Jump to content

Wp/mag/सारण मण्डल

From Wikimedia Incubator
< Wp | mag
Wp > mag > सारण मण्डल
सारण मण्डल
𑂮𑂰𑂩𑂝 𑂧𑂝𑂹𑂙𑂪
बिहारके मण्डल
Lua error in Module:Wp/mag/Location_map at line 403: देशान्तरला कौनो मान प्रयोग नै कैल गेल.
निर्देशाङ्क (छपरा): 25°55′N 84°45′E / 25.917°N 84.750°E / 25.917; 84.750निर्देशाङ्क: 25°55′N 84°45′E / 25.917°N 84.750°E / 25.917; 84.750
देश  भारत
राज्य बिहार
प्रमण्डल सारण
मुख्यालय छपरा
तहसील : 20
सरकार
  लोकसभा निर्वाचन क्षेत्र १. सारण, २. महाराजगञ्ज (सीवान मण्डल सङ्गे साझा)
  विधानसभा क्षेत्र एकमा, माञ्झी, बनियापुर, तरैया, मढ़ौरा, छपरा, गरखा, अमनौर, परसा, सोनपुर
क्षेत्रफल
२,६४१  किमी (Formatting error: invalid input when rounding  वर्गमील)

सारण मण्डल (सारण जिला; भोजपुरी: 𑂮𑂰𑂩𑂝 𑂧𑂝𑂹𑂙𑂪 ) भारत गणराज्जके बिहार राज्यमे स्थित एगो मण्डल हे । हियाँके प्रशासनिक मुख्यालय छपरा हे । गङ्गा, गण्डक एवं घाघरा नदीसे घिरल ई मण्डल भारतमे मानव बसावके सार्वाधिक प्राचीन केन्द्रमे एक हे । सम्पूर्ण मण्डल एक समतल एवं उपजाऊ प्रदेश हे । भोजपुरीभाषी क्षेत्रके पूर्वी सीमा पर स्थित ई मण्डल सोनपुर मेला, चिरान्द पुरातत्व स्थल एवं राजनीतिक चेतनाला प्रसिद्ध हे ।[1]

नामकरण

[edit | edit source]

प्राचीनकाले सारणके भूमि वनके असीम विस्तार आउ एकरामे विचरेवाला हिरणके चलते प्रसिद्ध हलै । हिरण (सारङ्ग) एवं वन (अरण्य) के चलते एकरा सारङ्ग अरण्य कहल गेलै जे कालक्रममे बदलके सारण हो गेलै । ब्रिटिश विद्वान जेनरल कनिङ्घम ई ऐसन धारणा व्यक्त कैल है कि मौर्य सम्राट अशोकके कालमे हियाँ लगावल गेल धम्म स्तम्भके 'शरण' कहल जा हलै जे बादमे सारण कहलाए लगलै आउ ई क्षेत्रके नाम बन गेलै । सारणके मुख्यालय छपरा बड्डी प्रसिद्ध रहलै हे आउ नित्य एकरा छपरा जिलो कहल जा हे । जिलाके छपरा नामके आगे धार्मिक कारणो बतलावल जाेलै हे कि भगवान् श्रीराम अपन वनवास खन्नि हियाँ ६ दिन तक रुकलन हल । ई कारण एकर नाम छपरा पड़लै हे । हियाँपर भगवान् श्रीराम अपन भाई भरतजी से भेटैलन हल जौन कारण ई स्थलके आझो भरत मिलाप चौकके नामसे जानल जा हे ।

सम्बन्धित लेख

[edit | edit source]

सन्दर्भ

[edit | edit source]
  1. "Bihar: A Quick Guide to Saran". https://www.outlookindia.com/outlooktraveller/. मूलसे 14 अप्रैल 2019 के पुरालेखित. अभिगमन तिथि 1 मार्च 2019. |website= मे बाहरी कड़ी (सहायता)