Wt/zea/bie

Zeêuws

Etymologie

(vòzessel, biewoord) Over Middelnederlands bi en Oudnederlands bi, be uut Oergermaons *bī. Af te leien van Proto-Indogermaons *ebʰi en dan verwant mee Latiens ob- en Sanskriet अभि abhi 'nae(toe)'. Opmerkienge: 't Gebruuk as biewoord, wat in 't modern Nederlands is uutgestorve, komt in 't Middelnederlands wè vo.

Omschrievienge

1. vòzessel In de buurte van
   • Van 't weekend bin ik bie m'n vriendinne.
2. vòzessel Nae de buurte van
   • Ik komme daelijk bie joe!
3. vòzessel Zuud-Bevelands, Land-van-Kezands Deu middel van (nessens mie)
   • Bie geweld! (Surrender)
   • Bie zò'n weêr zou'k gewoon binne bluve.
4. vòzessel Volgens, a je 't dien-en-die vraegt
   • Bie mien è ze dat fleje weke a gedae.
5. biewoord Naebie, zòwat
   • De kleine ei bie d'n 'eêle nacht gebleêt.
6. bievoegelijk naemwoôrd (alleêne predicatief) Goed bie z'n verstand, vòraol van ouwere gezeid
   • ´Ie is nog goed bie eej, awast is t'n vuventachentig!
7. zelfstandig naemwoôrd vòraol Tools in Fluplands, Burgerzeêuws Insekt dat-a 'onienk geeft; ziet bieë

Uutspraek

[bi]

Uutdruksels

• D'r wee bie weze, aweêr zwanger weze

Ontlêniengen in aore taelen

• bi, bie Neger'ollands

Vertaeliengen

kortbie, in de buurte van

• Araobisch: عِنْدَ‎ (ʿinda)
• Chinees (Mandarijn): 在……旁 (zāi ... pang)
• Duuts: bei + dat.
• Frans: avec, près de
• Westerlauwers Vries: by
• Hindi: जानिब (jānib)
• Iengels: near, by (meêstentieds ouwerwes)
• Japans: …の側に (のそばに, no sobani)
• Latijn: apud + acc.

• Limburgs: bij, baai, bè (aolles westelijk), bie (oôstelijk)
• Nederlands: bij
• Nedersaksisch/Platduuts: bie, bi (in Duutsland)
• Oudgrieks: παρά (para) + dat.
• Portugees: perto de
• Russisch: у (oe) + gen.
• Spaons: por, cerca de
• West-Vlaems: bie

Bronnen

• Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 93

• K. Fraanje c.s. (red.), Supplement Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 2003: blz. 63

• Nicoline van der Sijs (2010, saemenstellienge), Etymologiebank

• Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'bij'