Jump to content

Wt/zea/starre

From Wikimedia Incubator
< Wt | zea
Wt > zea > starre
ziet ok Starre

Zeêuws

[edit | edit source]
De Grôte Mahelaonse Wolke, 'n plekke daer-an vee nieuwe starren ore gevurmd.

Etymologie

[edit | edit source]

Over Middelnederlands sterre en Oudnederlands sterro/sterno van Oergermaons *sternō/*sternǭ, uutendelienge van Oer-Indo-Europees h₂stēr. Ei verwanten in de meêste groepen: Oudiers ser, Latijn stella, Oudgrieks ἀστήρ astèr, Armeens աստղ astł, Avestisch 𐬯𐬙𐬀𐬭‎ star, Sanskriet स्तृ/तृ (s)tṛ́ , Tochaors A śre, Tochaors B ścirye en 'Etitisch 𒄩𒀸𒋼𒅕𒍝 ḫasterza.

Omschrievienge

[edit | edit source]

starre v

  1. Groôt 'emellichaem dat-a licht en wermte afgeeft deu de kernfusie die gebeurt in de gas daer 't uut bestaet.
    • Op 'n 'eldere nacht op zeê zie je duzenden starren.
    • De zunne is ok 'n starre, awast stae ze vee korterbie.
  2. (oneigenlijk) Aolles wat-at 'r an d'n 'emel as 'n lichtpuntje uutziet.
    • Venus is in de murge of d'n aevend dikkels te zieën as 'n vreêd 'eldere starre.
  3. 'n Gestileerde starvurm
  4. eên die ergest vreêd goed in of die vreêd bekend is.
  5. vuuf'erten, waefel bestaende uut vuuf in mekaore passende punten

Uutspraek

[edit | edit source]

[ˈstɑrə] ~ [ˈstaˑrə]

Verbugienge

[edit | edit source]

meêrvoud starren, verkleinwoôrd starretje

Saemenstelliengen

[edit | edit source]

Uutdruksels

[edit | edit source]
  • Je zie z'n starre d'rvan verschiete, 'ie is zichtbaer verbaesd
  • Daer-at 'n starre naetoe verschiet, kom merge de wind vandaen (Staevenisse)

Varianten

[edit | edit source]

N.B.: De oôrsproenkelijk korte e en a-r è vee varianten en è vanous ok de neigienge saemen te vaollen. Je kunne ze daerom deu mekaore verwachte, zeker as de uutspraek bie [ˈstaˑrə] leit.

Ontlêniengen in aore taelen

[edit | edit source]

Vertaeliengen

[edit | edit source]

Bronnen

[edit | edit source]
  • Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 927
  • K. Fraanje c.s. (red.), Supplement Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 2003: blz. 214
  • Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'ster'