Wt/zea/zand

Zeêuws

Etymologie

Over Middelnederlands sant van Oudnederlands sant. Oergermaonse vurm nie zeker; kan *sandaz mae ok *samadaz gewist weze. Gin verwanten buten 't Germaons; daebinnen misschien verwant mee de stamme *sund- 'an stikken', dan zou 't ok verwant weze mee zonder.

Omschrievienge

zand o

1. gruus van afgesloge steênkorreltjes, dat'a dikkels in de bojem en an 't strand te vinden is
2. min of meêr plat stik land daerat de zandlaege an 't oppervlak leit, dikkels an zeê

Opmerkienge: dit woôrd ei gin eige lemma in 't WZD, mae onder 't lemma zand schie:te(n) is meêr over dit woôrd te vinden.

Uutspraek

[ˈzɑnt]

Verbugienge

Dit woôrd is onverbuugbaer.

Afleiiengen

• zanderig

Saemenstelliengen

zandbaoie zandjan zandkop zandmeulenaer

zandpit zandplaete zandplekke

zandscheêë zandvlucht zandzêke

Uutdruksels

• zand schiete, 't land verlaege deu zand uut de zandbaoie weg t'aelen en tenae de klei d'r weer op te leien

Dialectvarianten

• zank (verouwerd, zak van Zuud-Beveland)

Ontlêniengen in aore taelen

• sandi Berbice-Nederlands
• sand, san Neger'ollands
• santu Papiaments
• sándu Saramaccaons
• santi Sranantongo (ouwere vurmen sandi en sani kunne ok op 't Iengels vrommegaen)
  • santi Surinaoms-Javaons
  • santi Sarnami

Vertaeliengen

Vertaeliengen

• Afrikaons: sand
• Araobisch: رَمْل‎ (raml) m
• Berbice-Nederlands: sandi
• Chinees (Mandarijn): 沙 (shā), 沙子 (shāzi)
• Duuts: Sand m
• Frans: sable m
• 'Ebreêuws: חוֹל‎ (chol) m
• Hindi: रेत (ret) v, बालू (bālū) m
• Iengels: sand
• Italiaons: sabbia v
• Japans: 砂 (すな, suna)
• Latijn: arēna v
• Limburgs: zand, zandj, zank m

• Nederlands: zand o
• Nedersaksisch/Platduuts: zand, zaand enz. o
• Oudgrieks: ψάμμος (psammos) v
• Portugees: areia v
• Russisch: песо́к (pesók) m
• Spaons: arena v
• Swahili: mchanga kl. 3, 4
• Westerlauwers Vries: sân o
  • Hindeloopers: saand
  • Terschelliengs: sôn
  • Schiermonnikoôgs: saun
• West-Vlaems: zand o

Bronnen

• Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 1166

• Nicoline van der Sijs (2010, saemenstellienge), Etymologiebank

• Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'zand'