Jump to content

Template:Wp/bal/بُنیادی دیم ۱

From Wikimedia Incubator

Template:Wp/bal/زیت کور کن

ویکی پیڈیا, تا وش آتیت!
ای یک آزاتین زانت نامه ئی است که هرکس توانت ایدا مه قاله بگینجیت.
102نویسگ موجود انت.
مروچین روچی تاریخ: Monday 3 Dey 1403 شمسی 23 December 2024 میلادی 21 Jumada al-thani 1446 قمری

بئ بلوچی زبانی ویکی پیدیایی تا وش آته ئیت

ایدا توانیت وتی مه قاله ئانه بگینجیت

روچ‌دراتین ترکستانِ اسلامین جمهوریت
روچ‌دراتین ترکستانِ اسلامین جمهوریت

روچ‌دراتین ترکستانِ اسلامین جمهوریت (ETR) (اویغوری: شەرقىي تۈركىستان ئىسلام جۇمھۇرىيىتى‎) یک ملکی اینت که به سال ۱۹۳۳ به چین ترکستان که انون ایالت سینگ کیانگ (نام داریت، تأسیس بوت. ای ملکی پایتخت کاشغری شار ات، که مروچین وختا ایالت سینگ کیانگ‌ئی مرکز اینت . ای حکومت ئا توانن که اولین فرهنگین و اجتماعین جنبش په استقلال و یک مستقلین دولتی جۆڑ کورتینی خاطرا په ایغورهان و همیرنگ په دیگه ترک تبارین قومان هنچون قرقیزان و ... که به ترکستاني تا زنده‌گی ئه کننت، بزانن. ای جمهوریت به سال ۱۹۳۴ گو هویی (چینی قوم) جنگ سالاراني حمله ئا به کاشغری شارا و آواني اتحاد اعلان گو کومیتانگ چین دولت سقوط کورت.

اردشیر بابکان ئی کسر بئ پیروزآباد پارس

«ساسانی ئان» ئی نام شه «ساسان» گیپته بوته، که اردشیر شه آیی نواسه گان اینت و داریوش سوم هخامنشی (دارایِ دارایان) ئا شه آیی پیروک ئان گوشته انت . اول اردشیر بابکان ئی کارنامه په ای هبرا ئا شاهیدی ئه دنت که ، ساسان اردشیر ئی پیس، شه پارسی ئین موبدان ات که پارس ئی استخر ی شاری آناهیتای مهبد ئی ریاست ئا بئ گردین داشت. اردشیر بئ بابک ئی دستگاه یی تا آناهیتای آچیشکده ئی موبد ، وهم شاردار و پارس ئی سیم سرانی نیگهوان ات، ولی گۆ آیی و بابک ئی نزینکی و سیادی ئا اختلاپ اینت . آ شه تاریخ زانانی شاهیدی ئا باز قه وی ئین و دلاور ئین مردی ات که آخرا اردوان پنجم اشکانی ئا بئ هورموزگانی دشتی تا شیکست داد و بئ سیم سری که وت آیرا ایران ئه گوشت بئ آی تسخیرا شرو کورت .

(گیشتیر…)
    

شه ویکی پیدیایی نوکین هبر ئان:

  • هزار سورین دست (بئ ال.) رای په نجاتا گووندوان بئ جنگی تا.
  • چابهار ئی بندر یکی شه بلوچستانی و ایرانی مزنین بندرئان اینت.
  • 'همیدیه بازار یکی شه مشهورترین و مزنترین بازاران بئ دمشق تا ااینت.
  • اوگانستان بلوچ نشین سیم سر که آدا باز بلوچ زنده گی ئه کننت ئیبارت انت شه نیمروز، هلمند، کندهار و پراه.
  • نیمروز ولایت اوگانستانی جنوب غربی تا و بلوچستانی شمالین نیمه گاه موقیئت.
  • اوگانستان بئ سال ۱۹۱۹ ئا شه انگریزستان وتی استقلال ئا گیپت.

بلوچ مردم بی یک وسیئین منتتیکه ئی تا زنده ئه کننت که ای منتیکه نام بلوچستان است. بلوچ مردمانی زبان براهوی و بلوچی اینت. بلوچ چہ اَھدیگیں زمانگان تا مروچی آسیاءِ تھا گدان نشینیءِ زندے گؤازینگا بوتگ، و چؤش کہ لھتے کلمکاراں نبشتگ "بلوچ"ءِ گالءِ معنی بزان "گدان نند" ـ اے راج اھدیگین زمانگءَ ماں عربستانءَ، دجلہ و فراتءِ کش و کرّاں و حلبءِ ملگزارانی تھا و ایرانءِ سیمسران، تبریزءَ بگر تا البرزءِ کؤہءِ دامُنءَ و تا مشھدءِ ھَند و دمگاں نندوک بوتگ ۔ مال و مالداری، و ھنچو کش و کرّءِ سیر و آبادیں ھَند و دمگان اِش جتگ و وتی زنداِش گوازینتگ ۔

بی‌قاب
بی‌قاب

اسلام یک دینی است یکتاپرستانه و شه ابراهمی دینان اینت که ای دین شه خدا نیمه گاه په انسان ئانی هدایت ورهنمایی خاتیرا دیم داته بوته ، ای دین ئی پیغمبر هزرت موهممه د سل الله ئلی و سلم است . اسلام ئی پیرو ئانه «مسلمان» ئه گوشنت.

اسلام ئی کلمه شه ئربی زبانا گیپته بوته که «س-ل-م» بئ مانایی «تسلیم بوتین»، «تسلیم و سول»، «ایتائت» و «سول» اینت و «اسلام»، ئی مانا کامیلین تسلیم‌بوتین و گردین ایشتین په خدا اینت که خدا بئ ئربی زبانی تا الله ئه گوشنت .

موچین موسولمان بئ دو مزنین مزهب ئان شیئه و سنی ئان تقسیم ئه به ینت که هر گوجام شه ای مرهبان وتی جا بئ چینکه دیگر بخشان تقسیم ئه به ینت.

بللخ خزانین جنگل بئ ماتسیام پیوخاریف دریابی تا (یارواما, استونیا)
 —  — —  —