Wt/zea/nikke

Zeêuws

De vòkante van 'n mensennikke.

Etymologie

Over Middelnederlands necke, Vmnl. neck en Oudnederlands *necca van Oergermaons *hnekkan. Meschien van d'n Indo-Europese wortel *kneg/*knog ʼeuvel, bulte, of van *ken- 'saemendrukke'. *Hnekkan is d'n umlautsvurm van *hnakkan; vurmen zonder umlaut komme ok in 't Middelnederlands vò (nack, nacke) en leie an de baosis van o.m. de Limburgse vurmen.

Omschrieviengen

nikke v

1. D'n 'als, 't stik tussen 'oôd en lief
2. 't Smaolle deêl tussen schoenzool en 'ak.
3. Noord-Bevelands, Fluplands Kleine stern (Sterna hirundo)

Uutspraek

[ˈnɪkə]

Verbugiengen

meêrvoud nikken, verkleinwoôrd nikje, nikketje

Uutdruksels

• Iets op z'n nikke è, ergest zwaer mee belast weze
• Iets op êne z'n nikke schuve, 'n ander ergest mee opzette
• Êne de nikke uutfrete, êne de rik uutfrete, leve op 'n ander z'n beuze
• D'r eên in z'n nikke zieë, êne bedriege
• Êne in z'ne nek nijpen, 'tzelfde (Land-van-'Ulsters)
• ʼt Pinnetje in de nikke ha, je kop 'ange laete (Flakkees)
• Lôpe om de nikke te breken, vees te 'ard en te schoef lôpe
• Êne tussen nikke en beên slaen, vreêd 'ard slae/anpakke
• Uut z'n nikke lache, zonder overtugienge lache, lache mee piene
• Noe komt 't op mien nikke, noe moet ik 't (allêne) gae doeë
• ʼn Nekke as van 'n stier Land-van-Kezands

Saemenstelliengen

nik'ôrienk nikkestaert

nikwillig stierennikke

Dialectvarianten

• nekke Land-van-Axels, Land-van-Kezands (nessens nikke)
• nik (Acht'uzen, Oôst-Tole)

Ontlêniengen in aore taelen

• nek Neger'ollands
• neki Sranantongo
• neki Aucaons

Vertaeliengen

'als

• Afrikaons: nek
• Araobisch: رَقَبَة‎ (raqaba(h)) v, عُنُق‎ (ʿunuq) m
• Chinees (Mandarijn): 頸, 颈 (jǐng)
• Duuts: Hals m, Nacken m
• Frans: col m
• Westerlauwers Vries: nekke g
  • Schiermonnikoôgs: nôke v
• Hindi: गरदन (gardan) v, कंठ (kaṇṭh) m
• Iengels: neck
• Japans: 首 (くび, kubi)

• Latijn: collum o, cervix v
• Limburgs: haus etc. m, nak m
• Nederlands: nek m, hals m
• Nedersaksisch/Platduuts: nek, nekke g/v
• Oudgrieks: δέρη (derè) v, τράχηλος (trachèlos) m
• Portugees: pescoço m
• Russisch: ше́я (sjéja) v
• Spaons: cuello m, pescuezo m
• Swahili: shingo kl. 9, 10
• West-Vlaems: nekke v

Bronnen

• Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 624-5, 1213

• K. Fraanje c.s. (red.), Supplement Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 2003: blz. 175-6

• Nicoline van der Sijs (2010, saemenstellienge), Etymologiebank

• Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'nek'