Wt/mnc/abka

manju hergen -i ubaliyambuha fiyelen be, ubade tuwaki.

---

manju gisun

niohon abka

manju hergen

ᠠᠪᡴᠠ

mudan

• (alcuka mudan) IPA: /avkˈa/
  
• (beging mudan) IPA: /abkˈa/
  
• (sibe gisun) IPA: /ˀafqaˑ/
• (balan mudan) IPA: /apˈkˈa/
• (ilan boo ba -i gisun) IPA: /ˈɑvqʰə/, /ˈɑpqʰə/

gebsun

ᠠᠪᡴᠠ (abka)

1.

• 1771, abkai wehiyehe hūwangdi, han -i araha nonggime toktobuha manju gisun -i buleku bithe, ujui debtelin, p.136(PDF)/p.2

ᡠᠮᡝᠰᡳ
ᡩ᠋ᡝ᠋ᠨ
ᡨᡠ᠋ᠮᡝᠨ
ᠵᠠᡴᠠ
ᠪᡝ
ᡝᠯᠪᡝᡥᡝᠩᡤᡝ
ᠪᡝ᠈
ᠠᠪᡴᠠ
ᠰᡝᠮᠪᡳ᠉

umesi den tumen jaka be elbehengge be, abka (nikan gisun: 天) sembi.

• 1779, ememungge, manju -i yargiyan kooli, ujui debtelin, p.7(PDF)/p.5 :中华书局 ISBN: 978-7-10-105626-6:

ᠸᡝᡳ᠌ᡥᡠ
ᠪᡠᡶ᠋ᡳ᠈
ᡝᡵᡝ
ᠪᡳᡵᠠ
ᠪᡝ
ᠸᠠᠰᡳᠮᡝ
ᡤᡝᠨᡝ
ᠰᡝᡶ᠋ᡳ᠈
ᡝᠮᡝ
ᡠᡨ᠌ᡥᠠᡳ
ᠠᠪᡴᠠ
ᡩ᠋ᡝ᠋
ᠸᡝᠰᡳᡴᡝ᠉

weihu bufi ere bira be wasime gene sefi, eme uthai abka de wesike.

乃與一舟順水去即其地也言訖忽不見

乃与一舟顺水去即其地也言讫忽不见

daljingga justan (gebsun 1)

• ᡩ᠋ᡝ᠋ᡵᡤᡳ
  ᠠᠪᡴᠠ (dergi abka)
• ᠨᡳᠣᡥᠣᠨ
  ᠠᠪᡴᠠ (niohon abka)
• ᡤᡝᠩᡤᡳᠶᡝᠨ
  ᠠᠪᡴᠠ (genggiyen abka)
• ᠠᠪᡴᠠ
  ᡶ᠋ᡠᠨᡩᡝ᠋ᡥᡠᠨ (abka fundehun)
• ᠠᠪᡴᠠᠨᠠ (abkana)
• ᠠᠪᡴᠠ
  ᠨᠠ (abka na)
• ᠠᠪᡴᠠ
  ᠪᡝ
  ᡤᡳᠩᡤᡠᠯᡝᡵᡝ
  ᠶᠠᠮᡠᠨ ᠊ᡳ
  ᠠᠯᡳᡥᠠ
  ᡥᠠᡶᠠᠨ (abka be ginggulere yamun -i aliha hafan, nikan gisun: 欽天監監正/钦天监监正)
• ᠠᠪᡴᠠ
  ᠪᡝ
  ᡤᡳᠩᡤᡠᠯᡝᡵᡝ
  ᠶᠠᠮᡠᠨ ᠊ᡳ
  ᡳᠯᡥᡳ
  ᡥᠠᡶᠠᠨ (abka be ginggulere yamun -i ilhi hafan, nikan gisun: 欽天監監副/钦天监监副)
• ᠠᠪᡴᠠᡳ (abkai)
• ᠠᠪᡴᠠᡳ
  ᠪᡠᡨᡝ᠋ᠨ (abkai buten)
• ᠠᠪᡴᠠᡳ
  ᠪᡳᡵᠠ (abkai bira)
• ᠠᠪᡴᠠᡳ
  ᠪᠣᠴᠣ (abkai boco)
• ᠠᠪᡴᠠᡳ
  ᡨᡝ᠋ᠨ ᠊ᡳ
  ᡠᠰᡳᡥᠠ (abkai ten -i usiha)
• ᠠᠪᡴᠠᡳ
  ᡧᡠᡵᡩᡝ᠋ᠵᡝᠨ
  ᡠᠰᡳᡥᠠ (abkai šurdejen usiha)
• ᠠᠪᡴᠠᡳ
  ᠸᡝᡥᡳᠶᡝᡥᡝ (abkai wehiyehe, nikan gisun: 乾隆)

2. abkai gurun.

