Wp/mag/जनसङ्ख्या अनुसार बिहारके नगरके सूची
बिहार प्रशासनिक रूपसे ९ प्रमण्डल आउ ३८ मण्डलमे बिभाजित हे । नगरीय क्षेत्रके प्रशासनला, बिहारमे १९ नगरनिगम, ८९ नगरपरिषद् आउ १५४ नगरपञ्चायत हे ।
| श्रेणी | नगर | जनसङ्ख्या (२०११) | श्रेणी | नगर | जनसङ्ख्या (२०११) | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| १ | पटना | ५,८३८,४६५ | ११ | बेगूसराय | २५२,००८ | |||
| २ | गया | ४,७०,८३९ | ![]() |
१२ | कटिहार | २४०,८३८ | ||
| ३ | भागलपुर | ४००,१४६ | १३ | बेतिया | २३७,२५४ | |||
| ४ | मुजफ्फरपुर | ३५४,४६२ | १४ | मोतिहारी | २२१,६४६ | |||
| ५ | बिहारसरीफ् | ३३७,८१९ | १५ | सहरसा | २१६,४९१ | |||
| ६ | दरभङ्गा | २९६,०३९ | १६ | मुङ्गेर | २१३,३०३ | |||
| ७ | पूर्णिया | २८२,२४८ | १७ | छपरा | २०२,३५२ | |||
| ८ | सासाराम | २६४,७०९ | १८ | सीवान | १३५,०६६ | |||
| ९ | आरा | २६१,४३० | १९ | मधुबनी | ७५,७३६ | |||
| १० | समस्तीपुर | २५३,१३६ |
नगरीय समुच्चय
[edit | edit source]भारतके २०११ जनगणनामे नगरीय समुच्चयके ऐसे परिभाषित करल गेलहल :[2]
"नगरीय समुच्चय एगो निरन्तर नगरीफैलाव हे जे एगो नगर आउ ओकर निकटबर्ती बिस्तार, या दु या दुसे बेसी भौतिकरूपसे सन्निहित कस्बाके एके साथे वा ऐसन कस्बाके उद्वृद्धि बिन बनावहे । एक नगरीयसमुच्चयमे कमसे कम एगो बैधानिक नगर सामिल होवेके चाहि आउ ओकर कुल जनसङ्ख्या (माने सब घटकके मिलाके) २००१ के जनगणनाके अनुसार २०,००० से कम न होवेके चाहि । अलिगे-अलिगे स्थानीय परिस्थितिमे, ई नियन अन्य सँयोजनो हल जेकरा नगरीयसमुच्चयके रूपमे मानल गेलहल जे निकटताके बुनियादी स्थितिके सन्तुष्ट करहथ ।"
बिहारमे नगरीय समुच्चयके घटक
[edit | edit source]बिहारमे १,००,००० वा ओकरासे बेसीके जनसङ्ख्यावाला नगरीयसमुच्चयके घटक नीचे देल गेलहे :[3]
- पटना नगरीय समुच्चयमे पटना (न॰नि॰), बादलपुरा (उ॰वृ॰), पाटलिपुत्र हाउसिङ्ग कोलोनी (ज॰न॰), फुलवारी शरीफ (न॰प॰), नोहसा (ज॰न॰), दानापुर (न॰प॰), दीनापुर छावनी (छावनी बोर्ड), खगौल (न॰प॰) आउ सैदपुर (ज॰न॰) हे ।
- गया नगरीय समुच्चय गया (न॰नि॰), कलेर (उ॰वृ॰) आउ पहाड़पुर (ज॰न॰) हे ।
- भागलपुर नगरीय समुच्चयमे भागलपुर (न॰नि॰), हबिबपुर (न॰प॰),सबौर (न॰प॰) आउ नाथनगर (ज॰न॰) हे ।
- मुजफ्फरपुर नगरीय समुच्चयमे मुजफ्फरपुर (न॰नि॰), दामोदरपुर(ज॰न॰), डुमरी उर्फ दामोदरपुर शाहजहाँ (ज॰न॰), मझौली खेतल (ज॰न॰), येहिआपुर (ज॰न॰) आउ सेखपुरा (ज॰न॰) हे ।
- पूर्णिया नगरीय समुच्चयमे पूर्णिया (न॰नि॰) आउ कसबा (न॰प॰) हे ।
- दरभङ्गा नगरीय समुच्चयमे दरभङ्गा (न॰नि॰), पदरी (ज॰न॰) आउ बहादुरपुर (ज॰न॰) हे ।
- कटिहार नगरीय समुच्चयमे कटिहार (न॰नि॰+उ॰वृ॰) आउ कटिहार रेलवे कोलोनी (उ॰वृ॰) हे ।
- छपरा नगरीय समुच्चयमे छपरा (न॰नि॰) आउ सण्ढ़ाa (ज॰न॰) हे ।
- बेतिया नगरीय समुच्चयमे बेतिया (न॰नि॰), टोला मनसरौत (ज॰न॰),करगहिया पुरब (ज॰न॰) आउ हट सरैया (ज॰न॰) हे ।
- नवादा नगरीय समुच्चयमे नवादा (न॰प॰) आउ भदौनी (ज॰न॰) हे ।
- बक्सर नगरीय समुच्चयमे बक्सर (न॰प॰) आउ सरीमपुर (ज॰न॰) हे ।
- सीतामढ़ी नगरीय समुच्चयमे सीतामढ़ी (न॰प॰), राजोपट्टी उर्फ कोटा बजार (ज॰न॰), तलखापुर (ज॰न॰) आउ डुमरा (न॰प॰) हे ।
- सङ्क्षेप : न॰नि॰ = नगरनिगम, न॰प॰ = नगरपञ्चायत, ज॰न॰ = जनगणनानगर, उ॰वृ॰= उद्वृद्धि, छा॰म॰ = छावनीमण्डल
सन्दर्भ
[edit | edit source]- ↑ "LIST OF URBAN LOCAL BODY Bihar" (PDF).
- ↑ "Urban Agglomerations and Cities" (PDF). Provisional Population Totals, Census of India 2011. अभिगमन तिथि 16 April 2012.
- ↑ "Constituents of urban Agglomerations Having Population 1 Lakh & above" (PDF). Provisional Population Totals, Census of India 2011. अभिगमन तिथि 16 April 2012.

















