Jump to content

Wp/rki/ရှင်ထွေးနှောင်း

From Wikimedia Incubator
< Wp | rki
Wp > rki > ရှင်ထွေးနှောင်း
ရှင်ထွေးနှောင်း
ကိုယ်ရီးအကျဉ်း
မွီးသက္ကရာဇ်
နာမည်ရင်း
မိဘနာမည်
လူမျိုး
ကိုးကွယ်ရေဘာသာ ဗုဒ္ဓဘာသာ
ခေတ် မြောက်ဦး
အိမ်ထောင်ဖက်
သားသမီး
ထင်ပေါ်ကျော်ကြားမှု စာဆိုတော်
ထင်ယှားရေလက်ရာတိ မြောက်ဦးရွှေနန်းတော်
ရဟိခရေဘွဲ့တံဆိပ်တိ
လက်မှတ်


ရှင်ထွေးနှောင်ကား ပဲခူးပြည့်ရှင် နန္ဒဘုရင်ဧ့ သမီးတော်ရင်းဖြစ်ရေ။ အေဒီ ၁၅၉၃-၁၆၁၂ ခုနှစ် မြောက်ဦးတွင် နန်းစံခရေ မင်းရာဇာကြီးအား တောင်ငူဘုရင်က စစ်ပန်ပြီးကေ ပဲခူးသို့လားရောက်ကာ တိုက်နိုင်ခရာ အောင်နိုင် ပြီးနောက် နောက်ငူဘုရင်က ဆက်သလိုက်ရေ ပဲခူးမင်းသမီးပင်ဖြစ်ရေ။ “ရှင်ထွေးနှောင်း မြောက်ဦးသို့ရောက်ရေ အချိန်ကား မြောက်ဦးခေတ်အထွတ်အထိပ်သို့ရောက်ဟိရေ အချိန်ပင်ဖြစ်ရေ။ မင်းဗာကြီးမင်းဖလောင်း မင်းရာဇာကြီးလက်ထက်ရေ အင်းအားအတောင့်တင်းဆုံး အကြွယ်ဝအချမ်းသာဆုံး ဖြစ်ခရေ။ ပေါ်တူဂီရီတပ်မတော်နန့် မဂိုရီတပ်မတော်ရို့လည်း မယှဉ်ပြိုင်နိုင်ခ။ ယင်းအခြီအနီတွင် မြောက်ဦးမြို့တော်နန့် နန်းတော်မှာ တိုးချဲ့ မွမ်းမံမှုဖြင့် လိုလီသေးမဟိ အဘက်ဘက်မှ ပြည့်စုံခရေ။

တောင်တန်း တောင်စွယ်အသွယ်သွယ်မှာ မည်သည့်နီရာမှ လစ်လပ်ရေမရှိ။ စေတီ၊ ပုထိုး၊ ဆောင်နန်း၊ ပြသာဒ် ရို့ဖြင့် တင့်တင့်တယ်တယ်ဟိရေ။ မိမိဧ့မွီးရပ်မြီနန့် မတူ တမူထူးခြားပြီးကေ ရီမြီ တောတောင်တိနန့် ကြည့်နူးဖွယ်ရာ ရစ်ပတ်ကွေ့ကောက်လျက် တည်နီရေ မြောက်ဦးနေပြည်တော်အားလည်းကောင်း တောင်ခိုးဝေဝေမြူခြေ ဆိုင်းဆိုင်း ညိုမှိုင်းရီဝီနီရေ တောင်တန်းတိအလယ် မိုးတိမ်ယံသို့ ပျံဝဲဘနန်း အံ့မခန်းတည်ဆောက်ထားရေ ရွှေနန်းမ၏ တပိတ်ပိတ် တောက်ပလျက် ငွားငွားစွင့်စွင့် ထိုးထွက်နီရေ ဟန်ကိုလည်းကောင်း မြင်တွိ့မိပေလိမ့် မည်။ ယင်းခါ ရတုစာဆို နတ်သျှင်နေဝင်း၏ နှမရင်းပီပီ မြောက်ဦးရွှေနန်းတော်ဖွဲ့ပိုဒ်စုံရတုကို သီကုံးဖွဲ့နွဲ့ခလီရေ။ ...ဘယ်မှာခွဲခြမ်း။ ရေးနိုင်ဂွမ်းချိန်း... ဟူ၍ စာဆိုရှင် မြင်ရေပိုင် မြောက်ဦးရွှေနန်းဧ့ အံ့မခန်းကြီးကျယ်ခမ်းနားခစွာကား ယုံမှားဖွီ မဟိပါချေ။

မြောက်ဦးရွှေနန်းတော်

[edit | edit source]

