Wt/zea/verke
Zeêuws
[edit | edit source]
Etymologie
[edit | edit source]Over Middelnederlands verken van Oudnederlands ferkīn, verkleinwoôrd van *fare, wat-a van Oergermaons *farhaz komt. Afgeleid van d'n Indo-Europese wortel *perḱ- 'delve', 'vroete' en zòdoende verwant mee veure.
't Waegenmaekersinstrument: van stekelverke, daer-an d'uutsteeksels op 't iezder an doeë dienke.
Omschrievienge
[edit | edit source]verke o
- even'oevige zoogbeêste (Sus scrofa domesticus), die-a om z'n vleis g'ouwe oôr
- slechte mens
- scherp passermes om dompen in 't 'out te maeken
- fiches gebruukt bie 't kienen
Uutspraek
[edit | edit source][ˈvɛˑr(ə)kə]
Verbugienge
[edit | edit source]verken, verkes, verkens meêrvoud; verkje, verkentje verkleinwoôrd
Saemenstelliengen
[edit | edit source]Uutdruksels
[edit | edit source]- Van 't verke ete, verkesvleis ete, veraol van j'n eigen slacht
- Hie lust van 't 'êle verke, 'ie lust aolles Goerees, Flakkees
- ’t Verke deur'ouwe, 't verke an'ouwe toet diep in de winter (in plekke van 't in november te slachten)
- A'k koest (keu) roepe, bedoel ik aolle verkens, julder moete je aollemaele angesproke voele
- Kleine versjes è ok ôren, kiekt uut wat je zeit as d'r kinders bie bin
- Slaope as 'n verke, diepe slaope
Varianten
[edit | edit source]- vaarke Menheerse-Sommelsdiek
- verken veraol Zuud-Bevelands
Synoniemen
[edit | edit source]- keu (bet. 1)
Beteikenisverwant
[edit | edit source]Ontlêniengen in aore taelen
[edit | edit source]Ok 't 'Ollandse varke(n) komt in anmerkienge as bron.
Vertaeliengen
[edit | edit source]Ziet bie keu.
Bronnen
[edit | edit source]- Dr. Ha.C.M. Ghijsen (red.), Woordenboek der Zeeuwse Dialecten. Van Velzen, Krabbendieke, 1964, ¹⁰1998: blz. 1046-7
- Nicoline van der Sijs (2010, saemenstellienge), Etymologiebank
- Nicoline van der Sijs (2015, saemenstellienge), Uitleenwoordenbank bie 't trefwoôrd 'varken'