Wt/zea/iezder

From Wikimedia Incubator
< Wt‎ | zea
Wt > zea > iezder

Zeêuws[edit | edit source]

'n Blokje en stikjes iezder.
Iezder onder 'n paeren'oef.

Etymologie[edit | edit source]

Uut Middelnederlands iser, ouwer iseren, over Oudnederlands isern(a) van Oergermaons *īsarną. Dit moet 'n leênwoord weze uut 't Oerkeltisch (*īsarnom), wat z'n eige af laet leie van d'n Indo-Europese wortel *h₁ésh₂r̥ 'bloed', nao de bloedroôie kleur van 't iezdererts. N.B.: Dien intrusieven -d- is tyisch Zeêuws, awast komt 'n ok in 't Zuud-'Ollands wè vò, soms as 'n -t- zòas in 't Afrikaonse yster.

Omschrievienge[edit | edit source]

iezder o

  1. Chemisch element nommer 26, symbool Fe: 'n zulverkleurig metaol wat-a vò van aolles oor gebruukt.
  2. 'n Stik van dat metaol
  3. 'n Gebruuksvòwerp gemaekt van iezder (ziet ok onder bie de saemenstelliengen)
  4. Beugel, meêstentieds nie van iezder mae van zulver, die de musse en de sieraeden van de boerinnendracht op d'r plekke 'ouwt, ok wè 'oôdiezer.

Uutspraek[edit | edit source]

[ˈizdər]

Verbugienge[edit | edit source]

meêrvoud iezders (beteêkenissen 2, 3 en 4), verkleinwoôrd iezdertje

Afleiienge

Dialectvarianten[edit | edit source]

Uutdruksels[edit | edit source]

  • Inespanne as 'n smid zonder iezders, glad nie ingespanne
  • As 't iezder an de voeten komt, as 't d'rop ankomt
  • Dat iezder is uut d'n buuk, dat probleem is opgelost
  • Mee d' iezders gebore ore, mee de tangverlossienge gebore ore

Saemenstelliengen[edit | edit source]

Aore spelliengen[edit | edit source]

Ontlêniengen in aore taelen[edit | edit source]

Ziet bie iezer.

Vertaeliengen[edit | edit source]

Bronnen[edit | edit source]

  • Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 340, 370-1
  • K. Fraanje c.s. (red.), Supplement Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 2003: blz. 131