Wt/zea/tweê

Zeêuws

Etymologie

Over Middelnederlands twee en Oudnederlands twē van Oergermaons *twai. Uutendelienge van Oer-Indo-Europees *duoh₁. Ei z'n reflexen in naebie aolle groepen: Oerkeltisch *dwau, Latijn duō, Oudgrieks δύω duoo, Oerslaovisch *dъva, Litouws dù, Albanees dy, Armeens երկու erku ('eus!), Avestisch 𐬛𐬎𐬎𐬀‎ duua, Sanskriet द्व dvá, Tochaors A wu, we, Tochaors B wi.

Omschrievienge

tweê

1. eên en eên, zòvee punten (••), in bievoegelijk gebruuk
   • Z'ei tweê guus, 'n joenge en 'n meisje.
2. 't Ciefer 2 zelfstandig naemwoôrd m

Uutspraek

[tʋɪː], [tʋɪə]; [tʋɪ] (dan is de spellienge twì an te raejen)

Verbugienge

telwoôrd

telvurm tweêë, datief tweêën

as zelfstandig naemwoôrd

meêrvoud tweêën, verkleinwoôrd tweêtje

Saemenstelliengen en afleiiengen

twaolf tweêjaer tweêde tweêdes tweêdracht tweêdrachte

tweêlank tweêlentig tweêliengen tweêloôp tweêscharder tweêtander

tweêveure tweêwas tweêwassig tweêweunste twintig

Uutdruksels

• Tweê cent en 'aollef, 'n paer daevan d'r eên vee langer is as d'n ander

Dialectvarianten

• twì (aolgemeên)
• tweej Acht'uzen

Aore spelliengen

• twêê Woordenboek der Zeeuwse Dialecten
• twea (gin standaerdspellienge)

Ontlêniengen in aore taelen

• twe Berbice-Nederlands
• twe, twee Neger'ollands
• twe Skepi
• twee Sranantongo (kan ok uut 't Nederlands komme)
• (tuwei me Tiriyó; dienkelijk uut 't Nederlands)

Vertaeliengen

Vertaeliengen

• Nie-taelgebonde: 2, II, 2️⃣
• Afrikaons: twee
• Araobisch: اِثْنَانِ‎ (ʾiṯnān(i))
• Berbice-Nederlands twe
• Braebants: tweê, twie, twieë
• Chinees (Mandarijn): 二 (èr)
• Duuts: zwei, zwo (soms as telvurm)
• Frans: deux
• Westerlauwers Vries: twa
  • Terschelliengs: twaë
• Hindi: दो (do)
• 'Ollands: twee, twie
• Iengels: two
• Japans: 二 (ni), 二つ (futatsu)

• Latijn: duō
• Limburgs: twieë, twie (AGL, Mestrichts), twiè (Valkenburg en omgevienge), twjè (Meerssen en omgevienge), tweë (Geleen en omgevienge), twee (Roermond, Sittard en omgevienge)
• Nederlands: twee
• Nedersaksisch/Platduuts: twee, twie, twai
• Oudgrieks: δύω (duoo)
• Portugees: dois
• Russisch: два (dva)
• Skepi: twe
• Spaons: dos
• Stasvries en verwanten: twee (Stas, Bildts), twie (Midslands)
• Swahili: wili
• West-Vlaems: twêe

Bronnen

• Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 1006-8

• Nicoline van der Sijs (2010, saemenstellienge), Etymologiebank

• Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'twee'