Wt/zea/beêste
Appearance
Zeêuws
[edit | edit source]Etymologie
[edit | edit source]Over 't Middelnederlands beeste en 't Oudfrans beste van 't Latijnse bestia, veddere afkomste nie bekend. De scherplange eê is moeilijk te verklaeren.
Omschrievienge
[edit | edit source]beêste v (somtieds o, is af te raoien)
- Levend wezen uut 't Riek van de Animalia, dat-a zuurstof in- en kooldioxide uutaesemt, z'n energie van aore levende wezens 'aelt en meêstentieds z'n eige verplaotse kan; in 't gemeên nie de mense, dikkels 'n tamme beêste as de koeë, 't paerd of de katte.
- Sind dan ze 'n 'of è, 'ebbe ze a drie beêsten gekocht: 'n katte en tweê kniens.
- Mènse die-a z'n eige nie te gedraegen weet
- Ziet toch maer is 'oe of die beêste zit te freten!
- Mènse zonder redelijk'eid of geweten
- M'n vaoder is in d'n Oôrlog deu tweê beêsten van SS'ers doôdgeschote.
Opmerkienge: wat vò beêste at-'r bedoeld oor bie beteikenisse 1, 'ang vreêd af van de context. In sommige uutdruksels is 't as vanzelf 'n koeë, in aore wee 'n verke.
Uutspraek
[edit | edit source][ˈbɪːstə]
Verbugiengen
[edit | edit source]beêsten meêrvoud, beêstje verkleinwoôrd
Dialectvarianten
[edit | edit source]Uutdruksels
[edit | edit source]- ʼt Is aol goed wat-a van 't beêstje komt, aolle vleis van 't verke is te eten
- ʼIe lust van 't 'êle beêstje, 'ie lust aol (letterlijk: 'ie lust aolle verkesvleis)
- D'n afval is grôter as 't 'êle beêstje, dae maek je alleên mae verlies op
- Zò blieë as 'n beêste, vreêd blieë
- Hie heit 'n beêstje in z'n hoôd Goerees, 'ie is zot
- D'r zit noga 'n beêstje in, dieën is ok gauw kwaed
- Van de beêste drômen/spelen Land-van-Kezands, streken uut'aele
- De beêste (of: d'n beêst) uut'ange, 'tzelfde
- De beêsten bestelle, de beêsten op stal zette
- D'r zit 'n beêste op z'n rik Land-van-Kezands, 'ie is vreêd lui
- Daor eit 'ie 'n beêstje op zien krupen Land-van-Kezands, da doet 'n gaern
Saemenstelliengen
[edit | edit source]Aore schriefwiezen
[edit | edit source]Ontlêniengen in aore taelen
[edit | edit source]- beest, bēs Neger'ollands
- beist Sranantongo (kan ok uut 't Nederlands komme)
Vertaeliengen
[edit | edit source]levend wezen
|
|
Bronnen
[edit | edit source]- Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 65-6
- K. Fraanje c.s. (red.), Supplement Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 2003: blz. 58
- Nicoline van der Sijs (2010, saemenstellienge), Etymologiebank
- Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'beest'