Land-van-'Ulsters, soms ok in de rest van Zeêland, woord daermee je 'n verbinding tussen tweê zinsdeêlen maekt
   • Dan bin ze gewoon zot. In da's ok wè's leutig. (Henk Blom)

Uutspraek

[ɪn]

Dialectvarianten

• en Walchers, Noord-Bevelands, Zuud-Bevelands, Land-van-Kezands

Uutdruksels

• D'r goed in ete

Ontlêniengen in aore taelen

• in Neger'ollands
• ini Maegdeneiland-Creooliengels, Neger'ollands, Sranantongo

Vertaeliengen

locatief vòzessel

• Araobisch: فِي‎ (fī)
• Chinees (Mandarijn): 在 (zài)
• Duuts: in + dat.
• Frans: dans, en
• Westerlauwers Vries: yn
• Hindi: अन्दर (andar)
• Iengels: in

• Japans: ...に (...ni)
• Latijn: in + abl.
• Nederlands: in
• Oudgrieks: ἐν (en) + dat.
• Portugees: em
• Russisch: в (v), во (vo) + loc.
• Spaons: en

transitief vòzessel

• Araobisch: دَاخِل‎ (dāḵil)
• Duuts: in + acc.
• Frans: en
• Westerlauwers Vries: yn
• Iengels: into
• Latijn: in + acc.

• Nederlands: in
• Oudgrieks: εἰς (eis) + acc.
• Portugees: em
• Russisch: в (v), во (vo) + acc.
• Spaons: en

voegwoord

• Araobisch: و (wa)
• Chinees (Mandarijn): 和 (hé)
• Duuts: und
• Frans: et
• Westerlauwers Vries: en
• Hindi: और (aur)
• Iengels: and

• Japans: と (to)
• Latijn: et, atque, -que
• Nedersaksisch/Platduuts: en, un (soms in Duutsland)
• Nederlands: en
• Portugees: e
• Russisch: и (i)
• Spaons: y

Ziet ok

• Liest van Swadesh

Bron

• Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 372

• K. Fraanje c.s. (red.), Supplement Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 2003: blz. 131

• Nicoline van der Sijs (2010, saemenstellienge), Etymologiebank

• Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'in'