Wp/rki/ဘူးသီးတောင်မြို့နယ်

ဘူးသီးတောင်မြို့နယ်ရေ မယူမြစ်ညာကမ်းနှစ်ဖက်ကို အခြေပြုထားရေ။ အရှေ့ဘက်တွင် စိုင်းတင်တောင်တန်း၊ အနောက်ဘက်တွင် မယူတောင်တန်းနန့် မြောက် ဘက်တွင် အဆိုပါတောင်တန်းနှစ်ခုဆုံရာ အရပ်ရို့ဟိရေ။ တောင်ဘက်တွင်သာမြေပြန့် လွင်ပြင်ဟိရေ။ မြို့နယ်ဧ့ အရှေ့ဘက်တွင် ကျောက်တော်နန့် ပုဏ္ဏားကျွန်းမြို့နယ်၊ တောင်ဘက်တွင် ရသေ့တောင်မြို့နယ်၊ အနောက်ဘက်တွင် မောင်တောမြို့နယ်နန့် မြောက်ဘက်တွင် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်နိုင်ငံရို့ဟိရေ။

မြို့နယ်တစ်ခုလုံး တောတောင်ထူထပ်ရေ။ အမြင့်ဆုံးတောင်မှာ စိုင်းတင် တောင် ဖြစ်ရေ။ မယူမြစ်ညာ ပန်ဇင်းချောင်းတွင် တောင်ကုန်းတိပေါတိရေ။ စိုင်းတင် တောင်၊ ပန်ဇင်းချောင်းနန့် စိုင်းတင်ချောင်းရို့ ဆုံရာမှစ၍ မြေပြန့်လွင်ပြင်တိဟိလာပြီး ချောင်းငယ်တိ ဖြတ်သန်းစီးဆင်းရေ။ မြို့နယ်ဧ့ တောင်မှမြောက် ၅၄ မိုင်၊ အရှေ့ အနောက် ၂၃ မိုင်ဟိပြီး ဧရိယာ ၇၇၉.၉၉ စတုရန်းမိုင်ဟိရေ။

ဘူးသီးတောင်မြို့နယ်တွင် မြို့ပေါ်ရပ်ကွက် ၇ ခု၊ ကျေးရွာအုပ်စု ၇၈ စု၊ ကျေးရွာ ၃၈၅ ရွာဟိရေ။ လူဦးရေစုစုပေါင်း ၃၉၃၂၁၄ ဦးဟိရေ။ မြို့နယ်အတွင်း အိမ်ခြေ ၃၉၉၂၃ အိမ်၊ အိမ်ထောင်စု ၄၆၁၈၉ စုဟိပြီး မြို့ပေါ်နီထိုင်သည့် လူဦးရေမှာ ၁၉၉၁၄ ဦးဖြစ်ရေ။ ဘူးသီးတောင်မြို့အား ၁၉ဝ၈ ခုနှစ်တွင် သတ်မှတ်ခပြီး ၁၉၁၈ တွင် ဘူးသီး တောင်-မောင်တော ရထားပြေးဆွဲခရေ။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ်အတွင်းက ဘူးသီးတောင် မြို့နယ်အတွင်း အင်္ဂလိပ်နန့် ဂျပန်ရို့ ပြင်းထန်စွာ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခရေ။ ဒုတိယကမ္ဘာစစ် အပြီး မူဂျာဟစ်ဒင်သူပုန်တိ (ဘင်္ဂါလီမူစလင်)ရို့ ထကြွမှုကို အလူးအလဲခံရပြီး ဒေသခံ ရခိုင်ရွာအတိစု ပြိုပျက်ခရရေ။

ဘူးသီးတောင်မြို့နယ်ရေ ၁၉၆ဝ ခုနှစ်၌ မေယုခရိုင်အတွင်း ပါဝင်ခရေ။ မကြာမီ စစ်တွေခရိုင်အတွင်း ပြန်လည်ပါဝင်ခရေ။ ၁၉၉၂ ခုနှစ်တွင် ဘူးသီးတောင်ခရိုင် ဟူ၍ ဖြစ်လာပြီး ဘူးသီးတောင်၊ မောင်တောနန့် ရသေ့တောင်မြို့နယ်ရို့ ပါဝင်ခရေ။ ၁၉၉၅ တွင် မောင်တောမှာ သီးခြားခရိုင်ဖြစ်လားပြီး ၁၉၉၉ ခုနှစ်တွင်ဘူးသီးတောင်ခရိုင် အား ဖျက်၍ မောင်တောခရိုင်အတွင်း ပြန်လည် ထည့်သွင်းခရေ။

ဘူးသီးတောင်မြို့နယ် အကျယ်အဝန်းဧ့ ခုနစ်ပုံတစ်ပုံသာ စိုက်ပျိုးနိုင်ရေ။ လယ်မြေ ၆၃၂၃၇ ဧက၊ ယာမြေ ၈၈၉၆ ဧက၊ ဥယျာဉ်မြေ ၂၂၅၁ ဧက၊ ဓနိမြေ ၃ဝ၇ ဧကနန့် တောင်ယာ ၅ဝဝ ဧကဟိရေ။ ဘူးသီးတောင်အထက်ပိုင်းတွင် အာလူး စိုက်ပျိုး ဖြစ်ထွန်းပြီး ဘူးသီးတောင် အာလူးအဖြစ် ထင်ရှားရေ။ လယ်ယာမြေအပြင် သစ်တော လုပ်ငန်းအတွက် ကြိုးဝိုင်းသစ်တော ၁၀၈၆၂ ဧက၊ ကြိုးပြင်သစ်တော ၁၉၄၁၉၇ ဧကဟိရေ။ ခရီးလမ်းဆုံဖြစ်နီ၍ ကူးသန်းရောင်းဝယ်မှု ဖြစ်ထွန်းရေ။ ဘူးသီးတောင် အထက်ပိုင်းတွင် ကားလမ်းကို အဓိကအသုံးပြုပြီး အောက်ပိုင်းတွင် ရေလမ်းကို အဓိက အသုံးပြုရေ။

