Wt/zea/op
Zeêuws
[edit | edit source]Etymologie
[edit | edit source]Over Middelnederlands op en Oudnederlands up van Oergermaons *upp(a). Nie dujelijk of en wae dan de verwantschappen mee aore Indo-Europese vòzessels; klankwetten of groôt beteikenisverschil stae zukke verbindiengen in de wegt.
Omschrievienge
[edit | edit source]op
- biewoord om'ôge
- biewoord laege, glad verbruukt
- vòzessel boven, 'n plekke ergest boven innemende; in biezondere uutdruksels as
- op 'n durp (mae in 'n stad)
- op de gank (nessens in de gank)
- vòzessel rekenieng 'ouwende mee
- ’k È gin aerepels op je gescheld
- vòzessel nae, in uutdruksels as dag op dag, jaer op jaer
- vòzessel minus, op ... nae (in priezen): negen stuver op 'n cent, 44 cent
- vòzessel omster, as in op z'n 'ardst schreêuwe
- as deêl van saemengestelde werkwoôrden: ziet bie op-
Uutspraek
[edit | edit source][ɔp]
Uutdruksels
[edit | edit source]- op en an
- op en op, glad opgebruukt
- op en tekort, te weinig
- op in 't onderste, mee d'n onderkant boven
- 't nie è op, wat of iemand nie moete; ok: d'r nie op weze
- (wat) nie op kunne, nie goed kunne bevatte
- spreke op, spreke van, praote over, bedoele
- op d'n boek stae, schulden è
- op d'n vrimden, buten jen eigen plekke
- op regel, op orde (van diengen die geschikt moete ôre, zòas boeken)
Ontlêniengen in aore taelen
[edit | edit source]- hopu Berbice-Nederlands
- op, hoppo, hōpō Neger'ollands
- hopo Maegdeneiland-Creooliengels
- opo Sranantongo
Vertaeliengen
[edit | edit source]Vertaeliengen
Bronnen
[edit | edit source]- Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 655-6
- Nicoline van der Sijs (2010, saemenstellienge), Etymologiebank
- Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'op'