Wt/zea/vaolle

From Wikimedia Incubator
< Wt‎ | zea
Wt > zea > vaolle

Zeêuws[edit | edit source]

Etymologie[edit | edit source]

Over Middelnederlands vallen en Oudnederlands fallan van Oergermaons *fallaną. Dienkelijk van d'Indo-Europese wortels *h₂po ‘af’ en *h₃elh₁- 'vaolle'; d'r bin in d'Indo-Europese taelen meê woôrden die-a zò gevurmd bin of kunne weze. Verwant zou dan onder meê Latijns delēre 'verwoeste' weze.

Omschrievienge[edit | edit source]

vaolle Goerees, Schouwen-Duvelands, Tools in Fluplands, Walchers, as zelfstandig naemwoôrd ok Land-van-Axels

  1. nae beneje bewege deu de zwaertekracht
  2. uutwerke (van diengen die 'n mens nie onder controle ei)
    • ʼk At vanmurge 'tzelfde as gister, mae noe vaolt 't toch beter
    • Mae zieë of dat grapje bie 'eur ok zò goed vaolt.
  3. uutkomme op
  4. zelfstandig naemwoôrd v strop of iezdere klemme vò dieren te vangen
  5. vaollend luuk om dieren of boeven 't ontsnappen te stoppen
  6. vierkante kleppe voôran 'n boerenbroek
  7. opgenaoid stik in 'n kleêd of 'n keus, wat-a uutgeleid kan ore as de bezitter groeit of dikker oort
  8. vaollegat, ziesplitje in 'n boerekeus
  9. geploôid stoffen stik an 'n schouwe

Uutspraek[edit | edit source]

[vɑˑlə]

Verbugienge[edit | edit source]

meêrvoud vaollen, verkleinwoôrd vaolletje

Vervoegienge[edit | edit source]

infinitief vaolle(n)
gerundium te vaollen(e)
tegewoordigen tied ik vaol(le) oôns vaolle(n)
jie vaol(t) (vaolle) julder vaolle(n)
'ie vaol(t) 'ulder vaolle(n)
flejen tied ik, jie, 'ie viel oôns, julder, 'ulder viele(n)
gebieënde wieze vaol(t)
onvoltoôid deêlwoôrd vaollende
voltoôid deêlwoôrd ei en is (g)evaolle(n)
Ziet vò details en verschillen tussen de Zeêuwse dialecten 't artikel Zeêuwse grammaotica op Wikipedia.
Afleiiengen

Saemenstelliengen[edit | edit source]

werkwoôrd
zelfstandig naemwoôrd

Uutdruksels[edit | edit source]

  • vaolle op iemand
    1. iemand altoos moete 'ebbe
    2. anstoôt neme an iemand (ok van diengen gezeid)
    3. j'n eige toet eên angetrokke voele (uut 't 'Ollands)
  • valle je mande! vaert mindere (in de beugvisserie) Flakkees
  • Dae vaol nie van, daer is niks mins van te zeien.
  • vaollende ziekte, epilepsie
  • Vaolt 'r vò mien niks van de karre?, is t'r ok wat vò mien bie?

Dialectvarianten[edit | edit source]

Opmerkienge: 'n ouwe korte a vò 'n -l ei vee nuances. De spellienge bluuft daerom 'n bitje zoekwerk en vò meêr as eên oplossienge vatbaer.

Aore spelliengen[edit | edit source]

  • vaole, vaːle Woordenboek der Zeeuwse Dialecten ('t Woordenboek gebruukt die in 't lemma; welken vò wat is nie glad dujelijk)

Ontlêniengen in aore taelen[edit | edit source]

Ziet ok[edit | edit source]

Vertaeliengen[edit | edit source]

Bronnen[edit | edit source]

  • Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 1030-1, V
  • K. Fraanje c.s. (red.), Supplement Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 2003: blz. 231
  • Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'vallen'