Wt/zea/beêste

From Wikimedia Incubator
< Wt‎ | zea
Wt > zea > beêste

Zeêuws[edit | edit source]

Etymologie[edit | edit source]

Over 't Middelnederlands beeste en 't Oudfrans beste van 't Latijnse bestia, veddere afkomste nie bekend. De scherplange is moeilijk te verklaeren.

Omschrievienge[edit | edit source]

beêste v (somtieds o, is af te raoien)

  1. Levend wezen uut 't Riek van de Animalia, dat-a zuurstof in- en kooldioxide uutaesemt, z'n energie van aore levende wezens 'aelt en meêstentieds z'n eige verplaotse kan; in 't gemeên nie de mense, dikkels 'n tamme beêste as de koeë, 't paerd of de katte.
    • Sind dan ze 'n 'of è, 'ebbe ze a drie beêsten gekocht: 'n katte en tweê kniens.
  2. Mènse die-a z'n eige nie te gedraegen weet
    • Ziet toch maer is 'oe of die beêste zit te freten!
  3. Mènse zonder redelijk'eid of geweten
    • M'n vaoder is in d'n Oôrlog deu tweê beêsten van SS'ers doôdgeschote.

Opmerkienge: wat vò beêste at-'r bedoeld oor bie beteikenisse 1, 'ang vreêd af van de context. In sommige uutdruksels is 't as vanzelf 'n koeë, in aore wee 'n verke.

Uutspraek[edit | edit source]

[ˈbɪːstə]

Verbugiengen[edit | edit source]

beêsten meêrvoud, beêstje verkleinwoôrd

Dialectvarianten[edit | edit source]

Uutdruksels[edit | edit source]

  • ʼt Is aol goed wat-a van 't beêstje komt, aolle vleis van 't verke is te eten
  • ʼIe lust van 't 'êle beêstje, 'ie lust aol (letterlijk: 'ie lust aolle verkesvleis)
  • D'n afval is grôter as 't 'êle beêstje, dae maek je alleên mae verlies op
  • Zò blieë as 'n beêste, vreêd blieë
  • Hie heit 'n beêstje in z'n hoôd Goerees, 'ie is zot
  • D'r zit noga 'n beêstje in, dieën is ok gauw kwaed
  • Van de beêste drômen/spelen Land-van-Kezands, streken uut'aele
  • De beêste (of: d'n beêst) uut'ange, 'tzelfde
  • De beêsten bestelle, de beêsten op stal zette
  • D'r zit 'n beêste op z'n rik Land-van-Kezands, 'ie is vreêd lui
  • Daor eit 'ie 'n beêstje op zien krupen Land-van-Kezands, da doet 'n gaern

Saemenstelliengen[edit | edit source]

Aore schriefwiezen[edit | edit source]

  • bêêste Woordenboek der Zeeuwse Dialecten
  • beaste (gin standaerdspellienge)

Ontlêniengen in aore taelen[edit | edit source]

Vertaeliengen[edit | edit source]

Bronnen[edit | edit source]

  • Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 65-6
  • K. Fraanje c.s. (red.), Supplement Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 2003: blz. 58
  • Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'beest'