Jump to content

Wt/zea/piele

From Wikimedia Incubator
< Wt | zea
Wt > zea > piele

Zeêuws

[edit | edit source]

Etymologie

[edit | edit source]
projectiel

Van Latijn pīlum, 'sperre'. Moet a in de Romeinsen tied 't in'eêmse *arhu (Oergermaons *arhwō) vervange è.

piemel

'tzelfde woôrd as 't projectiel, deu beêldspraek. Dat 't Nederlands pijl nessens piel kent is mae schien: de standaerdtaele moet dit woôrd uut 'n streektaele overgenome è.

endekuken

Volgens aolle dialectwoôrdenboeken nae de lokroep.

Omschrievienge

[edit | edit source]

piele
piele

  1. zelfstandig naemwoôrd gepunt, mee 'n boge afgeschote projectiel, vroeger in d'n oôrlog en de jacht gebruukt, noe allêne nog in de sport (gaoischieten enz.)
  2. zelfstandig naemwoôrd 'n sprietje gos
  3. zelfstandig naemwoôrd penis, pik
  4. zelfstandig naemwoôrd 'n punt ergest an, vroeger dikkels de lont/kous van 'n eulielampe
  5. zelfstandig naemwoôrd 'n symbool mee 'n wiezende punt, somties dujelijk, meêsta wat vaeger liekende op 'n piele (bet. 1)
  6. werkwoôrd mee 'n piele (bet. 4) brande
  7. werkwoôrd klôte, ergest nauwgezet en nie nae tevreden'eid mee an de gang weze

pie:le

  1. zelfstandig naemwoôrd endekuken
  2. tussenwerpsel roep om die te lokken (bie 't voeren, maer ok bie 't stropen)

Uutspraek

[edit | edit source]
beteikenis 1 t/m 7

[ˈpilə]

beteikenis 8 en 9

[ˈpi(ː)lə]

Verbugienge

[edit | edit source]

pielen meêrvoud; pieltje, pieletje verkleinwoôrd

afleiiengen

Vervoegienge

[edit | edit source]
infinitief piele(n)
gerundium te pielen(e)
tegewoordigen tied ik piel oôns piele(n)
jie piel(t) (piele) julder piele(n)
'ie piel(t) 'ulder piele(n)
flejen tied ik, jie, 'ie pielde(n) oôns, julder, 'ulder pielde(n)
gebieënde wieze piel(t)
onvoltoôid deêlwoôrd pielende
voltoôid deêlwoôrd ei (g)epield
Ziet vò details en verschillen tussen de Zeêuwse dialecten 't artikel Zeêuwse grammaotica op Wikipedia.

Saemenstelliengen

[edit | edit source]

piele

pie:le

Uutdruksels

[edit | edit source]

pie:le

  • nae de pieletjes, kapot

Varianten

[edit | edit source]
projectiel, of figuurlijke zin
ennetje of lokroep daevò
werkwoôrd
  • pielen in Zeêuws-Vlaendere en op oôstelijk Zuud-Beveland

Aore spelliengen

[edit | edit source]

pieːle Woordenboek der Zeeuwse Dialecten (bet. 8 en 9)

Ontlêniengen in aore taelen

[edit | edit source]

Opmerkienge: dikkels is 't 'Ollandse pijl uutgeleênd, ok in taelen daer-a je de Zeêuwse vurm zou verwachte.

Vertaeliengen

[edit | edit source]

Bronnen

[edit | edit source]
  • Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 710-1, 713
  • Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'pijl'