• 1822, Stepan Vaciliyevich Lipovtsov, musei ejen isus heristos -i tutabuha ice hese, mattei -i ulaha songkoi, p.11(PDF)/p.10, 6:9-10

ᠰᡠᠸᡝ
ᡩᠠᠮᡠ
ᡨᡠ᠋ᡨ᠌ᡨᡠ
ᠵᠠᠯᠪᠠᡵᡳᠮᡝ
ᠪᠠᡳ᠌ᠰᡠ᠈
ᠠᠪᡴᠠ
ᡩ᠋ᡝ᠋
ᠪᡳᠰᡳᡵᡝ
ᠮᡠᠰᡝᡳ
ᠠᠮᠠ᠈
ᠠᠮᠠ ᠊ᡳ
ᠴᠣᠯᠣ
ᡤᡳᠩᡤᡠᠯᡝᠮᡝ
ᡨᡠ᠋ᡴᡳᠶᡝᡴᡳᠨᡳ᠈
ᠠᠮᠠ ᠊ᡳ
ᡤᡠᡵᡠᠨ
ᡝᠩᡤᡝᠯᡝᠨᠵᡳᡴᡳᠨᡳ᠈
ᠠᠮᠠ ᠊ᡳ
ᡥᡝᠰᡝ
ᠠᠪᡴᠠ
ᡩ᠋ᡝ᠋
ᠶᠠᠪᡠᠪᡠᡵᡝ
ᠰᠣᠩᡴᠣᡳ
ᠨᠠ
ᡩ᠋ᡝ᠋
ᠶᠠᠪᡠᠪᡠᡴᡳᠨᡳ᠉

suwe damu tuttu jalbarime baisu, abka de bisire musei ama, ama -i colo gingguleme tukiyekini, ama -i gurun enggelenjikini, ama -i hese abka de yabubure songkoi na de yabubukini.

daljingga justan (gebsun 2)

ᠠᠪᡴᠠᡳ
ᡤᡠᡵᡠᠨ (abkai gurun)

3. enduri.

• 1779, ememungge, manju -i yargiyan kooli, ujui debtelin, p.7(PDF)/p.5 :中华书局 ISBN: 978-7-10-105626-6:

ᡝᠮᡝ
ᡥᡝᠨᡩᡠ᠋ᠮᡝ᠈
ᠵᡠᡳ
ᠰᡳᠮᠪᡝ
ᠠᠪᡴᠠ
ᡶᠠᠴᡠᡥᡡᠨ
ᡤᡠᡵᡠᠨ
ᠪᡝ
ᡩᠠᠰᠠᠮᡝ
ᠪᠠᠨᠵᡳᡴᡳᠨᡳ
ᠰᡝᠮᡝ
ᠪᠠᠨᠵᡳᠪᡠᡥᠠᠪᡳ᠈
ᠰᡳ
ᡤᡝᠨᡝᡶ᠋ᡳ
ᡶᠠᠴᡠᡥᡡᠨ
ᡤᡠᡵᡠᠨ
ᠪᡝ
ᡩᠠᠰᠠᠮᡝ
ᡨ᠋ᠣᡴ᠋ᡨ᠋ᠣᠪᡠᠮᡝ
ᠪᠠᠨᠵᡳ
ᠰᡝᠮᡝ
ᡥᡝᠨᡩᡠ᠋ᡶ᠋ᡳ᠈
ᠠᠪᡴᠠ ᠊ᡳ
ᡶ᠋ᡠᠯᡳᠩᡤᠠᡳ
ᠪᠠᠨᠵᡳᠪᡠᡥᠠ
ᡨᡠ᠋ᡵᡤᡠᠨ
ᠪᡝ
ᡤᡳᠶᠠᠨ
ᡤᡳᠶᠠᠨ ᠊ᡳ
ᡨᠠᠴᡳᠪᡠᡶᡳ᠈

eme hendume, jui simbe abka facuhūn gurun be dasame banjikini seme banjibuhabi, si genefi facuhūn gurun be dasame toktobume banji seme hendufi, abka -i fulinggai banjibuha turgun be giyan giyan -i tacibufi,

母告子曰天生汝實令汝以定亂國可往彼處將所生緣由一一詳說

母告子曰天生汝实令汝以定乱国可往彼处将所生缘由一一详说

• ???, ememungge, mengdzi bithe, fejergi, ningguci debtelin, p.117(PDF)/p.58

ᡨᡠ᠋ᡨ᠌ᡨᡠ
ᠠᠪᡴᠠ᠈
ᠠᠮᠪᠠ
ᡨᡠ᠋ᡧᠠᠨ
ᠪᡝ
ᡨᡝ᠋ᡵᡝ
ᠨᡳᠶᠠᠯᠮᠠ
ᡩ᠋ᡝ᠋
ᠠᡶᠠᠪᡠᡴᡳ
ᠰᡝᠮᠪᡳᡥᡝᡩᡝ᠋᠈

tuttu abka, amba tušan be tere niyalma de afabuki sembihede,

故天將降大任於是人也

故天将降大任于是人也

---