Wt/zea/sproenk

Zeêuws

Etymologie

Over Middelnederlands spronc, sprunc en Oudnederlands sprunc van Oergermaons *sprungaz. Ablautende vurm bie sprienge.

Omschrievienge

sproenk m

1. 'n bewegienge daebie de bênen nie ore opgetild, mae bie geweld mee de bênen oor afgezet; in tegenstellienge toet 'n step
2. 'n schoksgewieze bewegienge (letterlijk of figuurlijk) van 'n zaek die normaol vee vloeiender loôpt
3. de snelste loôp van 'n paerd en aore draevende viervoeters

Uutspraek

[spruŋk]

Verbugienge

sproengen meêrvoud, sproengetje

Varianten

• sproeng
• spronk
• sprong

Uutdruksels

• op de sproenk, lôpende/rieënde mee 'n sproenk (3)
• van d'n eêrste sproenk g'ouwe weze, ergest gauw op uutgekeke weze
• op staende sproenk, zò bos uut de niete
• op tied en sproenk, op schop en sproenk, op stel en spronk, 'tzelfde

Synoniemen

paeregank

• kap
• te vierklauwe

Beteikenisverwant

• step
• dris, draf, klus, trot
• tölt
• telgank

Vertaeliengen

afzet uut stand

• Afrikaons: sprong
• Araobisch: قفزة‎ (qafza(h))
• Chinees (Mandarijn): 跳 (tiào)
• Duuts: Sprung m
• Frans: saut m
• Iengels: jump, leap
• Italiaons: salto m
• Japans: 跳躍 (chōyaku), ジャンプ (janpu)

• Latijn: saltus m
• Limburgs: sjprunk enz. m
• Nederlands: sprong m
• Oôst-Vlaems: sprong m
• Portugees: salto m, pulo m
• Russisch: прыжо́к (pryzjók) m, скачо́к (skatjsók) m
• Spaons: salto m
• Westerlauwers Vries: sprong g, ljep g

paeregank

• Duuts: Galopp m
• Frans: galop m
• Iengels: canter (rustige sproenk), gallop (vliegende sproenk)
• Ieslands: stökk o
• Italiaons: galoppo m

• Middelnederlands: walop m
• Nederlands: galop m
• Spaons: galope m
• Westerlauwers Vries: galop g, fjouwersprong g

Bronnen

• Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 918

• Nicoline van der Sijs (2010, saemenstellienge), Etymologiebank