Wt/zea/a
Appearance
Nie-taelgebonde
[edit | edit source]Etymologie
[edit | edit source]- letter
Minuskelvurm van d'A, op z'n lest sind de vroege middeleêuwen bekend.
- muziekneut
Rond 900 bedocht deu Hucblad van Sint-Amand; a was de laegste toôn in zien systeem en die kreeg d'n eêste letter van 't alfabet.
Omschrievienge
[edit | edit source]a
- kleine lettervurm (onderkastvurm) bie A, d'eêste letter van 't Latijnse alfabet.
- meziekneut mee in de gewone stemmienge 'n frequentie van 440 Hz of datzelfde keêr 'n macht van tweê (ziet ok la)
- in 't biezonder: a-klein octaof (220 Hz)
- de toônsoôrte a-klein (a-mineur)
Uutspraek
[edit | edit source][ɑː] (Zeêuws)
As symbool of afkortienge
[edit | edit source]- a 'aore' (100m², 1/100 bunder)
- a 'ik è angenome' (in d'n 'andel; van 't Latijnse accepi)
- a 'jaer' (van Latijn annum)
- a 'versnellienge' (van Latijn acceleratio)
- as vòvoegsel bie eên'eden: atto- (10⁻¹⁸; eên triljoenste)
- [a] open ongeronde vòklienker (in 't fonetisch schrift)
Afgeleiden
[edit | edit source]Zeêuws
[edit | edit source]Etymologie
[edit | edit source]Omschrievienge
[edit | edit source]a
- voegwoôrd 'oeneêr, op 't moment dat ('t ingeleide stae vast of is tiedloôs)
- A je lanst 't kenaol fiest, kom je in Soeburg uut
- voegwoôrd in 't geval dat ('t ingeleide 'angt af van wat aors)
- A je nie durft, moe je 't nie doeë
- biewoord vroeger as wat je verwacht
- ʼIer bin ik a! –"Aol" noem je dat...
- D'r is a vee veranderd, mae 'ier op 't durp gae ze nog drie keêr nae kerke.
- partikel in vreêd vee voegwoôrden en betrekkelijke vònaemwoôrden; ziet -a
- Grieks vòvoegsel mee as beteikenisse 'nie'; ziet a-
Uutspraek
[edit | edit source][ɑ]; as letter: [ɑː]
Vervoegienge
[edit | edit source]- voegwoôrd
Saemenstelliengen
[edit | edit source]Ziet ok bie -a.
Dialectvarianten
[edit | edit source]- voegwoôrd
- as veraol bie naedruk, mae op Noôrdwest-Walcheren ok de gewone vurm
- biewoôrd
- partikel
Aore spelliengen
[edit | edit source]- à Woordenboek der Zeeuwse Dialecten
Ontlêniengen in aore taelen
[edit | edit source]Vertaeliengen
[edit | edit source]voegwoôrd bie onzeker'eid
Bronnen
[edit | edit source]- Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 1, 46
- Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'als'
Etymologie
[edit | edit source]Uut 't Kalabari; vergliekt ok 't Sranantongo. Gebruuk in d'eêste persoôn buten twuvel onder invloed van Iengels I.
Omschrievienge
[edit | edit source]a
- 'ie, zie, 't (darde persoôn ienkelvoud vò aolle geslachten en aolle naemvaollen)
- partikel vò de flejen tied
- (somties bie de leste sprekers) ik, ikke
Uutspraek
[edit | edit source][a]
Synoniemen
[edit | edit source]Bronnen
[edit | edit source]- Ian E. Robertson (1989), "Berbice and Skepi Dutch" in: Tijdschrift voor Nederlandsche Taal- en Letterkunde 3-21 (DBNL)
- Silvia Kouwenberg, A Grammar of Berbice Creole Dutch. Mouton De Gruyter, Berlijn/New York, 1994: blz. {{{1}}}
Iengels
[edit | edit source]Etymologie
[edit | edit source]Van one, ziet vadder dae.
Omschrievienge
[edit | edit source]a
- 'n (onbepaeld lidwoôrd)
Uutspraek
[edit | edit source][ə], mee naedruk [eɪ]
Variant
[edit | edit source]- an vò 'n klienker