Wt/zea/rotte

From Wikimedia Incubator
< Wt‎ | zea
Wt > zea > rotte

Zeêuws[edit | edit source]

'n Brune rotte (Rattus norvegicus).

Etymologie[edit | edit source]

Over Middelnederlands rotte (Ingweoonse bievurm van ratte) van Oudnederlands *ratta. 't Woôrd kom ok in de Keltische en de Romaonse taelen vò; die lieken 't geleênd t'ebben van 't Germaons. Volgens sommigen verwant mee 't Latijnse radere 'kraeuwe, schaeve' en rodere 'knaeuwe', mae dit leit klankwettig vreêd moeilijk en oor daerom nie zò dikkels meêr angenome.

Omschrievienge[edit | edit source]

rotte v

  • vrie grôte knaegbeêste uut 't geslacht Rattus wat-a sterk trekt op en verwant is mee 'n muus.
    • Onze katte kom nog wè's mee 'n rotte tuus; 'ie briengt ze levend de kaemer in!

rotte(n) werkwoôrd

  • pikke, in 't biezonder vruchten van iemand z'n boôm
    • Stelen is min, mae 'n appeltje rotten ei iederêne wè's gedae.

Uutspraek[edit | edit source]

[ˈrɔtə], [ˈrʌtə]

Verbugienge[edit | edit source]

meêrvoud rotten, verkleinwoôrd rotje

Vervoegienge[edit | edit source]

infinitief rotte(n)
gerundium te rotten(e)
tegewoordigen tied ik rot(te) oôns rotte(n)
jie rot (rotte) julder rotte(n)
'ie rot 'ulder rotte(n)
flejen tied ik, jie, 'ie rotte, rotte(n)de oôns, julder, 'ulder rotte(n), rotte(n)de
gebieënde wieze rot
onvoltoôid deêlwoôrd rottende
voltoôid deêlwoôrd ei (g)erot
Ziet vò details en verschillen tussen de Zeêuwse dialecten 't artikel Zeêuwse grammaotica op Wikipedia.

Uutdruksels[edit | edit source]

  • ʼn Ouwe rotte loôp nie in de vaolle
  • De rotten lôpe mee 't spek vort, 'ie oor achter z'n rik bedroge
  • D'n bin rotten an 't spek, d'n bin mensen (kinders) bie die je afluustere kunne, ok D'r zit 'n ratte op 't dak Land-van-Kezands
  • Hie doet 't om de rotten an 't spek te kriegen, 'ie probeêrt 'r wat grôters mee trug te kriegen Goerees
  • D'r komme nog zòvee daegen daer de rotten nie an eklove è, murge gaet 't meschien wè beter
  • ʼIe is van de rotten besnuffeld, 'ie is zot

Saemenstelliengen[edit | edit source]

Varianten[edit | edit source]

Ontlêniengen in aore taelen[edit | edit source]

Vertaeliengen[edit | edit source]

Bronnen[edit | edit source]

  • Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 807
  • K. Fraanje c.s. (red.), Supplement Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 2003: blz. 200