Wp/mag/जमुई मण्डल
| जमुई मण्डल जमुई जिला | |
|---|---|
| बिहारके मण्डल | |
Naldanga Palace, Lattu hill, Simultala | |
|
| |
| देस | |
| राज्य | बिहार |
| प्रमण्डल | मुङ्गेर |
| मुख्यालय | जमुई |
| सरकार | |
| • जिलाधिकारी | राकेश कुमार |
| • लोकसभा निर्वाचनक्षेत्र | जमुई |
| क्षेत्रफल | 3,122 किमी2 (1,205 वर्ग मील) |
| जनसङ्ख्या (2011) | |
| • कुल | १७,६०,४०५ |
| • घनत्व | 563.9/किमी2 (1,460/मील2 ) |
| जनसाङ्ख्यिकी | |
| • साक्षरता | ६२.१६ प्रतिशत |
| • लिङ्गानुपात | ९२१ |
| समयमण्डल | युटिसि+०५:३० (भा मा स) |
| पिनकोड | |
| औसत वार्षिक वर्षा | ११०२ मिमी |
| जालस्थल | jamui |
जमुई मण्डल (जमुई जिला) भारतके बिहार राज्यके एगो मण्डल हे । मण्डलके मुख्यालय जमुई हे ।[1][2]
जमुई बिहार राज्यके एगो महत्वपूर्ण मण्डल हे, जे मुङ्गेर प्रमण्डलमे स्थित हे । ई मण्डल पूरुबी बिहारमे स्थित हे । जमुई अपन ऐतिहासिक आउ सांस्कृतिक महत्वला प्रसिद्ध हे, आउ हियाँ ढेर प्राचीनस्थल, मन्दिर आउ समाजसेवा संस्था हे ।
जमुई मण्डलके स्थापना १९९१ मे भेलहल, जखनि ई मुङ्गेर मण्डलसे अलगे होके एगो नया मण्डलके दर्जा प्राप्त कैलक । जमुई मण्डल भूमि आउ जलवायुला उच्चतम रूपसे उपयुक्त हे आउ हियाँके जनसङ्ख्या मुख्यतः गाँओमे बसहे ।
जमुई मण्डल मुख्यरूपसे कृषि पर निर्भर करहे आउ हियाँ मुख्यरूपसे धान, गेहूँ, मक्कै आउ तिलके खेती होवहे । एकर अतिरिक्त हियाँ उद्यमिताके बढ़ावा देवेला ढेर सरकारी योजना चलावल जाइत हे ।
जमुई मण्डलमे ढेर प्राचीन मन्दिर, गुरुद्वारा आउ मस्जिद हे, जैसेकि कबीरस्थान, जमुई साहिब गुरुद्वारा आउ जमुई जमा मस्जिद । ई स्थल जमुईके ऐतिहासिक आउ सांस्कृतिक धरोहरके दर्शावहे आउ एकरा एगो पर्यटन स्थल बनावहे ।
भूगोल
[edit | edit source]जमुई जिला ३,०९८ वर्ग किलोमीटर (१,१९६ वर्ग मील) के क्षेत्रमे फैलल है, जे तुलनात्मक रूपसे इण्डोनेसियाके यमडेना द्वीपके बराबर है । जिलामे अभ्रक, कोइला, सोना आउ लौह अयस्क सहित संसाधनके अप्रयुक्त भण्डार है । बिहार-झारखण्ड सीमा पर स्थित जमुई पहाड़ीसे घिरल है आउ सिमुलतला छोट नगर मुख्य दिल्ली-हावड़ा रेल लाइन पर झाझा प्रखण्डके भीतरे आबऽहै । १७ किलोमीटर (११ मील) दूर स्थित गिद्धौर नगर ब्रिटिशराज खनि राजाके गढ़ हलै आउ तखनिके ढेर भवन आझो बिद्यमान है । गिद्धौर स्थित मिण्टो टावर तखनिके वास्तुकलाके एक बेहतरीन उदाहरण है ।
सम्बन्धित लेख
[edit | edit source]सन्दर्भ
[edit | edit source]- ↑ "Bihar Tourism: Retrospect and Prospect
Archived 2017-01-18 at the वेबैक मशीन ," Udai Prakash Sinha and Swargesh Kumar, Concept Publishing Company, 2012, ISBN 9788180697999 - ↑ "Revenue Administration in India: A Case Study of Bihar," G. P. Singh, Mittal Publications, 1993, ISBN 9788170993810