Wt/zea/katte
Appearance
Zeêuws
[edit | edit source]Etymologie
[edit | edit source]Over Middelnederlands catte en Oudnederlands *catta van Oergermaons *kattô. Verband mee vergliekbaere woôrden in aore Indo-Europese taelen (Latijn cattus bievòbeeld) nie dujelek.
Omschrievienge
[edit | edit source]katte v
- Tam roôfdier (Felis catus) dat-a g'ouwe oort om muzen te vangen en as gezelschap; soms in 't biezonder 't wuufje
- (Burgerzeêuws, Oôst-Flakkees, Oôst-Tools) meêrvoud van kat
katte(n)
Uutspraek
[edit | edit source][ˈkɑtə]
Verbugienge
[edit | edit source]katten meêrvoud, katje verkleinwoôrd
- afleiiengen
Vervoegienge
[edit | edit source]infinitief | katte(n) | |
gerundium | te katten(e) | |
tegewoordigen tied | ik kat(te) | oôns katte(n) |
jie kat (katte) | julder katte(n) | |
'ie kat | 'ulder katte(n) | |
flejen tied | ik, jie, 'ie katte, katte(n)de | oôns, julder, 'ulder katte(n), katte(n)de |
gebieënde wieze | kat | |
onvoltoôid deêlwoôrd | kattende | |
voltoôid deêlwoôrd | ei (g)ekat | |
Ziet vò details en verschillen tussen de Zeêuwse dialecten 't artikel Zeêuwse grammaotica op Wikipedia. |
Saemenstelliengen
[edit | edit source]Uutdruksels
[edit | edit source]- Dae loôpt de katte de staert mee uut!, 't is toch a te vreêd eej
- De katte 'n pad geve, 'n bitje oprume
- Nou komt de katte op de kuerde (Oôst-Zeêuws-Vlaoms grensgebied), noe gae me 't beleve
- Da za de katte 't 'aer uutgae, 't zal d'rom ange of da lukt
- De katte stiere (Zeêuws-Vlaonderen), nie komme
- De katte spuge, me kriege regen! (Burgerzeêuws), gezeid as t'r eên niest
- Allee, de katte van de plaete, schuuft is op
- Nege weken jaege / nege weken plaege / nege weken blind / da's de katte z'n kind (Walchers), vesje
- ʼt Katje van de baone (Land-van-Kezands), iemand die-a d'n baes speelt
- As 'n katte om d' 'eête brie draoie, nie toet de kern komme
- Werke as 'n katte zonder kop, glad zonder beleid
- Zò groôs as 'n katte die d'r derm sleept
- J' eet as 'n katte die-a brune bônen kriegt, je schient 't nie lekker te vinden
- De katte is over de taefel gelope, aol 't eten is op
- De katte ei vò niks gejoengd, dit levert mien niks op (bie 't kaertspelen gezeid)
- ʼk Wou da m'n katje zwò ziek was, volgens mien bin jie glad nie ziek
Synoniemen
[edit | edit source]poes (bie 't anspreken van de beêste)
Dialectvarianten
[edit | edit source]- zelfstandig naemwoôrd
- kat Burgerzeêuws, Land-van-'Ulsters, Oôst-Flakkees, Oôst-Tools
- werkwoôrd
Afstammeliengen
[edit | edit source]Vertaeliengen
[edit | edit source]'uusdier
Bronnen
[edit | edit source]- Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 414-5
- K. Fraanje c.s. (red.), Supplement Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 2003: blz. 140-1
- Nicoline van der Sijs (2010, saemenstellienge), Etymologiebank
- Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'kat'