Wt/zea/oud
Zeêuws
[edit | edit source]Etymologie
[edit | edit source]Over Middelnederlands out en Oudnederlands alt van Oergermaons *aldaz. Dit kom net as de bievurm *alþjaz van 't werkwoord *alaną 'opbrienge', betêkende dus in eêste instantie 'volwassen'. Verwant mee 't Latijnse alere 'voeje' en altus 'ʼoôg' (oorsproenkelijk 'om'oôg- 'op'gebrocht?).
Omschrievienge
[edit | edit source]oud bievoegelijk naemwoôrd
- (van mènsen en beêsten) Lange vromme gebore.
- M'n oba kan dit jaer d'n 'onderd 'aele. Zò oud is nog noôit niemand op dit durp ge'ore!
- (van zaeken) Allank-a bestaende.
- Domburg is eên van d' ouste plekken van Walcheren.
- Mee zukke ouwe ideeën moe je 'ier nie ankomme, eej!
- Vroeger, noe nie meêr bestaend of in gebruuk.
- Mee d'n ouwen auto 'aodde we nog wè 's 'n legen tank, mae dat gebeurt ons noe nie meêr.
- Ik kan 't nie laete om noe en dan is bie m'n ouwe studenten'uus te kieken.
Uutspraek
[edit | edit source][ɑut]
Verbugiengen
[edit | edit source]ouwe, ouwen, ouds partitieve genitief
- Trappen van vergliekienge
Uutdruksels
[edit | edit source]- Zò oud as 't paerd van Christus(, en da was 'n ezel), vreêd oud
- D'n ouwen dag kom nie allêne, a je oud oort, krieg je aolderlei gebreken
- ʼt Ou mens in d'n 'oek is 't versier van d'n 'aerd, vò ouwe mensen moe je eêrbied è
- Bluuf nog maer 'n bitje, j' oor 'ier toch nie ouwer as tuus
- Ouwe joenge joengen, ouwe joenk'eid, 'n man van bove de dertig jaer dien-a nog nie getrouwd is
- Ouwe joenge meid, 'n vrouwe van bove de dertig jaer die-a nog nie getrouwd is
- ouw zeêr, 'n pienlijk onderwerp uut vroegeren tied
Ontlêniengen in aore taelen
[edit | edit source]Vertaeliengen
[edit | edit source]allank-a bestaende
lanklevend
Bronnen
[edit | edit source]- K. Fraanje c.s. (red.), Supplement Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 2003: blz. 182
- Nicoline van der Sijs (2010, saemenstellienge), Etymologiebank
- Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'oud'