ကျန်းမာရီးအတွက် ဘူးသီးတောင်မြို့နယ်တွင် ၂၅ ခုတင်ဆံ့ ဆေးရုံ ၁ ရုံ၊ ၁၆ ခုတင်ဆံ့ တိုက်နယ်ဆေးရုံ ၁ ရုံ၊ ကျေးလက်ကျန်းမာရီးဌာန ၆ ခု၊ ကျေးလက် ကျန်းမာရီးဌာနခွဲ ၃ဝ ခု၊ မိခင်နန့် ကလေးစောင့်ရှောက်ရီးဌာန ၁ ခုနန့် နယ်စပ် ဆေးပီးခန်း ၁ ခု ဟိရေ။ ပညာရီးဘက်တွင် အထက်တန်းကျောင်း ၃ ကျောင်း၊ အထက်တန်းကျောင်းခွဲ ၆ ကျောင်း၊ အလယ်တန်းကျောင်း ၁ ကျောင်း၊ အလယ်တန်းကျောင်းခွဲ ၃ ကျောင်း၊ မူလွန် ၆၈ ကျောင်း၊ မူလတန်းကျောင်း ၇၃ ကျောင်း၊ မူလတန်းကျောင်းခွဲ ကျောင်း ၂ ကျောင်း၊ ဘုန်းတော်ကြီးပညာသင်ကျောင်း ၁ ကျောင်းဟိရေ။ ဘူးသီးတောင် အထက် တန်းကျောင်းကို ၁၉၅၂ ခုနှစ်တွင် စတင်ဖွင့်လှစ်ခရေ။

ဘူးသီးတောင်မြို့ရေပီးစနစ်မှာ မြို့ အနောက်ဘက်အရပ် တောင်ချိုင့်ဝှမ်းကို ပိတ်၍ ဆည်ပြုလုပ်ကာ အလိုအလျောက် ရေဆင်းစနစ်ဖြင့် ရေဖြန့်ဝေရေ။ အဆိုပါ ဆည်တွင် ရေဂါလံ ၃၂ သန်းဆန့်ရေ။ လုံခြုံရီးအတွက် မြို့မရဲစခန်းနန့် ရဲကင်း ၆ ခုဟိရေ။ မြို့မရဲစခန်းရေ ပထမ တိုင်ချက်ဖွင့်လက်ခံသည့်စခန်း ဖြစ်ရေ။ ဘူးသီးတောင်မြို့နယ် ပန်ဇင်းမြစ် အရှေ့ဘက် ကမ်းတွင် တပ်မတော်မှ စကခ (စစ်ဆင်ရီးကွပ်ကဲမှုဌာနချုပ်) အမှတ် ၁၅ ဟိရေ။

ရခိုင်တိုင်းရင်းသားအနည်းစုဖြစ်ပြီး ဘင်္ဂါလီအတိစုဖြစ်ရေ။ ရခိုင်တိုင်းရင်း သား ၅ဝဝဝဝ နီးပါးခန့်သာဟိပြီး မြို့နယ်လူဦးရေဧ့ ၁၂%ခန့်သာ ဟိရေ။ စိုက်ပျိုးမြေ ၇၈ဝဝဝ ဧကခန့်၌ ရခိုင်တိုင်းရင်းသားပိုင် ၂ဝ၁၉၃ ဧကဟိရာ မြေယာပိုင်ဆိုင်မှုအရ ၂၆% ခန့် ပိုင်ဆိုင်ရေဟု ဆိုရမည်။ ၂၀၁၇ ခုနှစ် ARSA အကြမ်းဖက်အဖွဲ့ဧ့ တိုက်ခိုက်မှ တိအပြီး ဘူးသီးတောင်မြို့နယ်အတွင်းမှ ဘင်္ဂါလီရွာ ၁၅ ရွာအထက် ဘင်္ဂလားဒေ့ရှ်သို့ ထွက်ပြေးလားခရေ။ ရှေးဟောင်းလက်ရာအဖြစ် စိုင်းတင်ချောင်း လက်ဝဲဘက်ကမ်းဟိ ဒုံးသိမ်မှာ မြောက်ဦးခေတ် ကျောက်ဆစ်လက်ရာဖြစ်ရာ မြောက်ဦးမြို့ ပြင်ပတွင်ဟိရေ အကြီးဆုံး ကျောက်ဆစ်လက်ရာ သိမ်ဖြစ်ရေ။

ဘာသာရီးအဆောက်အအုံတိအဖြစ် ဗုဒ္ဓဘာသာစေတီ ၈၅ ဆူ၊ ဘုန်းတော် ကြီးကျောင်း ၁၂၆ ကျောင်း၊ ခရစ်ယာန်ဘုရားကျောင်း ၁ ကျောင်း၊ ဟိန္ဒူကျောင်း ၃ ကျောင်း၊ အစ္စလာမ်ဗလိ အာရဗီကျောင်း ၄၃၇ ကျောင်းဟိရေ။

ကိုးကား

မောင်မောင်စိုး(မြောက်ဦးစစ်တမ်း)