Wp/rki/နဂါးစေတီတော်
တည်နီရာ
[edit | edit source]“မြောက်ဦးနန်းတော်ကုန်းဧ့ အရှေ့မြောက်ဘက် တစ်မိုင်ကျော်ခန့်အကွာတွင် တည်ဟိပြီး ကသစ်မြောင်းကျိုး အရှေ့ဘက်တံတိုင်းပေါ်အား လေးခင်းပြင်အရှေ့ဘက် တံတိုင်းမှလှမ်းကြည့်လျှင် မြင်နိုင်ပါရေ။
ကုသိုလ်သျှင်
[edit | edit source]ဘုရင်မင်းစောမွန်ရေ ကောဇာသက္ကရာဇ် (၇၉၂) ခု၊ အေဒီ (၁၄၃၀) ခုနှစ်တွင် တည်ဆောက်လှူဒါန်းခ ပါရေ။
သမိုင်းအကျဉ်း
[edit | edit source]ဘုရင်မင်းစောမွန်ရေ မြို့တည်ဘုရားတိနန့်အတူ အကာဘုရားတိအဖြစ် ဤနဂါးစေတီတော်ကိုလည်း တည်ဆောက်လှူဒါန်းခရေဟု သိဟိရပါရေ။
ဗိသုကာလက်ရာ
[edit | edit source]နဂါးစေတီတော်ရေ ကသစ်မြောင်းကျိုး အရှေ့ဘက်မြေသားတံတိုင်းပေါ်၌ ကျောက်အတိဖြင့် တည်ဆောက် ထားရေစေတီတော်တစ်ဆူဖြစ်ပါရေ။ စေတီတော်မှာ ရှစ်မျက်နှာဖြစ်ပြီး အရှေ့ဘက်၌ မုခ်ဦးကို မုခ်ကပ်ဖြင့်ဖွင့် ထားပါရေ။ မုခ်ဦးနန့်တစ်ဆက်တည်း အာရုံခံသိမ်ရာကိုလည်း တွေ့ဟိရပါရေ။ အာရုံခံသိမ်ပတ်ဝန်းကျင်၌ သိမ်သမုတ်တိုင်တိ စိုက်ထူထားပါရေ။ စေတီတော်အောက်ခြေနန့် မုခ်ဦးတွင် နဂါးဦးခေါင်းတိ၊ နဂါးအကြေး ကွက်တိဖြင့် အလှဆင်ဖန်တီးထားပါရေ။ မုခ်ဦးအဝင်ဝကို တိုင်လုံးဖြင့်ပုံဖော်ထားပါဧ့။ တိုင်လုံးတွင် နဂါးရုပ်ဖြင့် တန်ဆာဆင်ထားပါရေ။ မုခ်ဦးတောင်ဘက်၊ မြောက်ဘက်မျက်နှာပြင်တိတွင် မှန်ကူကွက်၊ ပန်းကွက်တိဖြင့် အပြည့်တန်ဆာဆင်ထားပါရေ။ စေတီတော်ပစ္စယံအဆင့်တိ ပတ်ပတ်လည်ကိုလည်း ကြာပွင့်ဖတ်တိဖြင့် တန်ဆာဆင်ထားပါရေ။ မဟာရံတံတိုင်း အရှေ့အနောက်အကျယ် (၇၀) ပေခန့်၊ တောင်မြောက်အကျယ် (၅၅) ပေခန့်နန့် မဟာရံတံတိုင်းထုအထူ (၅) ပေခန့်ဟိပါရေ။ တံတိုင်းထောင့်အချိုးအကွာအဝီးမှာ အတွင်းဘက်၌ (၁၂) ပေခန့်ရှည်ပါရေ။ စေတီတော်အောက်ခြေအနားတစ်ဖက် (၈) ပေခန့်ဟိပြီး အချင်း (၂၃) ပေခန့်ဟိပါရေ။ စေတီတော်မှာ လုံးပိတ်ဖြစ်ပြီး စေတီတော်အမြင့်လည်း (၂၃) ပေခန့်ဟိပါလိမ့်မည်။ စေတီတော်မှာ လက်ဟိအခြေအနီ၌ အမြင့် (၁၀) ပေခန့်သာ ကျန်ဟိပါတော့ရေ။ စေတီတော်ကုန်းတော်တစ်ခုလုံးအား ကျောက်တံတိုင်းလေးဖက်ကာရံထားပြီး တံတိုင်းထောင့်ချိုးတိဟိရေ။ ကျောက်တံတိုင်းအမြင့်မှာ လက်ဟိအခြေအနီတွင် (၃) ပေခန့်သာ ကျန်ဟိပါတော့ရေ။ မဟာရံတံတိုင်း အဝင်လမ်းကို အရှေ့ဘက်၌ ပြုလုပ်ထားစာကို တွေ့ဟိရပါရေ။ နဂါးစေတီနာမည်နန့် လိုက်အောင် နဂါးရုပ်တိ ထုဆစ်ထားပါရေ။
စေတီတော်မုခ်ဦးမှာ အရှေ့ဘက်သို့ (၄) ပေခန့်ထိုးထွက်နီပါဧ့။ မုခ်နန့်တဆက်တည်း အာရုံခံသိမ်ရာမှာ အရှေ့အနောက် ပေ (၂၀) ခန့်၊ တောင်မြောက် (၁၇) ပေခန့်ဟိပါရေ။ စေတီတော်မုခ်ဦးထဲတွင် ဆင်းတုတော် တစ်ဆူဟိပါရေ။ ဤစေတီတော်မှ ဆင်းတုတော်တချို့ကို သျှစ်သောင်းပုထိုးတော်ကြီးစောင်းတန်း တောင်ဘက်တွင် ပူဇော်ထားလျက်ဟိပါရေ။ မဟာရံတံတိုင်းအတွင်း ရင်ပြင်တစ်ခုလုံးကို မင်းစောမွန်လှူဒါန်းခစဉ်က စဉ့်ကြမ်းခင်းပြား တိခင်းခပါလိမ့်မည်။ ယခုလည်းစဉ်လက်ရာ အနည်းငယ်တွေ့ဟိရပါသေးရေ။ နဂါးစေတီတော်မှာ နဂါးရုပ်တိ၊ မှန်ကူကွက်တိ၊ ပန်းကွက်တိ၊ ကြာပွင့်ဖတ်လက်ရာတိဖြင့် အလှဆင်ဖန်တီးထားရေစေတီတော်တစ်ဆူပင် ဖြစ်ပါရေ။
ကိုးကား
[edit | edit source]မြောက်ဦးဒေသ ရှေးဟောင်းအဆောက်အဦးများ (ရှေးဟောင်းသုတေသနနှင့် အမျိုးသားပြတိုက်ဦးစီးဌာန၊ ယဉ်ကျေးမူဝန်ကြီးဌာန) -၂၀၁၅