Wp/isv/Švejcarija
| něm.: Schweiz; fr.: Suisse; ital.: Svizzera; romanš.: Svizra | |
 | |
 | |
| Obča informacija | |
|---|---|
| Polna nazva | Švejcarska konfederacija |
| Himn | "Švejcarsky psalm" |
| Glavny grad |
|
| Najbolši grad | Curih |
| Služebne jezyky | |
| Državna forma | federalna parlamentska republika |
| Statistika | |
| Plošča | 41 285 km² (132.) |
| Naseljeńje | |
| Valuta | švejcarsky frank (CHF) |
| Časova zona | |
| Kod ISO 3166 | CH |
<mapframe> problems:
| |
| Koordinaty: Template:Wp/isv/Coord | |
Švejcarija, služebno Švejcarska konfederacija, jest država bez izhoda k morju v Centralnoj Evropě. Graniči s Italijeju na jugu, Francijeju na zapadu, Němcijeju na sěveru i Avstrijeju i Lihtenštejnom na iztoku. Površina Švejcarije jest 39997 km², večinstvo ktoroj nahodi se na Alpah. V Švejcariji živut 8.5 milionov ljudij, i večinstvo ljudij živut na ravninah kolo Alp. Faktičny glavny grad Švejcarije jest Bern, najljudny grad jest Curih.
Osnovańje Staroj Švejcarskoj konfederacije odnosi se k pozdnomu Srědnevěčju, kogdy švejcarske kantony dosegnuli reda izigranij protiv Avstrije i Burgundije. Nezaležnost Švejcarije od Svetoj Rimskoj imperije byla poznanoju v Vestfalskom dogovoru 1648 goda. Od Reformacije 16. stolětja Švejcarija podtrimaje silnu politiku vojennoj nevtralnosti. Ona ne učestvovala v nijednoj vojně s 1815 goda i ne pristupila do Organizacije sjedinjenyh narodov do 2002 goda. Tym ne menje, Švejcarija imaje aktivnu vněšnju politiku i često učestvuje v mirnyh procesah po světu.
Švejcarija jest federalna parlamentska republika. Grady Švejcarije sut dom mnogym medžunarodnym organizacijam: Světova trgova organizacija, Světova zdravstvena organizacija, Organizacija sjedinjenyh narodov, FIFA. Švejcarija imaje 4 služebnyh jezyka: němečsky, francuzsky, italijansky i romanšsky. Valuta Švejcarije jest švejcarsky frank.
Nazva
[edit | edit source]Slovo «Švejcarija» proizhodi od nemečskogo Schwiizer, «žitelj kantona Švic», jednogo iz prvyh kantonov Švejcarskoj konfederacije. Švejcarci stali koristati taku samonazvu poslě Švabskoj vojny 1499 goda.
Švejcarska konfederacija imaje nazvy na 4 služebnyh jezykah:
- něm.: Schweizerische Eidgenossenschaft
- fr.: Confédération suisse
- ital.: Confederazione Svizzera
- romanš.: Confederaziun svizra
Na monetah i markah Švejcarije koristajut latinsku služebnu nazvu državy, Confoederatio Helvetica, odtud takože proizhodet ISO-kody Švejcarije.
Administrativno děljeńje
[edit | edit source]Švejcarija děli se na 26 krajin:
- Curih
- Bern
- Lucern
- Uri
- Švic
- Obvaljden
- Nidvaljden
- Glarus
- Cug
- Frajburg
- Zoloturn
- Bazelj-Štadt
- Bazelj-Land
- Šafhauzen
- Apenzelj-Auseroden
- Apenzelj-Ineroden
- Sankt-Gallen
- Graubjunden
- Argau
- Turgau
- Tesin
- Vadt
- Valis
- Nojenburg
- Genf
- Jura
Iztočniky
[edit | edit source]- ↑ "Bevölkerungsbestand am Ende des 2. Quartal 2019" [Recent monthly and quarterly figures: provisional data] (XLS) (official statistics) (na němečskom, na francuzskom, i na italijanskom). Neuchâtel, Switzerland: Swiss Federal Statistical Office (FSO), Swiss Confederation. 19 septembra 2019. 1155-1500. Data dostupa: 20 septembra 2019.
- ↑ Template:Wp/isv/Cite report
Vněšnje linky
[edit | edit source]- Tutoj članok imaje prěvod iz članka "Switzerland" v Vikipediji na anglijskom (spis avtorov; dozvoljeńje CC BY-SA 4.0).