Wt/zea/vaer

Zeêuws

Etymologie

Over Middelnederlands vader en Oudnederlands fadar/fader van Oergermaons *fadēr. Uutendelienge van Oer-Indo-Europees *ph₂tḗr. Ei z'n cognaoten in de meêste Indo-Europese taelen, mae soms oort 'n ander woôrd gebruukt: *átta of *tata. Van 't eêste è men 't Gotische 𐌰𐍄𐍄𐌰 atta en 't Russische отец otets; 't tweêde vinde me vromme in vee vissersdialecten, veraol an/in d'ouwe Zujerzeê, as ta(at), tao(t), [[Wt/zea/taet|tae(t).

Broederwoôrd van vaoder, wat-a uut 't 'Oôg-'Ollands is geleênd, en van paoter.

Omschrievienge

vaer

1. zelfstandig naemwoôrd m vaoder (meêstens nie zò gunstig)
   • Achttiene en dan a zòvee zupe, je bin net je vaer!
2. bievoegelijk naemwoôrd (gezeid van koeën) nie kaolvend, ofwè van nature, of deudat d'n boer dat zò wilt; meêsta vaere
3. Werkwoôrdsvurm van vaere in context: 1e persoon ienkelvoud veraol vò 'n klienker, 2e persoon ienkelvoud veraol vò 'n medeklienker, gebieënde wieze veraol vò 'n medeklienker

Uutspraek

[vɛːr]

Verbugienge

vaeren meêrvoud, vaertje verkleinwoôrd

Uutdruksels

• ʼIe eit 'n aerdje nae z'n vaertje, 'ie doe net as z'n vaoder (meêsta van mindere diengen gezeid)
• ʼIe slacht z'n vaer, 'tzelfde

Varianten

• vaor Zeêuws-Vlaonderen
• vaoder (ziet vedders dao)

Vertaeliengen

ongunstig of ruug vò 'vaoder'

• 'Ollands: vaer, vaar, vaor (Utrechts); taat, taot

Bronnen

• Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 1029, 1034

• Nicoline van der Sijs (2010, saemenstellienge), Etymologiebank