Wt/zea/doôddoeë
Zeêuws
[edit | edit source]Etymologie
[edit | edit source]Saemenstellienge uut doôd en doeë. Zuud-Nederlandse eveknie vò noôrdelijk doodmaken enz. In 't Middelnederlands nie bekènd; 't Woordenboek der Nederlandse Taal geef wè citaoten uut de zeventienden eêuw.
Omschrievienge
[edit | edit source]doôddoeë
- 'n ende an 't leve maeke, veraol van beêsten gezeid.
- (oneigelijk) platleie van 'n gesprek, discussie enz.
- verdrieve (veraol in d'n tied doôddoeë)
Uutspraek
[edit | edit source][ˈdʊɐt̚ˌduːwə]
Vervoegienge
[edit | edit source]| infinitief | doôddoeë(n) | |
| gerundium | doôd te doeën(e) | |
| tegewoordigen tied | ik doe(ë) doôd | oôns doeë(n) doôd |
| jie doe(t) doôd (doeë(n) doôd) | julder doeë(n) doôd | |
| 'ie doe(t) doôd | 'ulder doeë(n) doôd | |
| flejen tied | ik, jie, 'ie dee doôd | oôns, julder, 'ulder deje(n) doôd |
| gebieënde wieze | doe(t) doôd | |
| onvoltoôid deêlwoôrd | doôddoeënde | |
| voltoôid deêlwoôrd | ei doôd(g)edae(n) | |
| Ziet vò details en verschillen tussen de Zeêuwse dialecten 't artikel Zeêuwse grammaotica op Wikipedia. | ||
Ziet ok bie doeë.
Uutdruksels
[edit | edit source]- ʼIe doe gin beêsje doôd, 'ie doe niemand kwaed
- ʼIe za dit en 'ie za dat, maer 'ie doe gin beêstje doôd, 'ie maek vee van z'n neuze, maer as 't 'rop ankomt, durft 'n niks doeë
- ʼIe ei gin luus om doôd te doeën, 'ie ei gin naegel om z'n gat te krauwen, 'ie is vreêd aerm
Verwant in beteikenisse
[edit | edit source]Aore spelliengen
[edit | edit source]Vertaeliengen
[edit | edit source]'t leven beëndige, liefst zonder naedruk op geweld of ethiek
|
|
Bronnen
[edit | edit source]- Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 186
- Woordenboek der Nederlandse Taal (online)