Jump to content

Wp/mag/आन्ध्रप्रदेश

From Wikimedia Incubator
< Wp | mag
Wp > mag > आन्ध्रप्रदेश
आन्ध्रप्रदेस
ఆంధ్రప్రదేశ్
भारतके राज्य
आन्ध्रप्रदेश
राष्ट्रियगान:
"मा तेलुगू तल्लिकि"
(हमनीके माइ तेलुगुके)
Lua error in Module:Wp/mag/Location_map at line 403: देशान्तरला कौनो मान प्रयोग नै कैल गेल.
निर्देशाङ्क: 16°30′N 80°38′E / 16.50°N 80.64°E / 16.50; 80.64निर्देशाङ्क: 16°30′N 80°38′E / 16.50°N 80.64°E / 16.50; 80.64
देश  भारत
गठन 1 नवम्बर 1956[1][2]
राजधानी अमरावती
सबसे बड़ नगर विशाखपट्नम्
मण्डल : २६
सरकार
  अङ्ग आन्ध्रप्रदेश सरकार
  राज्यपाल एस अब्दुल नजीर[3][4]
  मुख्यमन्त्री चन्द्र बाबु नयुडू
  विधानमण्डल

द्विसदनीय

  संसदीय क्षेत्र
  उच्चन्यायालय आन्ध्रप्रदेश उच्चन्यायालय
क्षेत्रफल
१६२९७५ किमी (Formatting error: invalid input when rounding वर्गमील)
  क्रम ७मा

आन्ध्रप्रदेस (आन्ध्रप्रदेश; तेलुगु: ఆంధ్ర ప్రదేశ్; सङ्क्षिप्त आ॰प्र॰) भारतके दक्खिन-पूरुबी तटे स्थित राज्य हे । क्षेत्रफलके अनुसार ई भारतके सतमा सबसे बड़का आउ जनसङ्ख्याके आधारपर पचमा सबसे बड़का राज्य हे । राज्यके राजधानी अमरावती आउ सबसे बड़कनगर विशाखपट्नं हे । भारतके सब राज्यमे सबसे लम्बा समुद्रतट गुजरातमे (१६०० कि॰मी॰) होवित, दोसर स्थानपर ई राज्यके समुद्रतट (९७२ कि॰मी॰) हे ।[5]

आन्ध्रप्रदेश १२°४१' आउ २२°उ॰ अक्षान्स आउ ७७° आउ ८४°४०'पू॰ देशान्तर रेखांशके बीचे हे आउ उत्तरदन्ने महाराष्ट्र, छत्तीसगढ़ आउ उड़ीसा, पूरुदन्ने बङ्गालके खाड़ी, दक्खिनदन्ने तमिल्नाडु आउ पच्छिदन्ने कर्नाटकसे घिरल हे । ऐतिहासिक रूपसे आन्ध्रप्रदेशके "भारतके धानके कटोरा" कहल जाहे । हियाँके फसलके ७७% से बेसी भाग चौर हे ।[6] ई राज्यमे दू प्रमुख नदी, गोदावरी आउ कृष्णा बहहे । पुदुच्चेरी (पाण्डीचेरी) प्रदेसके यनम मण्डलके छोट अन्तःक्षेत्र (३० वर्ग कि॰मी॰) ई राज्यके उत्तर-पूरुबमे स्थित गोदावरी डेल्टामे हे ।

ऐतिहासिक दृष्टिसे राज्यमे शामिल क्षेत्र आन्ध्रपथ, आन्ध्रदेस, आन्ध्रवाणी आउ आन्ध्र विषय के रूपमे जानल जा हलै ।[7] आन्ध्र राज्यसे आन्ध्रप्रदेशके गठन 1 नवम्बर 1956 के कैल गेलै ।

फरवरी 2014 के भारतीय संसद अलग तेलङ्गाना राज्यके मञ्जूरी दे देलकै । तेलङ्गाना राज्यमे दस मण्डल आउ शेष आन्ध्रप्रदेश (सीमान्ध्र) मे 13 मण्डल होतै । दस बरस तक हैदराबाद दुनो राज्यके संयुक्त राजधानी होतै । नया राज्य सीमान्ध्र दु-तीन महीनामे अस्तित्वमे आजैतै अखनी लोकसभा/राज्यसभाके 25/12सीट आन्ध्रमे आउ लोकसभा/राज्यसभा 17/8 सीट तेलङ्गानामे होतै ।[8]

सम्बन्धित लेख

[edit | edit source]

सन्दर्भ

[edit | edit source]
  1. Rao, Madhu (1 November 2019). "Formation day: These Indian states were formed on November 1". India TV News. अभिगमन तिथि 9 May 2022.
  2. "Government to resume Andhra Pradesh Formation Day celebration on November 1". The New Indian Express. 22 October 2019. अभिगमन तिथि 2 August 2020.
  3. "Anusuiya Uikey appointed Chhattisgarh Governor, Biswa Bhusan Harichandan is new Governor of Andhra Pradesh". Zee News. 16 July 2019. मूलसे 16 July 2019 के पुरालेखित. अभिगमन तिथि 16 July 2019.
  4. "Veteran BJP leader Biswa Bhusan Harichandan appointed as Governor of Andhra Pradesh". The News Minute. 16 July 2019. मूलसे 16 July 2019 के पुरालेखित. अभिगमन तिथि 16 July 2019.
  5. ":: Citizen Help". APOnline. 1 नवंबर 1956. मूल से 21 मार्च 2014 के पुरालेखित. अभिगमन तिथि 3 मार्च 2009. |date= में तिथि प्राचल का मान जाँची (सहायता)
  6. "संग्रहीत प्रति" (PDF). मूल (PDF) से 26 मार्च 2009 के पुरालेखित. अभिगमन तिथि 14 दिसम्बर 2009.
  7. तेलुगू जगहों के नामों का एक अध्ययन-एस एस रामचंद्र मूर्ति द्वारा, पृ. 10
  8. "Welcome Bellevision.com". www.bellevision.com. अभिगमन तिथि 1 मार्च 2019.