Wt/zea/wille
Zeêuws
[edit | edit source]Etymologie
[edit | edit source]Over Middelnederlands willen en Oudnederlands willon van Oergermaons *wiljau, feitelijk 'n ouwen optatief die-a in de dochtertaelen toet infinitief is gegeneraliseêrd en toet gewoôn werkwoôrd is uutgebouwd. Kom van d'n Indo-Germaonse wortel *wel-, die-a 'tzelfde beteikent. Van d'n ablautende vurm *wol- è me de flejen tied wou (Middelnederlands wolde).
Omschrievienge
[edit | edit source]wille
werkwoôrd
- ('ulpwerkwoôrd) 'n actie wense te doeën
- (zelfstandig werkwoôrd) begêre, 'n dienk wense t'ebben
zelfstandig naemwoôrd v
- 't willen, d'n innerlijke drang om wat te doeën
- groeikracht (van planten op 't land)
- plezier genot (van 'n dienk, 'n bezig'eid enz.)
Uutspraek
[edit | edit source][ˈʋɪlə], [ˈβ̞ɪlə]
Verbugienge
[edit | edit source]willetje verkleinwoôrd
Vervoegienge
[edit | edit source]| infinitief | wille(n) | |
| gerundium | te willen(e) | |
| tegewoordigen tied | ik wil | oôns wille(n) |
| jie wil(t) (wille) | julder wille(n) | |
| 'ie wil(t) | 'ulder wille(n) | |
| flejen tied | ik, jie, 'ie wou | oôns, julder, 'ulder wouwe(n) |
| gebieënde wieze | wil(t) | |
| onvoltoôid deêlwoôrd | willende | |
| voltoôid deêlwoôrd | ei (g)ewille | |
| Ziet vò details en verschillen tussen de Zeêuwse dialecten 't artikel Zeêuwse grammaotica op Wikipedia. | ||
- Afleiiengen
Uutdruksels
[edit | edit source]- wi'k, za'k, 'n bitje twufelend, nie mee volle overtugienge
- wou'k nie, van eiges, wat ao je dan gedocht (vee varianten)
Varianten
[edit | edit source]- werkwoôrd
- willen in Zeêuws-Vlaendere en op oôstelijk Zuud-Beveland
- zelfstandig naemwoôrd
Ontlêniengen in aore taelen
[edit | edit source]Vertaeliengen
[edit | edit source]werkwoôrd
|
|
Bronnen
[edit | edit source]- Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 1143-4
- Nicoline van der Sijs (2010, saemenstellienge), Etymologiebank
- Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'willen'