Wp/bgn/یازیگ ئان
یکی شه ایرانی تبارین قومانی گروپ ئان انت.ای قوم کوچنشین بوته انت و تا اوکرانی هم شوته انت و آدا دیسته بوته انت.
تاریخ
[edit | edit source]بطلمیوس گیتاشناس از ایشان به نام یازوگس متاناسته یاد می‌کند. آنها در آغاز در کنار دریای آزوف ساکن بودند ولی در آینده به سوی کرانه‌های دریای سیاه در جنوب باختری اوکراین پیشروی کردند. آنها به خدمت مهرداد ششم پادشاه پنتوس درآمدند و در جنگ با رومیان همراهیش نمودند. میان سال‌های ۷۸ تا ۷۶ پیش از میلاد رومیان برای گوشمالی ایشان بدانسوی دانوب لشکر کشیدند و کوشیدند تا ایشان را هراسان سازند.
در کرانه‌های دانوب دشمن اصلی رومیان داکی‌ها بودند. هنگامی که پادشاهی داکی رو به فروپاشی نهاد رومیان یازیگ‌ها را به جاگیر شدن در جلگه پانونیا انگیزاندند.
با چیرگی رومیان بر یازیگ‌ها ایشان به دو دستهٔ آزادگان و بندگان بخش شدند. بندگان که زیر فشار بودند در ۳۴ میلادی بر سروران شوریدند ولی با یاری که از بیرون رسید سرکوب شدند. در آینده رومیان کوشیدند تا بر ضد داکی‌ها از یازیگ‌ها یاری بگیرند، ولی یازیگ‌ها که همچنان کوچنشین و گله‌دار مانده بودند تن به همکاری نمی‌دادند. در سال ۹۲ میلادی سرانجام یازیگ‌ها با سرمتی‌ها و کوادهای ژرمن همپیمان شدند و به پانونیای روم تاختند. یازیگ‌ها در ماه مه لژیون ۲۱ راپاکس را نابود کردند. جنگ میان ایشان و روم تا مرگ امپراتور دومیسین در ۹۶ میلادی دنباله‌داشت.
در آینده تراژان امپراتور روم کار داکی‌ها را به پایان رساند و در ۱۰۷ میلادی سردارش هادریان را برای به تسلیم واداشتن یازیگ‌ها به سویشان گسیل داشت. در آینده تراژان مرد و هادریان امپراتور روم گشت. در این زمان یازیگ‌ها پذیرفتند که با حفظ استقلال پیرو روم باشند.
در ۱۶۶ هنگامی که روم درگیر جنگ با اشکانیان بود، مردمان کوچنشین شمالی چون مارکومان‌ها، کوادها، وندال‌ها، ناریست‌ها، هرماندورها و لونگوباردها به ایالت‌های رومی کرانهٔ دانوب تاختند. یازیگ‌ها نیز به ایشان پیوستند و در نبرد با رومیان فرماندار رومی داسیا را نیز کشتند. مارکوس اورلیوس امپراتور تا پایان مرگش کوشید تا آرامش را بدان سوی روم بازگرداند. در ۱۷۰ یازیگ‌ها فرماندار ایالت موزیا را نیز کشتند. مارکوس اورلیوس خود به جنگ ایشان شتافت و پس از نبردی سخت آنها را به جایگاه نخستینشان بازگرداند. در ۱۷۵ میلادی زانتیکوس که گرفتار شورش افسرانش شده بود با مارکوس اورلیوس آشتی کرد و ۱۰۰هزار اسیر رومی را آزاد کرد. همچنین ناچار شد ۸هزار اسوار را به خدمت ارتش روم درآورد که پنج هزار و پانصد تا از آنان را با کشتی برای خدمت به بریتانیا روانه کردند.
در آینده از یازیگ‌ها تنها به عنوان یک قبیله یاد می‌شد.
پرهنگ
[edit | edit source]زوبان
[edit | edit source]سیم سر
[edit | edit source]ای قوم کوچی بوته انت.
گیپتجاه
[edit | edit source]مربوتین قوم و ملت ئان
[edit | edit source]
| ||||||