Jump to content

Wp/mag/भारतके राज्ज आउ केन्द्रसासितप्रदेसके राजधानी

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | mag
Wp > mag > भारतके राज्ज आउ केन्द्रसासितप्रदेसके राजधानी

ई सूची भारतके राज्ज आउ केन्द्रसासितप्रदेसके राजधानीके हे । भारतमे कुल २८ राज्ज आउ ८ केन्द्रसासितप्रदेस हे ।

सभ राज्ज आउ दुगो केन्द्रसासितप्रदेस, दिल्ली आउ पुदुच्चेरी, मे चुनल सरकार [1] आउ बिधानसभा हे, जे वॅस्टमिन्स्टर् प्रतिमान पर आधारित हे । अन्य केन्द्रसासितप्रदेस पर देसके केन्द्रसरकारके शासन हे । १९५६ मे राज्ज पुनर्गठन अधिनियमके अन्तर्गत राज्जके निर्माण भाषाई आधार पर कैल गेल हल, आउ तखनिसे ई व्यवस्था लगभग अपरिवर्तित रहल हे । प्रत्येक राज्ज आउ केन्द्रसासितप्रदेस प्रशासनिक इकाईमे बँटल होवहे ।

नीचे देल सूचीमे राज्ज आउ केन्द्रसासितप्रदेसके बिभिन्न प्रकारके राजधानीसभ सूचीबद्ध हे । प्रशासनिक राजधानी ऊ होवहे जन्ने कार्जकारी सरकारके कार्यालय स्थित होवहे, बैधानिक राजधानी ऊ हे जन्नेसे राज्ज बिधानसभा सञ्चालित होवहे, आउ न्यायपालिका राजधानी ऊ हे जन्ने ऊ राज्ज वा राज्जक्षेत्रके उच्चन्यायालय स्थित होवहे ।

राज्ज आउ केन्द्रसासितप्रदेसके सूची[edit | edit source]

