Jump to content

Wp/mag/मध्यप्रदेश

From Wikimedia Incubator
< Wp | mag
(Redirected from Wp/mag/मध्धप्रदेस)
Wp > mag > मध्यप्रदेश
मध्यप्रदेश
भारतके राज्य
भारतमे मध्यप्रदेशके स्थानके अवस्थिति
भारतमे मध्यप्रदेशके स्थान
देश भारत
स्थापना१ नवम्बर १९५६
राजधानीभोपाल
बड़का नगरइन्दौर
मण्डल५१
सरकार
  राज्यपालओम प्रकाश कोहली (अति. भार)
  मुख्यमन्त्रीशिवराज सिंह चौहान (भाजपा)
  बिधानसभाद्विसदनीय (२३० सीट)
  उच्चन्यायालयमध्यप्रदेश उच्चन्यायालय जबलपुर
क्षेत्रफल
  भारतके राज्य308,245 किमी2 (119,014 वर्ग मील)
  क्रमदोसर
जनसङ्ख्या
 (२०११)[1]
  भारतके राज्य७२५९७५६५
  क्रमपचमा
  घनत्व236/किमी2 (610/मील2)
  नगरी
२,००,५९,६६६
  ग्रामीण
५,२५,३७,८९९
समयमण्डलयुटिसि+०५:३० (भारतीय मानक समय)
डाक पिन
४५xxxx-४८xxxx-४६xxxx
आइएसडी कोड९१-०७xxx
आइएसओ ३१६६ सङ्केतIN-MP
मानव विकास सूचकाङ्कबृद्धि ०.३७५ (न्यून)
साक्षरता७०.६०% (२०११)[1]
लिङ्गानुपात९३१ (२०११)[2]
आधिकारिक भाषाहिन्दी[3]
जालस्थलmp.gov.in
Symbols of
मध्यप्रदेशके
भाषाहिन्दी
जानवरबारासिंहा
पक्षीदुधराज
माछमहाशीर[4]
फूलउज्जर कमल
फलआम
गाछीबरगद

मध्यप्रदेस वा मध्यप्रदेश (अर्थ. केन्द्रीय प्रदेश) भारतके एगो राज्य हे, एकर राजधानी भोपाल हे । मध्यप्रदेस १ नवम्बर, २००० तक क्षेत्रफलके आधार पर भारतके सबसे बड़राज्य हल । ई दिन मध्यप्रदेस राज्यसे १६ मण्डल अलगे करके छत्तीसगढ़ राज्यके स्थापना होलैहल । मध्यप्रदेसके सीमा पाँच राज्यके सीमासे लगहे । एकर उत्तरदन्ने उत्तरप्रदेश, पूरुदन्ने छत्तीसगढ़, दक्खिनदन्ने महाराष्ट्र, पच्छिदन्ने गुजरात, आउ उत्तर-पच्छिदन्ने राजस्थान हे ।

खनिज संसाधनसे समृद्ध, मध्यप्रदेश हीरा आउ ताम्बाके सबसे बड़ भण्डार है। अपन क्षेत्रके 30% से अधिक वन क्षेत्रके अधीन है । एकर पर्यटन उद्योगमे बड़ी वृद्धि होलै हे । राज्य वर्ष 2010-11 ला राष्ट्रिय पर्यटन पुरस्कार जीतलै हल ।

मध्यप्रदेश मुख्य रूपसे अपन पर्यटनोला जानल जा है । माण्डू, धार, महेश्वर मण्डलेश्वर, चोली, भीमबैठका, पचमढ़ी, खजुराहो, साँची स्तूप, ग्वालियरके किला, आउ उज्जैन रीवा जल प्रपात मध्यप्रदेशके पर्यटन स्थलके प्रमुख उदाहरण है । उज्जैन मण्डलमे प्रत्येक 12 वर्षोमे कुम्भ (सिंहस्थ) मेलाके पुण्यपर्व विश्व स्तर पर प्रसिद्ध है । शिवपुरी मध्यप्रदेशके पर्यटन नगरी है ।

मध्य प्रान्त आउ बरारके छत्तीसगढ़ आउ मकराइ रियासत साथे मिलके मध्यप्रदेशके गठन कैल गेलै हल । तखनी एकर राजधानी नागपुरमे हलै । एकर बाद १ नवम्बर १९५६ के मध्यभारत, विन्ध्यप्रदेश आउ भोपाल राज्योके एकरेमे मिला देल गेलै, जखनीकि दक्षिणके मराठी भाषी विदर्भ क्षेत्रके (राजधानी नागपुर समेत) बाम्बे राज्यमे स्थानान्तरित कर देल गेलै । पहिले जबलपुरके राज्यके राजधानीके रूपमे चिन्हित कैल जा रहल हलै, परन्तु अन्तिम क्षणमे ई निर्णयके पलटके भोपालके राज्यके नवीन राजधानी घोषित कैल देल गेलै । जे कि सीहोर मण्डलके एक तहसील होव करहलै । १ नवम्बर २००० के एक बेर फिर मध्यप्रदेशके पुनर्गठन होलै, आउ छ्त्तीसगढ़ मध्यप्रदेशसे अलगे होके भारतके २६मा राज्य बन गेलै मध्यप्रदेशमे सबसे जादे वन पाएल जा है मध्यप्रदेशमे हाईकोर्ट जबलपुरमे है ।

सम्बन्धित लेख

[edit | edit source]

सन्दर्भ

[edit | edit source]
  1. 1 2 2011 Census of India
  2. List of Indian states by sex ratio
  3. "Madhya Pradesh Languages, Madhya Pradesh Tourism, Madhya Pradesh Art Culture, Madhya Pradesh Culture, Central India Tourism, Wildlife Tourism, Fairs & Festivals. Madhya Praddesh Languages, Customs, Rituals". मूल से 2018-12-09 के पुरालेखित. अभिगमन तिथि 2016-10-10. नामालूम प्राचल |dead-url= के उपेक्षा कैल गेल (सहायता)
  4. "MP declares endangered 'Mahasheer' breed as state fish".