(၁) တက်ထွန်းလတ်နေ၊ လက်ယာခွေ၍၊ ဥဒေတာင်ထွဋ်၊ သောင်းကျွန်းပတ်၍၊ ထွန်းတက်သောင်းသောင်း၊ မောင်း လည်းပြန်ခေါက်၊ သောက်ခြည်ရောက်က၊ ထွန်းတောက်ပြောင်သူ၊ နေနှစ်ဆူလျှင်၊ ထွက်ပြူသည်လော။ တွေးထင်မော က္ခ၊ ၊ ပေါပေါတောင်ညို၊ လယ်ထိပ်ပိုထက်၊ ဗဟိုရွှေနန်း၊ ခေါင်စွန်းငါးဆင့်၊ ခြင်္သေ့သင့်လျက်၊ ထပ်နှင်စမြင်၊ မိုးငြင်ကြွား ကြွာ၊ သိကြားလျှပ်èး၊ ပျံဝဲဘနန်း မကန်းကွက်စုံ၊ ပွင့်ငုံချပ်ကြာ၊ ကိန္နရာသွင်၊ ထောင့်တွင်ယွန်းမို့၊ ရို့ရို့ရွားရွား၊ စောင့် နတ်သားနှင့်၊ ယပ်မားဆင့်တန်း၊ ဒေါင်းလျှပ်ပန်းရုံ၊ ပဒုံကြာလျှောက်၊ ကြွက်မောက်၊ ကြက်တိုက် သီးစိုက်ထောင်တန်၊ ရွှေဒေါင်းတန်သို့၊ လှံချွန်မှန်ဖူး၊ လင်းရောင်မြူးသည်၊ စည်ရှူးထွန်းချက်၊ မှန်တကား။

(၂) စစ်ဝန်းပတ်ခွေ ကျွန်းလုံးမွှေမျှ၊ ဥဒေခေါ်မှန်း၊ ငွေယွန်းများမြောင်၊ ကုဋေထောင်တိ မြင့်တောင်ထိပ်မှာ၊ ဝေယွန္တာနှင့် ပမာတမျှ၊ တူမောလှချင့်၊ ပါဒနက်သန်၊ ဗိတာန်ညောင်ရွက်၊ ကွမ်းချက်တောင်တဲး၊ အောင်ဆွဲလူလူ၊ ချူလည်းသွင်သွင်၊ ကြယ်လဗင်ထိ၊ ပျံဝင်ကိုးပါး မျက်စုံနားလျက်၊ ချူးသားပြောက်နွယ်၊ ဆန်းကြယ်ဖော်ထုတ်၊ ပွေချတ်ညွှတ်ညောင်း၊ ပုံ ပေါင်းများပျင်၊ လည်တန်ရာဘက်၊ စိန်ရွက်ငုံချွန်း၊ ပန်းလည်းချိန်သင့်၊ ဆိုင်၍ပွင့်သို့၊ ဝတ်ရင့်ချိုပျား၊ ယူစားကျေးငှက်၊ တောင်ရှက်စာပြန်၊ ခွံဝယ်ဟန်လည်း သဏ္ဍာန်မခြား၊ ထွေထွေများကို၊ သိကြားဘုမှာ ချိမ့်သာကြပါလိမ့်၊ ဘယ်မှာခွဲ ခြမ်း ရေးနိုင်စွမ်းချိမ့် မှောင်ထွန်းညဉ့်တွင်း၊ မီးသို့ဝင်းသည်။ ။ လျှံလင်းမချွတ်ဟန်တကား။

(၃) ဘက်ကျွန်းလွှတ်ထွေ၊ ဇဗ္ဗူမြေ၌၊ မင်းနေဘုံသာ၊ လောကနာ၏၊ ရတနာပုံ၊ ရောင်ဟုံလျှံမြေ့၊ ကွေ့ကွေ့လက်လိမ်၊ မွှန်းတိမ်လက်တန်၊ ငုံဟန်စကား၊ ဆတ်သွားရိုးခိုင်၊ မြင့်ဆိုင်ပလ္လင်၊ ဥက္ကသံလုံး၊ ကုံးသို့အဟန်၊ မျက်ပြန်ရှယ်ပြီး၊ စံထီးရောင်ရှန်၊ ကြငှန်းဥရု၊ နှစ်ဆူပြိုင်တောက်၊ ထီးဖြူအောက်ဝယ်၊ ပြိုးပြောက်ပျံတွား၊ ဝေပူပျားဝယ်၊ အုန်း တားလက်တင်၊ မျက်ရှင်မြနှစ်၊ နားရစ်ခြည်သန်း ခါးပန်းသွယ်မှောင်၊ စိန်ကြောင်မျက်မြတ်၊ နဝရတ်ထိ၊ ရုတ်ဓာတ်ဆင့်ပွား မိုးသားပန်၊ စမြုံကြာပြန်၊ ရွှေသလွန်ထက်၊ မိုဃ်းစွန်းထိမ်သွင်၊ ဇာဘုရင်ကို၊ ပုံပြင်လွန်းထား၊ အုန်းသား ရွှေပြောက်၊ စနူဖောက်လျက်၊ ရိုက်ခတ်သံနောင်း၊ အနီမောင်းသည်။ ၊ ညောင်စောင်းနတ်စက်ဟန်တကား။

ကိုးကား

[edit | edit source]

ရခိုင်စာဆိုတော်များ (ထွန်းရွှေခိုင်-မဟာဝိဇ္ဇာ)