क्रमाङ्क नाम राज्जक्षेत्र प्रकार राजधानीसभ राजधानी स्थापना बर्ष भूतपूर्ब राजधानी
प्रशासनिक बैधानिक न्यायपालिका
1 अण्डमान आउ निकोबार द्वीपसमूह केन्द्रसासितप्रदेस पोर्ट् ब्लेयर् पोर्ट् ब्लेयर् कलकता 1956 कलकता (1945–1956)
2 अरुणाचलप्रदेस राज्ज ईटानगर ईटानगर गुवाहाटी 1987
3 असम राज्ज दिसपुर गुवाहाटी गुवाहाटी 1975 शिलाङ्ग [lower-alpha 1] (1874–1972)
4 आन्ध्रप्रदेश राज्ज अमरावती [lower-alpha 2] हैदराबाद् हैदराबाद् 1724
5 ओड़िसा राज्ज भुबनेश्वर भुबनेश्वर कटक 1948 कटक (1936–1948)
6 उत्तरप्रदेस राज्ज लखनऊ लखनऊ प्रयागराज 1938  —
7 उत्तराखण्ड राज्ज देहरादून [lower-alpha 3] देहरादून नैनीताल 2000  —
8 कर्णाटक राज्ज बेङ्गलूरु बेङ्गलूरु बेङ्गलूरु 1940 (मैसूरु)
9 केरल राज्ज तिरुवनन्तपुर तिरुवनन्तपुर कोच्चि 1956
10 गुजरात राज्ज गान्धीनगर गान्धीनगर अहमदाबाद् 1960 अहमदाबाद् (1960–1970)
11 गोआ राज्ज पणजी[lower-alpha 4] पोरवोरिम मुम्बई 1961 पणजी (1961–1987)
12 चण्डीगढ़ केन्द्रसासितप्रदेस चण्डीगढ़[lower-alpha 5]  — चण्डीगढ़ 2015  —
13 छत्तीसगढ़ राज्ज रायपुर [lower-alpha 6] रायपुर बिलासपुर 2000  —
14 जम्मू आउ कश्मीर केन्द्रसासितप्रदेस 05/08/ 2019 श्रीनगर (गर्मीमे)
जम्मू (जाड़ामे)
श्रीनगर (गर्मीमे)
जम्मू (जाड़ामे)
श्रीनगर (गर्मीमे)
जम्मू (जाड़ामे)
1947  —
15 झारखण्ड राज्ज राँची राँची राँची 2000  —
16 तमिल्नाडु राज्ज चेन्नै [lower-alpha 7] चेन्नै चेन्नै 1956  
17 तेलङ्गाना राज्ज हैदराबाद् हैदराबाद् हैदराबाद् 2014  —
१८ त्रिपुरा राज्ज अगरतला अगरतला अगरतला 1956  —
१९ दादरा आउ नगरहवेली आउ दमन आउ दीउ केन्द्रसासितप्रदेस दमन  — मुम्बई 2020  —
२० दिल्ली केन्द्रसासितप्रदेस नव दिल्ली नव दिल्ली नव दिल्ली 1931  —
२१ नागालॅण्ड् राज्ज कोहिमा कोहिमा गुवाहाटी 1963  —
२२ पञ्जाब राज्ज चण्डीगढ़ चण्डीगढ़ चण्डीगढ़ 1960 लाहौर[lower-alpha 8] (1849–1947)
मुरी (S/1873–1875)
शिमला (S/1876–1947)
शिमला (1947–1960)
२३ पच्छिमबङ्गाल राज्ज कलकता कलकता कलकता 1947  
२४ पुदुच्चेरी केन्द्रसासितप्रदेस पुदुच्चेरी पुदुच्चेरी चेन्नै 1954 मद्रास (1948–1954)
२५ बिहार राज्ज पटना पटना पटना 1912
२६ मणिपुर राज्ज इम्फाल इम्फाल इम्फाल 1947  —
२७ मध्यप्रदेस राज्ज भोपाल भोपाल जबलपुर 1956 नागपुर[lower-alpha 9] (1861–1956)
२८ महाराष्ट्र राज्ज मुम्बई[lower-alpha 10]
नागपुर (W/2nd)[lower-alpha 11]
मुम्बई (S+B)
नागपुर (W)[lower-alpha 12]
मुम्बई 1818
1960
 —
२९ मिजोरम् राज्ज आइजोल् आइजोल् गुवाहाटी 1972  —
३० मेघालय राज्ज शिलाङ्ग शिलाङ्ग शिलाङ्ग १९७०  —
३१ राजस्थान राज्ज जयपुर जयपुर जोधपुर 1950  —
३२ लक्षद्वीप केन्द्रसासितप्रदेस कवरत्ती कवरती कोच्चि 1956
३३ सिक्किम् राज्ज गान्तोक [lower-alpha 13] गंगटोक गंगटोक 1890  —
३४ हरियाणा राज्ज चण्डीगढ़ चण्डीगढ़ चण्डीगढ़ 1966  —
३५ हिमाचलप्रदेस राज्ज शिमला  शिमला  शिमला  1971 बिलासपुर (1950–1956)
३६ लद्दाख केन्द्रसासितप्रदेस 05/08/ 2019 लेह ,कारगिल  लेह  लेह  २०१९

सन्दर्भ[edit | edit source]

  1. ई स्थिति ५ अगस्त २०१९ तकके हे ।
  2. Baruah 1999, पृ॰ xiii.
  3. Sati & Kumar 2004, पृ॰प॰ 9–10.
  4. Ring 1996, पृ॰ 288.
  5. Menon & Banerjea 2002, पृ॰ 5.
  6. Kippen 2006, पृ॰ 26.
  7. 7.0 7.1 Boland-Crewe & Lea 2002, पृ॰ 155.
  8. Kumāra 1998, पृ॰ 136.
  9. 9.0 9.1 Kini 1974, पृ॰प॰ 34–35.
  10. Khandewale 1989, पृ॰ 21.
  11. Spate 1953, पृ॰ 200.

बाहरी कड़ी[edit | edit source]


Cite error: <ref> tags exist for a group named "lower-alpha", but no corresponding <references group="lower-alpha"/> tag was found