Wp/cnr/Gojko Kastratović
Gojko Kastratović, crnogorski reditelj, producent i priznati televizijski stvaralac.[1]
Biografija
[edit | edit source]Gojko P. Kastratović je rođen u Beranama 22. juna 1938. godine. Osnovnu školu i gimnaziju završio je u Beranama, a Fakultet dramskih umjetnosti u Beogradu, odsjek za filmsku i TV organizaciju.
Bio je asistent, pomoćnik režisera i režiser druge ekipe u filmovima Veljka Bulajića „Bitka na Neretvi“, „Sarajevski atentat“, „Čovjek koga treba ubiti“, „Veliki transport“.
Režirao je dokumentarne filmove „Evanđelje zla“ o logoru Jasenovac, koji je vidjelo preko milion posjetilaca spomen područja. „Sili u inat“ prikazuje obnovu porušene Crne Gore od katastrofalnog zemljotresa i „Nenadna“, o porušenoj Crnoj Gori u zemljotresu. Dokumentarna emisija „Tragom pismenosti“, prezentuje pismenost u Crnoj Gori od samih početaka do Miroslavljevog jevanđelja, a nadahnuti film „Lovćenske vile“ govori o crnogorskim heroima.
Realizovao je i biografske filmove „Jovan Tomašević“, „Vojvoda Miljan Vukov“, „Iguman Mojsije Zečević“.
Poetske vizije i sanjarske dubine Petra II Petrovića Njegoša i poeziju pjesnika Branka Banjevića i Ratka Vujoševića interpretirao je u emisijama: „Luča Mikrokozma“, „Napuklo srce“ i „Au revoir Montenegro“.
Po istoimenoj noveli i u adaptaciji Mihaila Lalića, realizovao je igrani TV film „Pusta zemlja“.
Na osnovu izvoda iz sudskih zapisnika režirao je igranu dokumentarnu televizijsku dramau „Suđenje đeneralu Vešoviću“, a po svom tekstu režirao je TV dramu „Baraba“.
Scenarista je i režiser dokumentarne TV hronike „Crna Gora XX vijeka u filmskim dokumentima“, u deset četrdeset minutnih epizoda. Ova TV serija je upečatljiva interpretacija crnogorske prošlosti date kroz filmske zapise od prve sačuvane žurnalske storije – Vjenčanje kraljice Jelene u Rimu – koja je snimljena samo devet mjeseci poslije izuma filmske kamere, pa do kraja 80-tih godina, što predstavlja svojevrstan stvaralački poduhvat.
Artističkim manirima dokumentarne objektivizacije, relizovao je i kultnu TV seriju u sedam tridesetminutnih epizoda „Glasoviti crnogorski junaci“.
Posebno treba istaći TV seriju u osam epizoda „To je Crna Gora“, u kojoj je prezentovana crnogorska kulturna baština od praistorije do 90-tih godina minulog vijeka.
Iz vizure izvanjca umjetnika, naučnika i putopisca, impresivno je data slika Crne Gore, skoro od jednog vijeka, u seriji „Tuđinci i izvanjci o Crnoj Gori“, u sedam epizoda po trideset minuta, a u serijalu „Skadarsko jezero“ od četiri epizode opisane su opšte karakteristike i ambijentalne ljepote jezera i njegovih naselja, sa naglaskom na sakralne spomenike kulture iz Balšićkog perioda sa legendom o Kralju Vladimiru.
Istorija crnogorske pravoslavne crkve argumentovano je prezentovana u seriji „Cetinjska mitropolija“ u pet epizoda.
Politička zbivanja u Crnoj Gori od žabljačkog ustava do referenduma, na upečatljiv način, prikazana su u serijalu „Od referenduma do referenduma“ u sedam epizoda sa dosta nepoznatih istina. Režiser Kastratović realizovao je i hvale vrijedan serijal „Sto godina Elektroprivrede“, kao i dokumentarni film „Sto godina crnogorskog vazduhoplovstva“.
U posljednjoj dokumentarnoj TV seriji „Dinastija Petrović Njegoš“, predstavljeni su portreti vladara u sedam epizoda ove dinastije, u kojima se promovišu najnoviji istoriografski podaci za period od 221 godinu, koliko je vladala ova dinastija. Isticanjem ličnog pečata i političkog personaliteta svakog vladara, pruža se jasna slika ovog perioda koji je temelj modernog crnogorskog društva.
