Wt/zea/ros
Etymologie
[edit | edit source]- zelfstandig naemwoôrd
Van Oudnederlands ros, ziet vedder dae en bie ros.
- bievoegelijk naemwoôrd
Van 't Oudfranse rox 'roôd'.
Omschrievienge
[edit | edit source]ros
- zelfstandig naemwoôrd o paerd, in 't biezonder 'n gevechtspaerd en gin werkpaerd
- bievoegelijk naemwoôrd rossig, roôdachtig van kleur
Opmerkienge: beteikenisse 2 in 't Middelnederlands allêne in saemenstelliengen bekend; 't duukt daenae wè in Kiliaen z'n zestienden-eêuwse woôrdenboek op.
Uutspraek
[edit | edit source]/rɔs/ (zelfstandig naemwoôrd); /ros/ (bievoegelijk naemwoôrd)
Verbugienge
[edit | edit source]- zelfstandig naemwoôrd
| nv. | ienk. | mv. |
|---|---|---|
| nom. | tros | die rosse |
| gen. | des ros(ses) | der rosse |
| dat. | den rosse | den rossen |
| acc. | tros | die rosse |
Uutdruksels
[edit | edit source]- der hellen ros, d'n duvel
- Ros Beyaert
Aore vurmen
[edit | edit source]- ors (nog veraol in 't Vroegmiddelnederlands)
Synoniemen
[edit | edit source]Afstammeliengen
[edit | edit source]Bronnen
[edit | edit source]Etymologie
[edit | edit source]Over Middelnederlands ros en Oudnederlands ros, ouwer hros uut metathese van hors (ok nog uut 't Oudnederlands bekend) van Oergermaons *hrussą. Uutendelienge meschien van Ossetisch wyrs, of eventueel 'n erfwoôrd van de wortel ḱers- 'renne'; 't zou dan verwant weze mee karre en coureur.
Omschrievienge
[edit | edit source]ros o
- paerd (vreêd ouwerwes, dichterlijk)
Opmerkienge: ok in dichterlijke taele is dit woôrd noe nie meêr gangbaer. 't Gebruuk d'rvan kan komisch andoeë.
Uutspraek
[edit | edit source][rɔs]
Verbugienge
[edit | edit source]Synoniemen
[edit | edit source]Bronnen
[edit | edit source]- Nicoline van der Sijs (2010, saemenstellienge), Etymologiebank
Etymologie
[edit | edit source]- paerd
Uut ouwer hros, hors van Oer-West-Germaons *hors / *hros en Oergermaons *hrussą. Ziet vedder bie Nederlands.
- riet
Van Oergermaons rausą.
Omschrievienge
[edit | edit source]ros o
- paerd (kennelijk nog 't gewone woôrd)
rōs o
Uutspraek
[edit | edit source]/ros/ (paerd); /roːs/ (riet)
Verbugienge
[edit | edit source]| nv. | ienk. | mv. |
|---|---|---|
| nom. | ros | ros, rosse |
| gen. | rosses | rosso |
| dat. | rosse | rosson |
| acc. | ros | ros, rosse |
Opmerkienge: deze verbugienge is g'idealiseêrd. Me komme 't woôrd mae 'n paer keêr tegen in de meêst uuteênlôpende vurmen.
Dialectvarianten
[edit | edit source]Vò de beteikenisse 'paerd'
Synoniemen
[edit | edit source]- paerd
- riet