Wt/zea/buuk

Zeêuws

Etymologie

Over Middelnederlands buuc en Oudnederlands būc van Oergermaons *būks. Ei buten de Germaonse taelen gin cognaote, awast zoeke somten 'n verband mee buge en leie ze 't af van de wortel *bʰeugʰ-.

Omschrievienge

buuk m

1. 't Onderste, dikkels wat bollende deêl van de romp, daer d'ingewanden in zitte, of 'n vergliekbaer liefsdeêl bie beêsten
   • Trekt toch je buuk in as de meisjes komme, je stae glad vò gek!
2. 't binneste van 'n vrucht

Uutspraek

[byk]

Verbugienge

buken meêrvoud, buukje, buuksje verkleinwoôrd

Saemenstelliengen

buukspek buukstikken

buukziek buukzweêrte

Uutdruksels

• ʼn Zulveren buuk è, vreêd vee broekstikken draege (van boeren gezeid die aol te graeg d'r riekdom laete zieë)
• Ete van buuk-stae-bie (mae bost nie) ete zòvee a je kunt
• Beter d'n buuk geboste as de spies bedurve, beter te vee ete as ete weggoôie
• ʼn Gebreiden buuk è, vreêd vee kunne ete (zonder dikke t'ôren), ok: ʼn Buuk van elastiek è
• Dat kun je wè op je buuk schrieve, vergeet 't mae (dikkels, mae nie allêne, gezeid van diengen die je noôit meêr za trugkriege)
• Dat mes is uut d'n buuk, dat probleem è men ok wee g'aod
• Mee 'n mes in z'n buuk lôpe, vreêd bange weze
• Past op, dat 't nie in je buuk slaet, gezeid tege kinders die 'oôg zienge
• Z'n ôgen bin grôter as z'n buuk, 'ie schept meêr op as dat 'n op kan
• Da mag d'n buuk nie rimpele, dat maekt 't nie minder leuk
• ʼn Buuk as 'n baron, 'n dikken buuk
• ʼn Buuk as 'n bikkeltje, 'tzelfde
• Verkes gae eêder doôd van 'n legen as van 'n vulen buuk, je moe nie te kieskeurig weze
• Z'n buuksje strek rond zette, vee ete

Ziet ok

• poke

Ontlêniengen in aore taelen

• buk, big, bik Neger'ollands
• buk Skepi

Vertaeliengen

Vertaeliengen

• Afrikaons: buik, maag
• Araobisch: بَطْن‎ (baṭn) m, جَوْف‎ (ǧawf) m
• Berbice-Nederlands: bolo, bole
• Chinees (Mandarijn): 腹 (fù), 腹部 (fùbù), 肚子 (dùzi)
• Duuts: Bauch m
• Esperanto: ventro
• Frans: ventre m
• Westerlauwers Vries: bûk g
  • Hindeloopers: bûk, belch
  • Terschelliengs: boek
  • Schiermonnikoôgs: búek
• 'Ebreêuws: בֶּטֶן‎ (béten) v
• Hindi: पेट (peṭ) m, उदर (udar) m
• Iengels: belly, abdomen (medisch), tummy (populair)
• Italiaons: ventre m, pancia v
• Japans: 胃 (い, i), お腹 (おなか, o-naka), 腹 (はら, hara)

• Latijn: venter m
• Limburgs: buik (westelijk), boek (oôstelijk) m
• Nederlands: buik m
• Nedersaksisch/Platduuts: buuk (veraol op de West-Veluwe), boek (o.a. Twents en Greuniengs, mae ok vedder westelijk), beuk (Urkers), Buuk (in Duusland), Buck (Plautdietsch) g/m
• Oôst-Vlaems: buik m
• Oudgrieks: κοιλία (koilia) v
• Portugees: barriga v, pança v, ventre m
• Russisch: живо́т (zjivót) m
• Skepi: buk
• Spaons: barriga v, panza v, vientre m
• Stasvries en verwanten: búk, buuk
• Swahili: tumbo kl. 5,6
• West-Vlaems: buk, buuk, beuk m

Bronnen

• Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 152

• K. Fraanje c.s. (red.), Supplement Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 2003: blz. 81

• Nicoline van der Sijs (2010, saemenstellienge), Etymologiebank

• Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'buik'