Wt/zea/'eunienk

Zeêuws

'Eunienk in glaezen potjes, in verschillende kleuren.

Etymologie

Over Middelnederlands honech uut Oudnederlands honog mee verwanten in aolle Germaonse taelen buten 't Gotisch. Meêstentieds in verband gebrocht mee Sanskriet कञ्चन kañcana, Oudgrieks κνηκός knèkos 'geêlachtig' en Dorisch Grieks κνακός knakos 'geel'; 't zouw dan van 'n wortel mee de beteikenisse 'geelachtig' moete weze. D' oôrsproenkelijke woôrden waere *melit (zit noe nog in meêldauw) en medʰos (dienk an mee, meschien bekender in z'n Nederlandse vurm mede).

De -ng/-nk is t'r in de meêste Nederlandse streektaelen ingeslope as vurm van assimilaotie. De -eu- is 't gevolg van spontaone palatalisaotie.

Omschrievienge

ʼeunienk m Walchers, Noord-Bevelands (Kamperland), Tools in Fluplands (Tole-stad), Land-van-Axels, Land-van-Kezands

• Sukerachtige gelei die-an bieën uut blommenectar maeke, en die deu de mense gegete oort.
  • De yoghurt is 'n bitje zuur, dus ik doeë d'r wat ʼeunienk bie.

Uutspraek

[ˈøniŋk]

Verbugienge

verkleinwoôrd 'eunienkje

Dit woôrd ei gin meêrvoud.

Uutdruksels

• ʼt Is net of 'n 'eunienk an z'n 'ielen eit, 'ie is vreêd geliefd, ok: ʼt Is of 'n 'eunienk an z'n gat eit
• ʼt Is 'eunienk an de roeë, 't is 'n geluk bie 'n ongeluk
• D'n 'eunienk sliengere, de misput lege

Saemenstelliengen

• 'eunienkbieë
• 'eunienkgraete

Dialectvarianten

• 'eunieng op de meêste plekken dae ze ok ʼeunienk zegge
• 'euneênk Oôst-Zeêuws-Vlaoms grensgebied (Wesdurpe)
• 'eunik Zuud-Bevelands, Noord-Bevelands, Tools in Fluplands, Land-van-'Ulsters, Schouwen-Duvelands, Land-van-Kezands (Biervliet)
• 'eunink Schouwen-Duvelands
• heuning, heunink Goerees, Flakkees
• 'oning Schouwen-Duvelands (midden)
• 'onink Land-van-'Ulsters ('Ulst)
• 'onig Burgerzeêuws (Middelburg)

Aore spelliengen

eunienk (gin standaerdspellienge)

Ontlêniengen in aore taelen

N.B.: ontlêniengen an de Burgerse vurm ʼonieng bin meegenome.

• heinik Papiaments (ouwerwes; noe honing uut 't 'Ollands)
• henig, honing Neger'ollands
• oni Sranantongo
  • honi Saramaccaons
• oniki Aucaons

Vertaeliengen

Vertaeliengen

• Nie-taelgebonde: 🍯
• Afrikaons: heuning
• Araobisch: عَسَل‎ (ʿasal) m, شَهْد‎ (šahd) m
• Chinees (Mandarijn): 蜂蜜 (fēngmì), 蜜 (mì), 蜂糖 (fēngtáng)
• Duuts: Honig m
• Frans: miel m
• Westerlauwers Vries: huning, hunich g
  • Hindeloopers: hunning
  • Schiermonnikoôgs: honeng m
• Hindi: मधु (madhu) m, शहद (śahad) m
• 'Ollands: hunning g (Katwieks)
• Iengels: honey

• Japans: 蜂蜜 (はちみつ, hachimitsu)
• Latijn: mel o
• Limburgs: honing etc. m
• Nederlands: honing, honig (ouwerwes, dichterlijk) m
• Nedersaksisch/Platduuts: honing, hunning etc. g/m
• Oudgrieks: μέλι (meli) o
• Portugees: mel m
• Russisch: мёд (mjod) m
• Spaons: miel v
• Swahili: uki kl. 11, 12, asali kl. 9, 10
• West-Vlaems: zêem m

Bronnen

• Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 333

• K. Fraanje c.s. (red.), Supplement Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 2003: blz. 121

• Nicoline van der Sijs (2010, saemenstellienge), Etymologiebank

• Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'honing'