Wp/rif/Tamaziɣt

From Wikimedia Incubator
< Wp‎ | rif
Wp > rif > Tamaziɣt
Mani ssawalen Tamaziɣt di Tamazgha.

Tamaziɣt ictt (yatt) n tutlayt zi tutlayin n ifriqya idrn,sawaln zis imaziɣn ntnin d-imzdaɣ n ẓlmḍ n ifriqya (tamazɣa) di 9 n tmura, lmɣrib dzayr tuns libya muriṭnya miṣⵕa (siwa) d ẓlmḍ n mali d ẓlmḍ n nnijr d ẓlmḍ n burkina fasu llan sin n lmlayn imzwagn imaziɣn isawaln s tmaziɣt di tmura n uruba d amirika d kanada,

Tamaziɣt niɣ (Tamazight, ⵜⴰⵎⴰⵣⵉⵖⵜ) d tutlayt Tutlayin Tafrusyanin ssawalen tt Imaziɣen, imezdaɣ n Tafrikt ugafa (niɣ Tamazɣa) di tmura n Umarruk, Dzayer, Libya, Tunes, Muritanya, amda n Siwa di Miṣṛa (Igibet), Mali, Nijer, d Burkina Fasu.

Tira nnes llant s isekkilen n Tifinaɣ, s isekkilen Ilatinen, niɣ s isekkilen Aɛraben.

Llan jar 25 d 35 melyun n iwdan ay issawalen tutlayt Tamaziɣt di Tamazɣa.

Tantaliwin n tutlayt Tamaziɣt[edit | edit source]

Mani ssawaln tutlayt Timaziɣt di Tamazɣa.

         Tamaciɣt          Tamaziɣt Tazayant
         Tamaziɣt Tarifit          Tamaziɣt Haqbaylit / Tacenwit
         Tamaziɣt Taqbaylit          Tamaziɣt Tacawit
         Tamaziɣt Tacelḥit          Tamaziɣt n Imdawen

Tamaziɣt llant ɣar-s aṭṭas n tantaliwin, zzay-snt:

Tamaziɣt s isekkilen n Tifinaɣ[edit | edit source]

Iskkiln n Tifinaɣ

gant tfinaɣ sg tirra tizaykuti ( tiqburin) n umaḍal. tirra yad gant tirra timzwura innflulan g ifriqya n iẓẓlmḍ g usggʷas n 1500 dat umzruy.

ggutnt tmitar n tfinaɣ lli itwaɣsn niɣ iɣman xf iẓⵕan d ifran d ismḍal di tmazɣa.

di tmurt n lmɣrib nttaf tfinaɣ di tmnaḍin am tinzulin . yagur. tisrafin. lumt n isli. timɣarin n lmɣrib sulnt ssmrasnt tfinaɣ g usfulki d uẓṭṭa d idqqi. dg sggʷas n 2003 isidf (iskcm) usinag agldan n tussna tamaziɣt tifinaɣ dg uslmad n tmaziɣt; tdwl tifinaɣ niɣ Tifinaɣ) d-tirra tunṣibt di lmɣrib;

di tgzirin tikariyin ittwafa uḍⵕiṣ akkʷ iɣzzifn ittwri s tfinaɣ g yjj n yifri d-amqqⵕan g cutanbir 2006.

assa di tmurt n mali d nnijr d yfuss n dzayr suln imaziɣn sslmadn tarwa nnsn tirra n tfinaɣ ḥum-ad amṣawaḍn jaratsn. - Tifinaɣ dee i sekkilen ae' aɣedd adjeen imarawen nneɣ, - taarabt dee i sekkilen en inaragen nneɣ, - ta latiniyt dee wid ge etu essenen deg u madtal.