Wt/zea/te
Zeêuws
[edit | edit source]Etymologie
[edit | edit source]- (biewoord) Korte bievurm van toet en toe, Middelnederlands en Oudnederlands ok a te. De meêste geleerden dienke dat in te groôt en te doeën 'tzelfde te staet, mae 'n ienkelde meênt dat 't bie dat eêste om 'n oud vòvoegsel gaet dat-an me noe noe kènne as 't Duutse zer- en 't Friese te- (zerbrechen, tebrekke 'in stikken breke').
- (partikel in de comparatief) Ouwen instrumentalis van dat, al in 't Gotisch bekènd as þê.
Omschrievienge
[edit | edit source]te
- biewoord in groôtere maete as kan, mag of gewenst is
- Jie bin te groôt vò d'n draoimeule!
- Partikel dat-a 't gerundium inleit
- ´t Is vandaege vees te waerm om goed te werken.
- vòzessel in (as deêl van tiedsbepaeliengen, feitelijk versteênd) + dat.
- Te jaere is m'n opa negenennegetig ge'ore!
- As onderdeêl van 'n vaste verbindienge des te ...
- ´Oe beter a je noe je best doe, des te eêrder bin je d'r ok weer klaer mee.
- Gebruuk
Te oor nog in vee meêr vaste verbindiengen gebruukt, dikkels in de vurmen ten (< te den) en ter (< te der).
Uutspraek
[edit | edit source][tə]
Vertaeliengen
[edit | edit source]bovenmaetig
Bronnen
[edit | edit source]- Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 968