Wt/zea/slot
Zeêuws
[edit | edit source]Etymologie
[edit | edit source]Over Middelnederlands slot en Oudnederlands slot van Oergermaons *sluta. Verwant mee slute.
Omschrievienge
[edit | edit source]slot o
- smeêdwerk om 'n deure, 'n kettik of wat aors af te sluten, bediend deu 'n sloter
- (in de dracht): 't sierlijke slot an 'n kettienk
- ende van 'n ver'ael, 'n reize of wat anders abstracts dat-a z'n eigen in d'n tied uutstrekt
- ende van 'n riddenantie, bevattende de gevolgtrekkienge
- kasteêl (in Zeêland nie zò gebrukelijk)
Uutspraek
[edit | edit source][slʌt]
Verbugienge
[edit | edit source]Saemenstelliengen
[edit | edit source]Uutdruksels
[edit | edit source]- op slot, an 't ende
- op slot van zaeken, aolles bie mekaore bezien
Ontlêniengen in aore taelen
[edit | edit source]Vertaeliengen
[edit | edit source]afsluutsmiswerk
|
Bronnen
[edit | edit source]- Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 882
- Nicoline van der Sijs (2010, saemenstellienge), Etymologiebank
- Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'slot'
Etymologie
[edit | edit source]- slot
Ziet bie Zeêuws.
- dulve
Van *slūtan, mee de gedachte dat 'n slōt 'n landje afsluut.
Opmerkienge: slot mee korte o is allêne in de vurm sclot gevonde.
Omschrievienge
[edit | edit source]slot o
slōt v
Uutspraek
[edit | edit source]/slot/
/sloːt/
Verbugienge
[edit | edit source]- slot
| nv. | ienkelvoud | meêrvoud |
|---|---|---|
| nom. | slot | slot, slota |
| gen. | slotes | sloto |
| dat. | slote | sloton |
| acc. | slot | slot, slota |
- dulve
| nv. | ienkelvoud | meêrvoud |
|---|---|---|
| nom. | slōt | slōti, slōte |
| gen. | slōte | slōto |
| dat. | slōte | slōton |
| acc. | slōt | slōti, slōte |
Opmerkienge: genitieven op -is bin opgeteikend, maer allêne in Latijnse context. Op grond van dat 't 'n vrouwelijk woôrd was, dienke me de verbugienge zò en niet anders te reconstruêren.
Varianten
[edit | edit source]- slot
- dulve
Opmerkiengen: varianten mee 'n ā komme vee vò, mae die bin Oudvries van oôrsproenk (slāt > sleat). Dit vaolt daeruut te verklaeren dan de meêste plekken mee dulven in 't vanous Vriestaelige 'Olland laege.
Afstammeliengen
[edit | edit source]- slot
- slot Middelnederlands
- slot Nederlands
- slot Zeêuws
- sjloot (enz.) Limburgs
- dulve
Bron
[edit | edit source]- Oudnederlands Woordenboek
- Nicoline van der Sijs (2010, saemenstellienge), Etymologiebank