Jump to content

Wt/zea/vechte

From Wikimedia Incubator
< Wt | zea
Wt > zea > vechte

Zeêuws

[edit | edit source]

Etymologie

[edit | edit source]

Over Middelnederlands vechten en Oudnederlands fehtan van Oergermaons *fehtaną. Veddere afkomst onbekend. Op grond van de klank leit 'n verband mee d'n Indo-Europese wortel *peḱ- 'plukke' vò d'and, daevan ok vee (as in 'beêsten') en vacht komme. 'n Verband moe dan gezocht ore in de gemaekte bewegienge ('plukke ~ snokke') Gelet op de beteikenisse zou je eêder dienke an de wortel *peug- 'vuuste' (dienk ok an Latijn pugnare 'vechte'). Dat levert wee probleme op mee de klank: 't verwachte, zwakke werkwoôrd feuchtaną zou dan 'n sterke neffenvurm *fehtaną gekrege 'ebbe moete.

Omschrievienge

[edit | edit source]

vechte werkwoôrd

  1. J'n eige mee geweld mee iemand treffe
    • Vroeger ee, an me 'ier stadse joengers of joengers van 'n ander durp zaege, dan goenge me altoos vechte.
  2. (oneigelijk) J'n eige mee 'arte en ziele vò 'n doel inzette
    • ʼt Durp moe z'n schole 'ouwe, dae bin me noe vò an 't vechten.

Opmerkienge: dit woôrd stae nie in 't Woordenboek der Zeeuwse Dialecten, dienkelijk om-at 't gebruuk nie wezenlijk van 't Nederlands afwiekt.

Uutspraek

[edit | edit source]

[ˈvæxtə]

Vervoegienge

[edit | edit source]
infinitiefvechte(n)
gerundiumte vechten(e)
tegewoordigen tiedik vecht(e)oôns vechte(n)
jie vecht (vechte)julder vechte(n)
'ie vecht'ulder vechte(n)
flejen tiedik, jie, 'ie vochtoôns, julder, 'ulder vochte(n)
gebieënde wiezevecht
onvoltoôid deêlwoôrdvechtende
voltoôid deêlwoôrdis (g)evochte(n)
Ziet vò details en verschillen tussen de Zeêuwse dialecten 't artikel Zeêuwse grammaotica op Wikipedia.

Dialectvarianten

[edit | edit source]
  • vechten in Zeêuws-Vlaendere en op oôstelijk Zuud-Beveland
  • *vichte meugelijke verouwerde vurm

Ontlêniengen in aore taelen

[edit | edit source]

Opmerkienge: d'Uutleênwoôrdenbanke noemt ok Berbice-Nederlands purkaru as kommende van vechte. Over de vreêmde ontwikkelienge van deze niet op mekaore liekende woôrden oôr niks gezeid.

Vertaeliengen

[edit | edit source]

Bronnen

[edit | edit source]
  • Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'vechten'

Etymologie

[edit | edit source]

Ziet bie vechte.

Omschrievienge

[edit | edit source]

vechte werkwoôrd

Opmerkienge: dit woôrd oor niet dikkels gebruukt vò vechten tussen mensen onder mekaore. Dat oor meêstentieds omschreven, zoas zich houwe, zich beusjtele enz.

Uutspraek

[edit | edit source]

[ˈvæ¹çtə], [ˈvæ¹çte]

Vervoegienge

[edit | edit source]
vechte(n) (Montforts)
tegewoôrdigen tiedich vechveer vechte(n)
doe vechsgeer vech
hae, het, det vechzie vechte(n)
flejen tiedich vóchveer vóchte(n)
doe vóchsgeer vóch
hae, het, det vóchzie vóchte(n)
gebieënde wiezevechvechtj
voltoôid deêlwoôrdhaet gevóchte(n)
onvoltoôid deêlwoôrdvechtendj
participiumgevechte(n)

Bronnen

[edit | edit source]
  • Dr. P. Bakkes, Mofers Waordebook. Stichting Mofers Waordebook, Montfort, 2007: blz. 372