Haftə səçınyə nıvıştəy
|
|
Leonardo di ser Pyero da Vinçi (it. Leonardo di ser Pyero da Vinçi; 15 aprel, 1452 – 2 may, 1519) - Çe Avropa İntibah devri ensiklopedik alim, riyaziyyatəkə, muhəndis, kəşfkardəkəs, rəssam, heykələkə, memar, musiqivon qıləyən nıvıştəkəse. Çe İtalya İntibahi rəmz hisob bə "Universal Odəm" (ing. Homo Universale) tipi ən məşhurə numayəndəy. Əv Messer Pyero nom bəğanun məsləhətəkə de Katrina nominə soyə diyovıjə kinə niqahiku bə kəno əğıl bıə, çe İtalya Florensiya şəhərədə bə dınyo omə. Çe nıvışte elmi sirron Verokkiya nominə alimiku umutedə çəğın Vinçi kamə vaxtədə ım sahədə ıştə məllimiku ve zındə. Iştə umri sıftə soronədə çe Florensiya kali sarayonədə jimon kardedə əyo ve kəşfon kardedə. Hiç ki əçəy ım kəşfon dərəsedəni. Əv 1516 inə sorədə çe Fransa kral Françiskaku dəvət səydə çəğın əv bə Fransa kuç kardedə det bə marde əyo jimon kardedə. Bənə "İntibahi inson"-i prototip həmməkəsi çok zınəda Vinçi bə elmi əçəy həvəs de istedadi əy çe intibah devri əsos alimonədə qıləy kardedə. Əy çe həmmə devron ən çokə rəssam hisob kardedən. Çe da Vinçinin rəsm əsəronədə ən məşhuron təkrarnıbə çe Mona Liza portret de Oxonnə Şəm əsəre. İ qılə çe Mikelanjelo "Çe Odəmi Ofayə be" əsər ım əsəron bərobər qəte bəbe. Çe da Vinçi kəşə "Vitruvian İnson" əsərən ım əsəron oxşəş doydə.
(bə dumo dəvard...)
|
Zındəyon?
|
- "Titanik"i film "Titanik"i ıştənisən boho bə sə omə.
- Dınyoədə ən ğədimə universiteti əsos 989-nə sorədə noə Misiri əl-Əzhər universitetie.
- 1893-nə sordə Rusiyədə çay kaşte binonoe buə.
- Atakama daşti kali vıronədə 400 sorisə bəpe vaxte ki,voş voyedəni.
- Sıkardədə dəkıriyə, dəbovniədə isə peğıjiə yegonə bərkə çism almoze.
- Jenon takardə kəpot 1400 sor çimi bənav bəməlomə.
- Şımə ıştənpərədə pəriyədə şımə mu 2 kərə rə dıroz bedə.
- Bə “Coca-Cola” ranq ümjən nıkən əv havz bəbe.
- Be dandonə muş i qılə cüyə həyvone cüye.
- "Avşumə əntər"-i qırd dıjdə qılə bolo 12 sm,qoniş 170 ğr bedə.
- Enişdeyin nıvışte və handesə ve, fikkardəbe.
- Ğədim Romədə şişədə hozo kardə ğabon telə inən nığəku boho bedəbe.
|
Ruji səçınyə şəkil
|
 Mikelancelo. Çı Intibah Devri Heykəl Mikelancelo. Çı Intibah Devri Heykəl. İntibah devr ijən Renesans (fr. Renaissance, ital. Rinascimento - "Tojə bə dınyo ome") - Çı Avropa fərhəngi tarixədə, çı miyonə sasor ijən nüyə devri fərhənqi miyonədə qılə mərhələ bə Həşinıştə de Dılə Avropa XIVsasori əvvəl XVI sasori oxo əhatə kardedə. İntibah sıxani çı italyanon humaniston nıştəşone (Corcio Vazari). Bəy ısətnə məhnə XIX sasosri fransız tarixəkə Jül Mişle doaşe. Adam Mets ğeyd kardəşbe bəp çı Avropa İntibah Devr sıxan de Mısılmonon İntibah Devri sıxani i vırədə bınıvışton.( bə dumo dəvard...) |
|
Tarixədə ımrüj
|
|
29 may
- 363 — Çe Roma imperator Yulian (Julian) bə Sasani ləşqəri ğalib omeydə.
- 1453 — Sultan II Mehmedi rəhbərəti jiyo Osmani ləşqər İstanbuli fəth kardedə, demiyən bə Bizans devləti oxo beşeydə.
- 1727 — II Pyotr çe Rusiya çar beydə.
- 1848 — Viskons çe AİŞ-i ştat beydə.
- 1924 — İspaniyədə Rayo Vallekano (Madrid) klubi binovrə noə beydə.
|
Vıjniə məqalə
|
|
Ernesto Gevara Çe (isp. Ernesto Che Quevara; 14 iyun 1928 – 9 oktyabr 1967) — Argentiniyəvoje masrksist- inqlabəkə siysətəvon. De Fidel Kastro bə i co Kuba və iyən beunəlxəlğ inqlabi lıvemoni sərdarondə bə. Nomədəş bə “Çe “poə çı Kuba partizanon zıvono bəy doə bə. Im sıxan çı arqentinavıjon qəvədə bənəy nezə dusti bə sə dəşe bedə.Ernesto Qevara ispaniyə iyən irlandiyə bınəku bə xıyzoni 5 qılə əğılonədə həməysə yoltəye.Əv çı Arqentina Roosario nomədə şəhərədə moəmo bə. Çəy movardəruji barədə nıvıştəbə uspurnomədə movardərujış 14 maye. Çı Qevara ənkə Patrik Linç 1715-nə sori çı İrlandiyə Qauley nomədə vırədə çı moəmo bə. Əv çı İrlandiyaku beşə bə İspaniya Bilbabo nomədə şəhər,çəyoən bə i sə bə Arqentina poş noəşe. Çı Qevara ənkə Fransisko Linç 1817-nə,nənəş Ana Linç 1868-nə sori moəmo bən.Qauley Ana Linçi zoə iyən çı Çe pə Emesto Qevara Linç 1900-nə sori çı moəmo bən. Qevara Linç 1927-nə sori de Selia de la Serna Lyosa kəxıvand bedən. Çəvədə se zoə,dıqlə kinəş bedəşe. Qevara əğılətico bı çəpliə xıyzonədə deştə tikəyən çəpəfaməti səçınyə bedəbe. Diəməkə ki əv tanqənəfəs bey astmə noxəşiş hestışe vitemonədə ve çokə vərzışkorbe.Bəçəy jıqo xosiyəti diə məkə,əv çı reqbi hənəki xaxanədə əbi. Bənəy ələvuşi hənək əkəy.Hejo bı koyro əy de “ Fuser”( ziyodə harın hənək karde çəmış hestbeşe Əəve bəy “El Furibundo” sıxan bə.Əçəy moə fəmiliyə “Sema”-ku pesoxtəşonbe) nomədə ləğəbi zındəbin.
(bə dumo dəvard...)
|
|
