Wt/zea/slôte
Zeêuws
[edit | edit source]Etymologie
[edit | edit source]Van sloôt, mee ang'onge -e. 't Middelnederlands sloet was a vrouwelijk; zeker in 't Vlaomse dialect ontstoeng op 't ende van de middeleêuwen de sterke neigienge om achter aolle vrouwelijke woôrden die -e te plakken.
Omschrievienge
[edit | edit source]slôte
- zelfstandig naemwoôrd v dulve Land-van-Kezands
- werkwoôrd dulven kelve en/of bome veraol Goerees, Flakkees mae soms ok op de Zeêuwse Eilanden, dus in 't dulve-gebied
| Zeêuwse naemen vò waeterlôpen in polders (van klein nae groôt) |
| Goereês: grippe, kaebelgrippe, poldersloôt, wegtsloôt, toedracht, waeterienge |
| Flakkees: grippe, scheisloôt, kaevelsloôt, poldersloôt, toedracht, waeterienge (kreek) |
| Schouwen-Duvelands: schaemel, grippe, binnedulve, peildulve, waetergank, vaert |
| Toôls in Fluplands: grippe, 'oôdgrippe, dulf/sloôt, waetergang |
| Noôrd-Bevelands: reêdulve, 'oôddulve, scheidulve, waetergank |
| Walchers: grippe, reê, dulve, sprienk(e), waetergank |
| Zuud-Bevelands: gruppe, middeldulve, schei- (scheê-)dulve, 'oôddulve (grôte dulve), waèter- (witter-)gank (kille, sprienk), leidige (leidienge) |
| Land-van-Axels: reêdulf, scheidulf, waotergank |
| Land-van-Kezands: reê (dulf/dulve), 'oôfdreê, slôte, waotergank/leidienge (aore/krêke) |
| Land-van-'Ulsters: grip, dulf, sloôt |
| ziet ok: mête, pottebuze |
Uutspraek
[edit | edit source][ˈslʊɐtə]
Verbugienge
[edit | edit source]slôten meêrvoud, sloôtsje verkleinwoôrd
Vervoegienge
[edit | edit source]| infinitief | slôte(n) | |
| gerundium | te slôten(e) | |
| tegewoordigen tied | ik sloôt | oôns slôte(n) |
| jie sloôt (slôte) | julder slôte(n) | |
| 'ie sloôt | 'ulder slôte(n) | |
| flejen tied | ik, jie, 'ie sloôtte(n) (slôtede) | oôns, julder, 'ulder sloôtte(n) (slôtede) |
| gebieënde wieze | sloôt | |
| onvoltoôid deêlwoôrd | slôtende | |
| voltoôid deêlwoôrd | ei (g)esloôt | |
| Ziet vò details en verschillen tussen de Zeêuwse dialecten 't artikel Zeêuwse grammaotica op Wikipedia. | ||
Variant
[edit | edit source]Aore spelliengen
[edit | edit source]- slôôte Woordenboek der Zeeuwse Dialecten
Vertaeliengen
[edit | edit source]Ziet bie dulve.
Bronnen
[edit | edit source]- Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 203-5, 881