Wt/zea/bange
Zeêuws
[edit | edit source]Etymologie
[edit | edit source]Uut be- en Middelnederlands anghe 'benauwd, bange'. Be- is 'ier niks as 'n versterkend element. Verwant mee angst en eng. Oôrsproenkelijk in d'n datief: dat is mi banghe. Mee 't verdwienen van vee onpersoônlijke constructies in 't Vroegnieuwnederlands wier ok dit uutdruksel nae de nominatief omgeklapt.
Omschrievienge
[edit | edit source]bange bievoegelijk naemwoôrd
- kort van aesem, deu 'n gebrek of ziekte, 't weêr, zwaere inspannienge, verpeste lucht of nog om 'n aore reden
- benauwd, vol mee angst Walchers, Zuud-Bevelands, Zeêuws-Vlaonderen, altoos nessens benauwd
- mee 'n bange maekende lucht
- Me zaete mee vuven in dat kaemertje, 't wier d'r nae drie uren wè 'n bitje bange.
- slecht, misselijk
- werkwoôrd in 't uutdruksel 'ange en bange
Opmerkienge: deu Nederlandsen invloed kan bang(e) ok in de rest van 't Zeêuwse taelgebied in de tweêde beteikenisse vòkomme.
Uutspraek
[edit | edit source][ˈbɑŋə]
Verbugienge
[edit | edit source]bangen m, bangs partitieve genitief
- Trappen van vergliekienge
Vervoegienge
[edit | edit source]Komt dienkelijk nie in vervoegde vurm vò.
Saemenstelliengen
[edit | edit source]Aore vurmen
[edit | edit source]Vertaeliengen
[edit | edit source]kort van aesem
Bronnen
[edit | edit source]- Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 58
- Nicoline van der Sijs (2010, saemenstellienge), Etymologiebank