Wt/zea/kieke
Zeêuws
[edit | edit source]Etymologie
[edit | edit source]Van Middelnederlands kiken. Vaddere afkomst onbekend; 'n bevredigende uutleg is nog noôit gegeve. Meedat 't 'n sterk werkwoôrd is, zou je toch dienke dat 't a vreêd oud is. In 't Oudvries bekend as kikia; vindplekken in vadder verwante taelen kunne me toeschrieve an ontlênienge uut 't Nederlands of Nedersaksisch/Platduuts.
Omschrievienge
[edit | edit source]kieke
- actief ergest nae zieë, de blik ergest op richte
Uutspraek
[edit | edit source][ˈkikə]
Vervoegienge
[edit | edit source]| infinitief | kieke(n) | |
| gerundium | te kieken(e) | |
| tegewoordigen tied | ik kiek | oôns kieke(n) |
| jie kiek(t) (kieke) | julder kieke(n) | |
| 'ie kiek(t) | 'ulder kieke(n) | |
| flejen tied | ik, jie, 'ie keek | oôns, julder, 'ulder keke(n) |
| gebieënde wieze | kiek(t) | |
| onvoltoôid deêlwoôrd | kiekende | |
| voltoôid deêlwoôrd | ei (g)ekeke(n) | |
| Ziet vò details en verschillen tussen de Zeêuwse dialecten 't artikel Zeêuwse grammaotica op Wikipedia. | ||
Opmerkienge: d'n imperatief kiek oôr dikkels as tussenwerpsel gebruukt, ok in vaste verbindiengen as kiek dae en kiekt is 'ier.
Saemenstelliengen
[edit | edit source]Uutdruksels
[edit | edit source]- Kieke of a je uut 'n zak geschud bin, vreêmd stae kieke
Varianten
[edit | edit source]- kieken in Zeêuws-Vlaendere en op oôstelijk Zuud-Beveland
Ontlêniengen in aore taelen
[edit | edit source]- kiki Berbice-Nederlands
- ke, kik, ki Neger'ollands
- kik Maegdeneiland-Creooliengels
- kika Skepi
Vertaeliengen
[edit | edit source]Vertaeliengen
|
|
Bronnen
[edit | edit source]- Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 432-3
- Nicoline van der Sijs (2010, saemenstellienge), Etymologiebank
- Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'kijken'