Jump to content

Wp/mag/नागपुर

From Wikimedia Incubator
< Wp | mag
Wp > mag > नागपुर
नागपुर
नागपूर
महानगर
ऊपरसे दक्षिणावर्त: दीक्षाभूमि, नागपुर ऑरेञ्ज, विदर्भ क्रिकेट असोसियेशन, नगर दृश्य, स्वामिनारायण मन्दिर
नागपुरके आधिकारिक मुद्रा
नागपुर महाराष्ट्रपर अवस्थित
नागपुर
नागपुर
महाराष्ट्रमे स्थिति
निर्देशाङ्क: 21°09′N 79°05′E / 21.15°N 79.08°E / 21.15; 79.08निर्देशाङ्क: 21°09′N 79°05′E / 21.15°N 79.08°E / 21.15; 79.08
देश भारत
राज्यमहाराष्ट्र
मण्डलनागपुर मण्डल
स्थापना१७०२[1]
संस्थापकगोण्डराजा (बख्त बुलन्दशाह)
सरकार
  प्रकारमहापौर-परिषद
  अङ्ग
  • नागपुर महानगरपालिका
  • नागपुर महानगर क्षेत्र विकास प्राधीकरण
  सांसदनितिन गडकरी (भाजपा)
  महापौरदयाशङ्कर तिवारी (भाजपा)
क्षेत्रफल
  नगर393.50 किमी2 (151.93 वर्ग मील)
  नागपुर नगर227.36 किमी2 (87.78 वर्ग मील)
उन्नतांश
310 मी (1,020 फीट)
जनसङ्ख्या
 (2011)
  नगर२४,०५,६६५
  क्रमभारत: १३मा
महाराष्ट्र : तेसर
विदर्भ: प्रथम
  घनत्व11,000/किमी2 (28,000/मील2)
  महानगर
२४,९७,८७०
भाषा
  प्रचलितमराठी
समयमण्डलयुटिसि+५:३० (भारतीय मानक समय)
पिनकोड
440 001 – 440 037[2]
दूरभाष कोड+91-712
वाहन पञ्जीकरणMH-31 (नागपुर पश्चिम)
MH-49 (नागपुर पूर्व)[3]
MH-40
उत्पाद$43 अरब (2021-22) [4]
एचडइआइVery High[5]
जालस्थलwww.nagpur.gov.in
www.nmcnagpur.gov.in
www.nitnagpur.org
www.nmrda.org

नागपुर (मराठी: नागपूर ) भारतके महाराष्ट्र राज्यके तेसरा सबसे बड़का नगर हे । ई महाराष्ट्र आउ भारतके एगो प्रमुख नगर हे आउ भारतके मध्यमे स्थित हे । नागपुरके महाराष्ट्रके उपराजधानी होवेके दर्जा प्राप्त हे ।[6][7]

नागपुर भारतके १३मा आउ विश्वके ११४मा सबसे बड़नगर हे । ई नगर सन्तराला ढेर प्रसिद्ध हे । एहीसे एकरा लोग सन्तराके नगरियो कहल जा हे । हालेमे ई नगरके देशके सबसे स्वच्छ आउ सुन्दर नगरके इनाम भेटलै हे । नागपुर भारत देशके दोसरे स्थान पर हरित नगर मानल जा हे । नागपुर नगरके स्थापना गोण्ड राजा बख्त बुलन्द शाह कैलन हल । फिर ऊ राजा भोसलेके उपरान्त मराठा साम्राज्यमे सम्मिलित हो गेलै । १९मा शताब्दीमे अङ्ग्रेजी शासन ओकरा मध्य प्रान्त आउ बेरारके राजधानी बना देलकै । स्वाधिनताके बाद राज्य पुनर्रचना नागपुरके महाराष्ट्रके उपराजधानी बना देलकै । बाबा साहेब डाॅ भीमराव अम्बेडकरके ई दीक्षा भूमियो हे । नागपुर राष्ट्रिय स्वयंसेवक सङ्घ आउ विश्व हिन्द परिषद नियन राष्ट्रवादी सङ्घटनाके एक प्रमुख केन्द्र हे ।

सम्बन्धित लेख

[edit | edit source]

सन्दर्भ

[edit | edit source]
  1. "Scrap dealer holds key to entry into Bakht Buland Shah's grave". द टाइम्स आउ इण्डिया. अभिगमन तिथि 25 नवम्बर 2016.
  2. "Pincodes of Nagpur City". Pincode.nagpuronline.in. अभिगमन तिथि 25 फरवरी 2017.
  3. न्यूज, नागपुर. "RTO (East) activates new Sarthi 4.0 system for Learning and Driving Licenses". www.nagpurtoday.in. अभिगमन तिथि 25 अप्रैल 2019.[मृत कड़ी]
  4. https://mahades.maharashtra.gov.in/files/report/DDP_Final_04.08.2021.pdf
  5. "Economic Survey of Maharashtra 2014–15" (PDF). Maharashtra.gov.in. अभिगमन तिथि 25 फरवरी 2017.
  6. "RBS Visitors Guide India: Maharashtra Travel Guide," Ashutosh Goyal, Data and Expo India Pvt. Ltd., 2015, ISBN 9789380844831
  7. "Mystical, Magical Maharashtra," Milind Gunaji, Popular Prakashan, 2010, ISBN 9788179914458