Jump to content

Wp/mag/बिहारशरीफ

From Wikimedia Incubator
< Wp | mag
Wp > mag > बिहारशरीफ
बिहारशरीफ
नगर
ऊपरेसे नीचे: नगरके क्षितिज, इब्राहिम बयाके मकबरा, मोरा तालाब मन्दिर, रा रा २० से हिरण्य पर्वत के दृश्य, के के विश्वविद्यालयमे एगो संस्थागत ब्लाक
ऊपरेसे नीचे: नगरके क्षितिज, इब्राहिम बयाके मकबरा, मोरा तालाब मन्दिर, रा रा २० से हिरण्य पर्वत के दृश्य, के के विश्वविद्यालयमे एगो संस्थागत ब्लाक
बिहारशरीफ बिहारपर अवस्थित
बिहारशरीफ
बिहारशरीफ
बिहारशरीफ भारतपर अवस्थित
बिहारशरीफ
बिहारशरीफ
निर्देशाङ्क: 25°11′49″N 85°31′05″E / 25.197°N 85.518°E / 25.197; 85.518निर्देशाङ्क: 25°11′49″N 85°31′05″E / 25.197°N 85.518°E / 25.197; 85.518
देश भारत
राज्यबिहार
प्रमण्डलपटना
मण्डलनालन्दा
सरकार
  प्रकारनगरनिगम
  अङ्गबिहारशरीफ नगरनिगम
  जिलाध्यक्षशशाङ्क शुभङ्कर,[1] IAS
  पुलिस अधीक्षक, नालन्दाअशोक मिश्र,[1] आइपीएस
  नगर आयुक्तअंशुल अग्रवाल[1] आइएएस
  महापौरअनीता देवी[2]
क्षेत्रफल
152.94 किमी2 (59.05 वर्ग मील)
  नगरी
23.5 किमी2 (9.1 वर्ग मील)
  स्थानीय योजना[3]78.53 किमी2 (30.32 वर्ग मील)
उन्नतांश
55 मी (180 फीट)
जनसङ्ख्या
 (2011)
  नगर२,९७,२६८
  घनत्व15,743/किमी2 (40,770/मील2)
भाषा
  आधिकारिकहिन्दी[4]
  अतिरिक्त आधिकारिकउर्दू[4]
  स्थानीयमगही
समयमण्डलयुटिसि+०५:३० (भा मा स)
पिनकोड
803101 803118 803216 803111 803113
दूरभाष कोड+916112
आइएसओ ३१६६ सङ्केतIN-BR
वाहन पञ्जीकरणBR-21
लोकसभा निर्वाचनक्षेत्रनालन्दा (२९)
बिधानसभा निर्वाचनक्षेत्रबिहारशरीफ (१७२)
जालस्थलnagarseva.bihar.gov.in/biharsharif

बिहारशरीफ भारतके बिहार राज्यके नालन्दा मण्डलमे स्थित एगो नगर हे । ई मण्डलके मुख्यालयो हे । ई क्षेत्रके लोग मगहीभाषा बोलहथ । हियाँ मगही बड्डी प्रचलित भाषा हे ।

व्युत्पत्ति

[edit | edit source]

नगरके नाम दु शब्दसे मिलके बनल है: बिहार, जे विहार (जेकर अर्थ है मठ), जे राज्योके नाम है; आउ शरीफ (जेकर अर्थ है महान), जे सूफी सन्त शेख मखदूम शर्फुद्दीन अहमद याह्या मनेरीके विश्राम स्थलके सन्दर्भित करऽहै ।

इतिहास

[edit | edit source]

बिहारशरीफ १०मा शताब्दीमे पाल राजवंशके राजधानी रहलै हल । हियाँ पर पचमा शताब्दीके गुप्तकालके एगो स्तम्भ हे आउ हियाँ मस्जिद आउ मकबरा हे । बिहारशरीफमे एगो विशाल बौद्ध बिहार (बौद्ध ज्ञान प्रतिष्ठान) ओदन्तपुरी हे, जेकरा पर बिहारके नाम पड़ल हे । १९६९ मे एकर नगरपालिकाके रूपमे गठन भेलैहल । पटनासे लगभग ८० किलोमीटर दूर स्थित बिहारशरीफ प्राचीनकालमे मगधके राजधानी हलै । हियाँ पर भगवान् बुद्ध उपदेश देलन हल । एकर भिरुए हियाँ बौद्धकालके प्रसिद्ध नालन्दा विश्वविद्यालय हलै जन्ने दूर-दूरके देससे लोग शिक्षा प्राप्त करेला आवल करहलथिन ।

जलवायु

[edit | edit source]

बिहारके अन्य भाग नियन बिहारोशरीफमे गर्मीके तापमान उच्च रहहै । ग्रीष्म ऋतुमे सीधा सूर्यातप एवं उष्ण तरङ्गके चलते असह्य स्थिति हो जा है । गरम हवासे बनेवाला लू के असर नगरोमे मालूम पड़है । देशके शेष मैदानी भाग (यथा - दिल्ली) के अपेक्षा हालाँकि ई कम होवहै ।

ग्रीष्म ऋतु अप्रैलसे आरम्भ होके जून- जुलाईके महीनामे चरम पर होवहै । तापमान ४६ डिग्री तक पहुँच जा है । जुलाईके मध्यमे मौनसूनके झड़ीसे राहत पहुँचहै आउ वर्षा ऋतुके श्रीगणेश होवहै । शीत ऋतुके आरम्भ छठ पर्वके बाद मने नवम्बरसे होवहै । फरवरीमे वसन्तके आगमन होवहै एवं होलीके बाद मार्चमे एकर अवसानके साथहीँ ऋतु-चक्र पूरा हो जा है ।

सम्बन्धित लेख

[edit | edit source]

सन्दर्भ

[edit | edit source]
  1. 1 2 3 "Nalanda District Officials Details". nalanda.nic.in. अभिगमन तिथि 10 April 2021.
  2. "E-Municipality Bihar". nagarseva.bihar.gov.in. अभिगमन तिथि 10 अप्रैल 2021.[मृत कड़ी]
  3. Nadim, Farrukh (26 नवम्बर 2018). "37 villages to be part of Biharsharif Smart City project". द टाइम्स आउ इण्डिया (अङ्ग्रेजी मे). अभिगमन तिथि 10 अप्रैल 2021.Wp/mag/सीएस१ रखरखाव: नामालूम भाषा (link)
  4. 1 2 "52nd Report of the Commissioner for Linguistic Minorities in India" (PDF). nclm.nic.in. Ministry of Minority Affairs. मूल (PDF) से 25 May 2017 के पुरालेखित. अभिगमन तिथि 7 December 2018.