Kastratović je bio producent i izvršni producent igranih i dokumentarnih filmova Avale filma: „Mi nismo anđeli“, „Zaboravljeni“, „Kuća pored pruge“, „Kako je propao rok en rol“, „Uvod u drugi život“, „Lajbah“, kojih se gledaoci i danas rado sjećaju.
Autor je prve knjige „Istorija crnogorskog filma“, u izdanju CID-a iz Podgorice i knjiga „Crnogorska kinematografija i filmovi o Crnoj Gori“ u izdanju DOB-a iz Podgorice, i detaljne „Filmografije crnogorske kinematografije i filmova o Crnoj Gori“, u izdanju CNB „Đurđe Crnojević“ na Cetinju.
Kastratović je bio pomoćnik direktora Televizije Titograd za proizvodnju programa od 1977. do 1987. godine, i pomoćnik direktora Avala film za filmsku proizvodnju domaćeg filma u Beogradu 1987-1999. godine.
Osnivač je i prvi direktor Crnogorske kinoteke od 2000-2007. godine.
Bio je član Upravnog odbora Fondacije „Sveti Petar Cetinjski“, PEN kluba, Matice crnogorske, Nacionalnog Savjeta za kulturu, A - Prava Montenegro, organizacije za ostvarivanje prava filmskih producenata u Crnoj Gori.
Bio je i predsjednik Udruženja filmskih radnika Crne Gore, član Predsjedništva Saveza udruženja filmskih radnika SFRJ i član Skupštine i Predsjedništva Festivala jugoslovenskog igranog filma u Puli.
Preminuo je u Beogradu nakon kratke bolesti 20.03.2018, u 80-toj godini života.[2][3]
Priznanja
[edit | edit source]Dobitnik je prvog priznanja Crnogorske kinoteke, nagrade ,,Ratko Đurović“, za izuzetan doprinos očuvanju crnogorske i svjetske filmske baštine
2014. godine dobio je Trinaestojulsku nagradu[4], a u januaru 2017. godine stekao je status istaknutog kulturnog stvaraoca.
Djela
[edit | edit source]Kao producent
[edit | edit source]- Mi nismo anđeli (1992.)
- Kako je propao rokenrol (1989.)
- Zaboravljeni (1988.)
- Početni udarac (1990.)
- Goli život (1990.)
- Bolji život (1989.)
- Laibach:Pobeda pod suncem (1988.)
- Tajna manastirske rakije (1988.)
- Kuća pored pruge (1988.)
Asistent režije i režiser
[edit | edit source]- Bitka na Neretvi (1969)
- Veliki transport (1983.)
- Sarajevski atentant (1968..)
- Čovjek koga treba ubiti (1979.)
- Veliki transport (1983.)
- Pusta zemlja (1981.)
Režiser dokumentarnih filmova
[edit | edit source]- Evanđelje zla (1973.)
- Sili u inat
- Bitka na Neretvi
- Jovan Tomašević
- Vojvoda Miljan Vukov
- Iguman Mojsije Zečević
- Lovćenske vile
TV serije/emisije (dokumentarne)
[edit | edit source]- Nenadna
- Tragom pismenosti
- Luča Mikrokozma
- Napuklo srce
- Au revoir Montenegro
- Crna Gora XX vijeka u filmskim dokumentima
- Glasoviti crnogorski junaci
- To je Crna Gora
- Tuđinci i izvanjci o Crnoj Gori
- Skadarsko jezero
- Cetinjska mitropolija
- Od referenduma do referenduma
- Sto godina Elektroprivrede
- Sto godina crnogorskog vazduhoplovstva
- Dinastija Petrović Njegoš
TV film/drama
[edit | edit source]- Pusta zemlja
- Suđenje đeneralu Vešoviću
- Baraba
Knjige
[edit | edit source]- Istorija crnogorskog filma[5]
- Crnogorska kinematografija i filmovi o Crnoj Gori[6]
- Filmografije crnogorske kinematografije i filmova o Crnoj Gori[7]